ရန္ကုန္သို႔ သြားရာလမ္း

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 6/16/2014 08:49:00 PM

ဟီလာရီကလင္တန္ကို ၎၏စာအုပ္အမွတ္တရ လက္မွတ္ထိုးပြဲတစ္ခုတြင္ ေတြ႕ရစဥ္ JOSHUA ROBERTS/reuters

(၂)

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အိႏိၵယႏုိင္ငံႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ မဲေခါင္ျမစ္၀ွမ္းေဒသအၾကား မဟာဗ်ဴဟာ အေနအထားတက်တည္ရွိၿပီး လူဦးေရ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ပါသည္။ အာရွ၏ ဆန္အိုးႀကီးဟုလည္း တစ္ခ်ိန္ကထင္ရွားခဲ့သည္။သပၸာယ္လွေသာ ေရွးေဟာင္းဘုရားပုထုိးေစ တီမ်ား၊လွပေသာ သဘာ၀အလွမ်ားေၾကာင့္ခရီးသြားမ်ားႏွင့္ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲလ္၊႐ုဒ္ကစ္ပလင္တို႔လို စာေရးဆရာမ်ားကို ဆဲြေဆာင္ဖမ္းစားႏုိင္ခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလက မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္တပ္တုိ႔၏ စစ္တလင္းလည္းျဖစ္ခဲ့ဖူး၏။ ရွလကာရည္ခ်ဳိးဟု နာမည္ေျပာင္ေပးထားသည့္အေမရိကန္မဟာမိတ္စစ္တပ္မွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္စတီး၀ဲလ္က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသို႔ အဓိကတုိက္႐ုိက္ေပါက္သည့္ လီဒိုလမ္းမႀကီးကို ျပန္ဖြင့္ေပးခဲ့ဖူးသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖခင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကလြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာစစ္အာ ဏာရွင္မ်ား၏ စီးပြားေရးစီမံခန္႔ ခဲြမႈညံ့ဖ်င္းျခင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံ ကို အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ယခုအခ ါျမန္မာက ကမၻာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ဳိး ေဖာက္ဆုံးႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ ေနသည္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွအ လယ္တြင္ ျပႆနာမ်ဳိးစုံျဖင့္ မၿငိမ္းခ်မ္းေသာေဒသ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပိုတြင္က်ယ္လာ ေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုန္သြယ္ မႈႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ ဆံမႈတို႔ေၾကာင့္ ကမၻာႀကီး၏ လုံၿခံဳ ေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္အႏၲရာယ္ေပး လာသည္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီက အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အ ေဆာက္အအုံထဲမွ ထုံးတမ္းစဥ္ လာ မဆန္သည့္ ေဆြးေႏြးပဲြတစ္ခု ကေန ကြၽန္မအတြက္ ရန္ကုန္သို႔ သြားရန္လမ္းစေပၚလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္မွ လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ေကာ္နယ္လ္ကို ကြၽန္မသိေနသည္မွာရွစ္ႏွစ္ခန္႔ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္းကြၽန္မတို႔ႏွစ္ဦးမွာ အရာရာတြင္သေဘာထားခ်င္း မတုိက္ဆုိင္သူမ်ားျဖစ္၏။ ကင္တာကီျပည္နယ္ရီပက္ဘေလကန္ပါတီလႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ေကာ္နယ္လ္သည္ ကြၽန္မတို႔ အိုဘားမားအစိုးရအဖဲြ႕၏ မူ၀ါဒသေဘာထားမ်ားကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္းဆန္႔က်င္သူျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ေနရာတြင္ေတာ့ သူႏွင့္ ကြၽန္မတုိ႔အတူတကြ ပူးေပါင္းအလုပ္လုပ္၍ရႏုိင္သည္ဟု ကြၽန္မေတြးမိသည္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ေကာ္နယ္လ္က ၁၉၈၈ အေရးအခင္းၿပီးကတည္းက ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ စိတ္အားတက္ႂကြစြာ ပါ၀င္သူျဖစ္သည္။ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အတုိက္အခံမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္မ်ား ပိုမိုလုပ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။

ကြၽန္မႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္လာေသာအခါ ျမန္မာႏုိင္ငံအ ေပၚ ထားရွိေသာ မူ၀ါဒကို ျပန္ လည္သုံးသပ္ရန္ လိုအပ္ေနၿပီဟု ထင္ျမင္မိသည္။ ထိုအခ်က္ကို မက္ေကာ္နယ္လ္လည္း သေဘာ တူလိမ့္မည္ဟု ကြၽန္မစဥ္းစားမိ သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရက အေျခခံဥပေဒအ သစ္ကို ေၾကညာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ ေပးမည္ဟု အသိေပးလုိက္သည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ မေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္း တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကဲခတ္ ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ေရြးေကာက္ပဲြအသစ္၏ အလားအလာကိုလည္း သတိႀကီးႀကီးထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း ပါ၀င္ခြင့္မရေအာင္ ကန္႔သတ္ထားၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္ စစ္တပ္က ေနရာအမ်ားစုရေအာင္ စစ္အစုိးရက စီမံထားသည္။ သို႔ရာတြင္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားသည့္ စစ္အစိုးရကဲ့သို႔ အစိုးရမ်ဳိးဆီမွ ဒီမုိကေရစီကို အလိုလားဆုံးဟု ဆုိရမည့္ အရိပ္အေယာင္မ်ား ျပလာသည္မွာ စိတ္၀င္စားစရာပင္။

အေသအခ်ာေျပာရလွ်င္ ယခင္တုန္းကလည္း ကြၽန္မတို႔ ဘက္က လဲြမွားစြာ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ဖူး သည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကလည္း ရွိခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တုန္းက စစ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္အား မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေပးခဲ့ဖူး သည္။ ထိုအခါ ကုလသမဂၢဆုိင္ ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး မက္ဒဲလင္းေအာဘ႐ုိက္က စစ္ အစိုးရက အေလွ်ာ့ေပးေတာ့မည္လားဆုိသည့္ အေျခအေနကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး သြားေရာက္စနည္းနာခဲ့သည္။ သူကကြၽန္မႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ ေဘဂ်င္းကုလသမဂၢအမ်ဳိးသမီး ညီလာခံမွ ပိုစတာတစ္ခုကို သယ္ေဆာင္သြားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကေတာ့ ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။

၁၉၉၆ ခုႏွစ္၌ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏွင့္ အိမ္နီးနားခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ကြၽန္မသြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ သည့္အခါတြင္ ခ်င္းမုိင္တကၠသိုလ္ ၌ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အၾကားက စစ္မွန္ ေသာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပဲြအတြက္ ေတာင္းဆိုသည့္ မိန္႔ခြန္းတစ္ခုကို ကြၽန္မ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ သို႔ ရာတြင္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကစၿပီး ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ေဒၚစု ၏ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ပိုမိုတင္းက်ပ္ကန္႔သတ္လာခဲ့၏။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူ႔ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ပင္ ျပန္ခ်ထားလုိက္သည္။သမၼတ ဘီလ္ကလင္တန္က ေဒၚစု၏စြမ္း ရည္သတၱိကို အသိအမွတ္ျပဳ သည့္အေနျဖင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ သားမ်ားအတြက္ အျမင့္ဆုံးဆုတံ ဆိပ္ျဖစ္သည့္ သမၼတ၏ လြတ္ လပ္မႈဆုိင္ရာေရႊတံဆိပ္ဆုကို ခ်ီး ျမႇင့္ခဲ့သည္။ ေဒၚစုမွာ ထုိတံဆိပ္ ကို ကိုယ္တုိင္ပင္လက္ခံမယူႏုိင္ ခဲ့ေခ်။ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ားလည္း ထိုကာလမွာ ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့ရ၏။ သို႔ရာ တြင္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအေပၚ ကြၽန္မတုိ႔၏ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားက ထိေရာက္ပါ သည္ဟု ျငင္းဆန္ရန္ ခက္ခဲသည့္ အေျခအေနမ်ားျဖစ္လာၿပီ။ ကြၽန္မတုိ႔ လုပ္ႏုိင္စရာ အျခားဘာမ်ား ရွိပါေသးလဲ။

ကြၽန္မက လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ေကာ္နယ္လ္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚထားေသာ အေမရိကန္၏ မူ၀ါဒကို အေပၚကေန ေအာက္ ေျခအထိ ပုံစံအသစ္ ေျပာင္း ၾကည့္ခ်င္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး သူလည္း တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းပါ၀င္ မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့သည္။ မက္ ေကာ္နယ္လ္က သံသယမ်ားရွိ ေသာ္လည္း လႈိက္လွဲစြာေထာက္ ခံအားေပးခဲ့ပါသည္။ ကြၽန္မတို႔ ႏွစ္ဦး၏ မူ၀ါဒသုံးသပ္ခ်က္သည္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွ ပါတီႀကီးႏွစ္ခုလုံး ၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈရခဲ့သည္။ သူ႔႐ုံးခန္း နံရံေပၚမွာ မွန္ေပါင္သြင္းခ်ိတ္ဆဲြထားသည့္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၏ စာတစ္ေစာင္ကို မက္ေကာ္နယ္လ္က ကြၽန္မကို ဂုဏ္ယူ၀ံ့ႂကြားစြာျပရွာသည္။ ထို႔ ေၾကာင့္ ျမန္မာအေရးက သူ႔အ တြက္ဘာေၾကာင့္ စိတ္အားထက္ သန္ေနရသလဲဆုိတာကို သိသာ ေနပါသည္။ ျမန္မာအေရးႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး သူႏွင့္ ပုံမွန္ေဆြးေႏြး သြားမည္ဟု သူ႔ကိုကြၽန္မကတိ ေပးလုိက္ပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ မက္ေကာနယ္လ္ႏွင့္ ဟီလာရီကိုေတြ႔ရစဥ္ MICHAEL REYNOLDS/EPA

ေနာက္ထပ္ကြၽန္မေတြ႕ရ မည့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ဦး ရွိ ပါေသးသည္။ သူက ဗီယက္နမ္ စစ္ျပန္ သမၼတေရဂင္လက္ထက္ က ေလတပ္အႀကီးအကဲ။

ဗာဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္။ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေရးရာ ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္ျဖစ္ပါသည္။

သူက အေမရိကန္အစိုးရ၏ အေရွ႕ ေတာင္အာရွဆုိင္ရာမူ၀ါဒႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး ခိုင္မာျပတ္သားေသာ သေဘာထားရွိသူ ျဖစ္သည္။ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္က အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈသည္ ဆင္းရဲေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရကို ပိုၿပီးအထီးက်န္၊ ပိုၿပီး တစ္ဇြတ္ထုိးဆန္လာေစခဲ့သည္ဟုဆုိသည္။ ထို႔အတူ ကြၽန္မတို႔က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး၊ႏုိင္ငံေရး ၾသဇာ ပိုလႊမ္းမိုးလာေအာင္အခြင့္အေရးေပးေနသလို ျဖစ္ေနသည္ဟု သူက စုိးရိမ္ေနသည္။

အဓိကသဘာ၀ေရနံပိုက္ လုိင္းအပါအ၀င္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဆည္၊ သတၱဳတြင္း၊ စြမ္းအင္စီမံ ကိန္းမ်ားမွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား က ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀န္းတြင္ အ ေျမာက္အျမားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေနၾက သည္။ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္က ျမန္မာအ ေပၚထားေသာ မူ၀ါဒကိုသုံးသပ္ ျခင္းသည္ တကယ့္အႀကံဉာဏ္ ေကာင္းဟု သူကလည္း ယူဆ သည္။ သို႔ရာတြင္ သူကတုံ႔ေႏွးေႏွး မလုပ္ေစခ်င္။ သူ၏ရာထူးျဖစ္ သည့္ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ မူ၀ါဒေကာ္မတီ ေနရာကေန ကြၽန္မကို ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ တြန္း အားေပးကူညီေပးမည္ဟု ကတိ ေပးခဲ့သည္။

အေမရိကန္အစိုးရလႊတ္ ေတာ္အေဆာက္အအုံ၏ ျပင္ပ မွာလည္း ကြၽန္မမိတ္ေဆြနယူး ေယာက္ျပည္နယ္ေအာက္လႊတ္ ေတာ္အမတ္ ဂ်ဳိးခေရာလီက ျမန္မာစစ္အစိုးရကို အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ၾကာရွည္စြာဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနသည္ကို ကြၽန္မၾကားေနရသည္။ သူက နယူးေယာက္ကြင္းန္အရပ္မွ ေရွး႐ုိးဆန္သည့္ လူ႐ိုးလူေျဖာင့္ႀကီးျဖစ္၏။ နယူးေယာက္အခမ္းအနားမ်ားတြင္ သူႏွင့္မၾကာခဏ ဆုံ ၾကရာသူက အုိင္းရစ္႐ိုးရာ သီခ်င္းတစ္ပိုင္းတစ္စကို ကြၽန္မ အား ဆုိညည္းျပေလ့ရွိသည္။

ဂ်ဳိးခေရာလီ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံလူအခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္ အားထုတ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သူ၏ ဆရာျဖစ္ေသာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီမွ ကြယ္လြန္သူ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တြန္လန္တုိစ္ကိုယ္တုိင္က ခ်ီးက်ဴးရသူ ျဖစ္သည္။ ကြၽန္မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဂ်ဳိး၏အားေပးမႈမ်ား၊အႀကံဉာဏ္မ်ားကလည္း တကယ့္ကို အေရးပါထိေရာက္လွပါသည္။

(အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း ဟီလာရီကလင္ တန္၏ မၾကာေသးမီက ေရး သားထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ Hard Choices စာအုပ္ပါ ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္းက႑ျဖစ္သည့္ Burma ဆုိသည့္ အခန္းကို ထားထားျမင့္ ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္။)

( 7 Day Daily သတင္းစာတြင္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပသြားပါမည္။)
7day daily