ခက္ခဲေသာ ေရြးခ်ယ္မႈ

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 6/14/2014 12:53:00 PM

ဟီလာရီကလင္တန္၏ စာအုပ္သစ္မိတ္ဆက္ပြဲတြင္ စာအုပ္၀ယ္ယူေသာ ဘီးတပ္ကုလားထိုင္ျဖင့္ မသန္စြမ္းတစ္ဦးကို စကားေျပာေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု - AP)

ခက္ခဲေသာ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ားဆုိသည့္ ကိုယ္ေရးအတၳဳပၸတၳိ စာအုပ္ ျဖန္႔ခ်ိလက္မွတ္ထုိးရန္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတစ္၀န္းသို႔ ခရီးလွည့္လည္ေနသူ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ဟီလာရီကလင္တန္ သည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ သမၼတေရြး ေကာက္ပဲြတြင္ ဒီမုိကရက္တစ္ပါ တီ၏ သမၼတေလာင္းျဖစ္လာႏုိင္ သည္ဟု အမ်ားစုက ထင္ေၾကး ေပးေနၾကသည္။

အခ်ဳိ႕ကလည္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ဘ၀၊ အေမရိ ကန္ႏုိင္ငံ၏ ၄၂ ဦးေျမာက္ သမၼတဘီလ္ကလင္တန္၏ သမၼတကေတာ္ဘ၀၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဘ၀ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေလာကတြင္ ၂၄ႏွစ္တုိင္ေအာင္ က်င္လည္ခဲ့ၿပီး အနားယူခ်င္ေနၿပီဟု ခန္႔မွန္းေနၾကပါသည္။ ဟီလာရီသည္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ ၾသဇာအႀကီးဆုံး အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ခင္ပြန္းသည္ သမၼတက အိမ္ျဖဴေတာ္၀န္ထမ္းႏွင့္ ေဖာက္ျပန္ခဲ့သျဖင့္ နာၾကည္း ေၾကကဲြမႈမ်ား ခံစားခဲ့ရသူ အိမ္ရွင္မတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ၎၏ ဘ၀ဇာတ္ခုံ အစုံစုံကို ေအဘီစီ ႐ုပ္သံမွ  ဒုိင္ယန္ေဆာရာ (Diane Sawyer) ႏွင့္ သီးသန္႔ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခန္းတြင္ ဟီလာရီ က သတိႀကီးစြာ ဖြင့္ဟလွစ္ျပခဲ့ သည္။

ေမလ ၁၀ ရက္ ည ၉ နာရီ တြင္ ေအဘီစီ႐ုပ္သံက လႊင့္သြားေသာ ထိုေဆြးေႏြးေမးျမန္း ခန္းကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံတစ္၀န္းမွ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက စိတ္၀င္တစားၾကည့္႐ႈနားေထာင္ခဲ့ပါသည္။

ေမးျမန္းသူ ဒိုင္ယန္ေဆာရာ က ဟီလာရီကို အားမနာတမ္း ေခ်ာင္ပိတ္ေမးခြန္းမ်ား တရစပ္ေမးျမန္းခဲ့သည္။ ၀ါရင့္ႏုိင္ငံေရးသမားပီသသူ ဟီလာရီကလည္း ပါးပါးနပ္နပ္ ျပန္လည္ေျဖၾကား ေပးခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ဟီလာရီကလင္တန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ ႀကီးဘ၀က တာ၀န္ရွိခဲ့သည့္ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံဘမ္ဂါဇီ ေဒသ၌ အေမရိကန္သံအမတ္ ေသဆုံးမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အက်ပ္႐ုိက္ေစေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို ဒိုင္ယန္က ေမးျမန္းခဲ့သည္။ ဟီလာရီကလင္တန္ကလည္း မ်က္ႏွာမပ်က္ေျဖၾကားၿပီး လွလွပပ ေရွာင္ထြက္ႏုိင္ ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။

‘‘ဒီ ျဖစ္ရပ္ကို ေထာင့္ေပါင္းစုံ ကေန လြတ္လပ္စြာစုံစမ္းတဲ့ စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕က အဲဒီလစ္ဗ်ား  ျပႆနာကို တုံ႔ျပန္ခဲ့တာမွာ လူေတြအားရေက်နပ္ေအာင္ ကြၽန္မ က မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ေျပာပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မကေတာ့ အဲဒီလို မထင္ပါဘူး။ ဒီျပႆနာ မွာ လုံၿခံဳေရးအရ ကြၽမ္းက်င္သူ ေတြကို ကြၽန္မတကယ့္ကို တုိက္ ႐ိုက္ၫႊန္ၾကားခဲ့တယ္။ ကြၽန္မက ေတာ့ ထုိင္ၿပီးကိရိယာေတြတပ္ ဘယ္ေနရာမွာ နံရံကိုခဲြရမယ္၊ ဘယ္ေနရာမွာ တပ္ကူေတြ ၀င္ရ မယ္လို႔ဆိုတာမ်ဳိးေတြမွာေတာ့ မပါဘူးေပါ့။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကြၽမ္းက်င္တဲ့သူေတြငွားထားခဲ့ တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မက ဒီေနရာ ကို လုံၿခံဳေအာင္ လုပ္ရမယ္လို႔ တစ္ခ်ိန္လုံး မေျပာဘဲေနတာမ်ဳိး ေတာ့ မဟုတ္ဘူး’’

အမ်ားသူငါ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေတြလုိပင္ ၎တု႔ိမိသားစုမွာ လည္း ေလာကဓံ အထုအေထာင္းခံခဲ့ရသည္ဟု ဟီလာရီက ဆုိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကလင္တန္သမၼတသက္တမ္းၿပီး၍ အိမ္ ျဖဴေတာ္မွ စြန္႔ခြာစဥ္ ၎တို႔မိသားစုအေႂကြးႏြံထဲနစ္ေနခဲ့သည္။ ေပးစရာအေႂကြးက ေဒၚလာ ၁၂ သန္းထိရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

‘‘ကြၽန္မတို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္က ထြက္လာေတာ့ ပိုက္ဆံမရွိ႐ုံတင္ မကဘူး။ အေႂကြးေတြနဲ႔ေလ။ အဲ ဒီမွာ ပိုက္ဆံမရွိေတာ့ ကြၽန္မတို႔ မွာ အိမ္ဖိုးေတြ၊ အေႂကြးေတြရယ္ သမီးခ်ယ္လ္ဆီး ပညာေရးအ တြက္႐ုန္းကန္ခဲ့ရတယ္။ တကယ့္ ကို မလြယ္ပါဘူး’’

သို႔ေသာ္လည္း ခင္ပြန္းျဖစ္ သူ ဘီလ္ကလင္တန္သည္ ေဟာ ေျပာပဲြတစ္ခုတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာ ၾကား႐ုံႏွင့္ ေဒၚလာခုနစ္သိန္းခဲြရ သူျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ တစ္ႏွစ္ တည္းမွာပင္ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ကလင္တန္က မိန္႔ခြန္း ၇၂ ခုေျပာၾကားၿပီး ေဒၚလာ ၁၇ သန္း ၀င္ေငြရရွိခဲ့၏။ ကလင္တန္သည္ မိသားစုအေႂကြးမ်ား ဆပ္ရန္ ႏွစ္ဆတိုးၿပီး ပင္ပင္ပန္းပန္း အလုပ္ လုပ္ခဲ့သည္ဟု ဟီလာရီက ခ်ီး က်ဴးေျပာဆိုခဲ့သည္။

ထုိကဲ့သို႔ အလုပ္ပင္ပန္းခဲ့ ေသာ ခင္ပြန္းျဖစ္သူအား နာမည္ ပ်က္ေစခဲ့သည့္ အိမ္ျဖဴေတာ္၀န္ ထမ္း ေမာ္နီကာလူ၀င္စကီးႏွင့္ ကိစၥအတြက္လည္း ခြင့္လႊတ္ခဲ့ ပါသည္ဟု ဟီလာရီက ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ေမာ္နီ ကာလူ၀င္စကီးသည္ တစ္ကုိယ္ ေကာင္းဆန္သူ၊ စိတ္မမွန္သူဟု ဟီလာရီ ေျပာၾကားခဲ့ဖူး၏။ သို႔ ေသာ္  ယခုအခါ ထုိကိစၥကို ေမ့ ေပ်ာက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ေမာ္နီကာလူ၀င္ စကီးအဆင္ေျပပါေစဟုသာ ဆု ေတာင္းပါသည္ဟု ဆုိသည္။

‘‘သူ႔အေနနဲ႔ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္ေတြးၿပီး စိတ္ေက်နပ္ေပ်ာ္ ရႊင္စရာ ဘ၀ကိုတည္ေဆာက္ သြားႏုိင္မယ္လို႔ ကြၽန္မေမွ်ာ္လင့္ ပါတယ္’’

ယခင္တုန္းက ပါတီတစ္ခုတြင္ ႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္မ်ားျဖစ္ ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရအ ဖဲြ႕၌ သမၼတႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ ႀကီးအျဖစ္ အတူတူ အလုပ္လုပ္ ခဲ့ရေသာ သမၼတအိုဘားမားႏွင့္ ၂၀၀၈ မွာ သမၼတေလာင္းမ်ားအ ျဖစ္ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရပုံကိုလည္း ၎ ကေျပာၾကားခဲ့၏။

‘‘အဲဒီတုန္းက ပထမဆုံး သမီးရည္းစားခ်ိန္းတဲ့အခါမွာ ကိုး႐ိုးကားရားႏုိင္သလိုမ်ဳိးပဲ။ ကြၽန္မကေတာ့ သူ႔ကို သိတာႏွစ္ အေတာ္ၾကာပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ၿပိဳင္ရ တာက အရမ္းအႀကိတ္အနယ္မို႔ လား။ ကြၽန္မလူေတြနဲ႔ သူ႔လူေတြ နဲ႔ အခ်င္းခ်င္းမတည့္ၾကဘူး။ ဒါ ေပမဲ့ ကြၽန္မတို႔ အခ်င္းခ်င္းက အဲ ဒီလုိ မဟုတ္ပါဘူး’’

ဟီလာရီသည္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးအျဖစ္ရွိေနစဥ္ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံတြင္ တာလီဘန္အၾကမ္းဖက္ သမားေခါင္းေဆာင္ အိုစမာဘင္ လာဒင္အား အေမရိကန္ေထာက္ လွမ္းေရးတပ္ဖဲြ႕မ်ား ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့သည္ကို ႐ိုက္ကူးထား ေသာ ဗီဒီယိုေခြကို တုိက္႐ုိက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ ၎အေနျဖင့္ ထုိအျဖစ္အပ်က္ကို ၾကည့္ရသည္မွာ ရင္တုန္ပန္းတုန္ရွိခဲ့ သည္ဟု ဆုိသည္။ ဘင္လာဒင္ ရွိရာ အိမ္၀င္းထဲသို႔ အေမရိကန္ တပ္ဖဲြ႕မ်ားက ရဟတ္ယာဥ္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္စဥ္ အိမ္ၿခံ၀င္းႏွင့္ရဟတ္ယာဥ္အၿမီး ႐ိုက္မိခဲ့သည့္အတြက္ အသည္းတယားယား ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။ သို႔ ေသာ္ အိုစမာဘင္လာဒင္ကို သုတ္သင္ႏိုင္ေၾကာင္း သမၼတအိုဘားမားက တရား၀င္မေျပာမခ်င္း ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဘီလ္ကလင္တန္ကိုပင္ အသိမေပးဘဲႏႈတ္လုံခဲ့သည္ဟုဆုိပါသည္။

‘‘သမၼတ အုိဘားမားက သူ႔(ဘီလ္ကလင္တန္) ကို ဖုန္းေခၚၿပီး အဲဒီကိစၥကို အသိေပးတယ္ ေလ။ ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ ခင္ဗ်ားကို ဟီလာရီက အဲဒီအေၾကာင္း ေျပာ ၿပီးၿပီလို႔ ထင္ပါတယ္လို႔ သမၼတ က ဆုိေတာ့ ကြၽန္မေယာက်္ားက ဘာလဲတ့ဲ ျပန္ေမးရတယ္’’

တာလီဘန္အျပင္ လူဦးေရ သန္း ၃၁၀ နီးပါးရွိသည့္ အေမ ရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေပၚ ၿခိမ္း ေျခာက္မႈ အႏၲရာယ္မ်ားကိုလည္း ၎က ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနျဖင့္ ေနာင္တြင္ အေမရိကန္ တပ္ဖဲြ႕မ်ားအား ဘယ္ကိုလႊတ္ မည္။ ဘာေၾကာင့္လႊတ္မည္။ တပ္ဖဲြ႕မ်ားထံမွ ဘာကိုေမွ်ာ္လင့္ သည္ဆုိတာႏွင့္ ၎တုိ႔ကို ဘယ္ လိုအေကာင္းဆုံး ကာကြယ္မလဲ ဆုိသည္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြး ဖို႔ လုိေနၿပီဟု ဟီလာရီကလင္ တန္က ဆုိပါသည္။ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ တုိင္း၊ အႏၲရာယ္တုိင္းကုိ အေမ ရိကန္တုိ႔က မရွင္းလင္း၊ မသုတ္ သင္ႏုိင္ပါဟုလည္း ေျပာသည္။

ဟီလာရီကလင္တန္၏ ခက္ ခဲေသာ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ား စာအုပ္မွာ တရား၀င္ျဖန္႔ခ်ိျခင္း မျပဳရေသး ေသာ္လည္း လူအေတာ္မ်ားမ်ား ၏ လက္ထဲသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ သည္။ ၎ကိုေထာက္ခံ သေဘာ က်သူ အမ်ားစုက အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတစ္၀န္းလွည့္ၿပီး ဟီလာရီစာအုပ္တြင္ လက္မွတ္ထုိးေပးမည့္ အခ်ိန္ကိုေစာင့္စားေနၾက သည္။

ေထာက္ခံသူမ်ားကေတာ့ ဟီလာရီ ကလင္တန္အတြက္ ၂၀၁၆ မဲဆြယ္ရန္ စတင္လႈပ္ရွား ေနၾကၿပီ။ သို႔ေသာ္ ယခုအခ်ိန္ ထိ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတ ေလာင္းအျဖစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ မည္၊ မ၀င္မည္ကို ဟီလာရီကလင္ တန္ တရား၀င္မေျပာၾကားေသး ပါ။ မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဟု ေအ ဘီစီ႐ုပ္သံအား ေျပာၾကားသြား ပါသည္။

‘‘ကြၽန္မကေတာ့ ကြၽန္မ မွန္ တယ္ထင္တာ ဆုံးျဖတ္မွာပဲ။ ၂၀၁၄ ႏွစ္ မကုန္ခင္ေပါ့။ ဒီႏွစ္ ကိုေတာ့ ႏုိင္ငံအႏွံ႔ခရီးသြားမယ္။ စာအုပ္အတြက္ လက္မွတ္ထိုး မယ္။ ပါတီအတြက္ လာမယ့္ ေဆာင္းဦးရာသီသက္တမ္း ႏွစ္ လယ္ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ကူ ညီေပးမယ္။ ေနာက္ၿပီးရင္ေတာ့ ခဏအခ်ိန္ယူၿပီး အေကာင္းအဆုိး ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လုပ္သင့္တာ၊ မလုပ္သင့္တာေတြးၿပီး ဆုံးျဖတ္ ခ်က္ခ်သြားမယ္’’

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ လက္ရွိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးလွေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး အေနျဖင့္ ေသခ်ာသည္ဟု အျပတ္ မေျပာႏုိင္သည့္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ ႐ႈံးနိမ့္ဖူးသည့္ သမၼတေရြးေကာက္ ပဲြကို ျပန္၀င္ရန္မွာ ဟီလာရီအ တြက္ ခက္ခဲေသာဆုံးျဖတ္ခ်က္ တစ္ခုပင္ မဟုတ္ပါလား။   ။

7day daily