ထိုင္း အေျခအေန ျမန္မာ သေဘာထား
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 5/24/2014 06:37:00 AM
 |
| အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား။ ( မတ္ ၃၊ ၂၀၁၄) |
လက္ရွိ ထိုင္းႏိုင္ငံေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြၾကားမွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာဖို႔ အာဆီယံ ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီကေန႔ တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ အာဆီယံ လက္ရွိ အတြင္းေရးမွဴ းခ်ဳပ္ လီလံုမင္ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဖဲြ႔ဝင္ႏိုင္ငံ တခုမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳမွဳ ကင္းမဲ့ေနရင္ အာဆီယံတခုလံုးကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းပိုက္လိုက္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေနာက္ဆံုး အေျခအေနေတြ အေပၚမွာ အလွည့္က် အာဆီယံဥကၠ႒ နဲ႔ အတြင္းေရးမွဳးတို႔ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ထိုင္း အာဏာသိမ္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ သူရဲ႕ေျပာဆိုခ်က္ေတြ အတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္မွဳ ရွိမရွိကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနတာပါ။ အာဆီယံတခုလံုး အေနနဲ႔ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ဖို႔ အေျခအေနကိုေတာ့ သမၼတေျပာခြင့္ရ ျပန္ၾကားေရး ဒုဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
" အဲ့ဒီ့ေတာ့ အာဆီယံတခုလံုးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ိဳး တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုတာေတာ့ အဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံေတြ ၾကားမွာ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းၿပီးမွပဲ က်ေနာ္တို႔ ေျပာႏုိင္မယ့္ အေျခအေနမွာ ရွိပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ဒါကို ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနေတြ ၾကားမွာပဲ စၿပီးေတာ့ ေျပာတာဆိုတာမ်ိဳး ရွိေကာင္းႏုိင္တာေပါ့။ သို႔ေသာ္ အစည္းအေဝးႀကီးတစ္ခုလံုး လုပ္ဖို႔ ဆုိတာ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔ မရွိေသးပါဘူး။"
အာဆီယံ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ Le Luong Minh ကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ အာဆီယံတခုလုံးကုိ ထိခုိက္လာမွာ စုိးရိမ္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
"အာဆီယံ အသင္းဝင္ ႏုိင္ငံတခုမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈေတြ မရွိဘူးဆုိရင္ အထူးသျဖင့္ ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ အာဆီယံ အသုိက္အ၀န္းတခု ထူေထာင္ဖုိ႔ ရည္မွန္းထားတာေတြကုိ ႐ုိက္ခတ္လာႏုိင္ၿပီး အာဆီယံမွာ ဒုတိယ စီးပြားေရး အင္အား အႀကီးဆုံးျဖစ္တဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ ၆ လေလာက္ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္ တဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းေတြဟာ စုိးရိမ္စရာ ျဖစ္ေနရပါတယ္။"
လက္ရွိ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕အၾကပ္အတည္းကိုေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာ ဒီမိုကေရစီမူေပၚမွာ ရပ္တည္ေျဖရွင္းဖို႔ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြက ထိုင္းႏိုင္ငံကို တိုက္တြန္းထားတယ္ လို႔လည္း ဦးရဲထြဋ္ကေျပာပါတယ္။
" ၿပီးခဲ့တဲ့ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးေတြမွာ ေျပာျပခဲ့သလိုပဲ ထိုင္းႏုိင္ငံရဲ႕ အၾကပ္အတည္းေတြကို ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာ ဒီမိုကေရစီအေျခခံမူေတြ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈေတြ၊ ေနာက္တခါ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျခင္းေတြနဲ႔ပဲ အေျဖရွာႏုိင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေဖာ္ျပထားတာရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ဟာက အခုအခ်ိန္အထိ အက်ံဳးဝင္ေသးပါတယ္။"
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ။ ထိုင္း အခုအာဏာသိမ္းတဲ့ဘက္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဘက္ ကေရာ အာဆီယံဘက္ကို ဆက္သြယ္ လာတာမ်ိဳးရွိလားရွင့္။
" အဲ့တာေတာ့ က်ေနာ္ ေလာေလာဆယ္ မသိေသးပါဘူး ခင္ဗ်။ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနဆီက အဲ့လို ဆက္သြယ္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ မရေသးပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက အာဏာစယူတဲ့အခ်ိန္ သူရဲ႕ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီး ဆက္ဆံေရးမွာေတာ့ ဘာမွ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘူးဆိုတာေတာ့ ေျပာထားတာ ရွိပါတယ္။
သူဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ သူတာဝန္ယူၿပီး ဖြဲ႔စည္း လုပ္ကိုင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုး အေျခအေနေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ကို ဆက္သြယ္တာ ရွင္းျပတာ ရွိေကာင္းရွိႏုိင္ပါတယ္။ အခုအေျခအေနက သူလည္း စၿပီး ဖြဲ႔စည္းတုန္းရွိေနေသးေတာ့ ေျပာႏုိင္ဦးမွာ မဟုတ္ေသးပါဘူး။"
ေမး။ ။ အာဆီယံ တစ္ႏိုင္ငံခ်င္းစီက ဥပမာ ဖိလစ္ပိုင္တို႔၊ ဘာတို႔ တုန္႔ျပန္ေျပာ ဆိုလာတဲ့ အေပၚမွာ ဝန္ႀကီးတို႔ဘက္က ဘယ္လို သေဘာရွိ ပါသလဲရွင့္။
" အဲ့တာေတြကေတာ့ သံတမန္ေရးရာ လမ္းေၾကာင္းအရ ေဆာင္ရြက္ေန တာျဖစ္တာေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မေျပာႏုိင္ေသးပါဘူး။ "
ေမး။ ။ ထိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဝန္ႀကီးတို႔ ဘယ္လိုစဥ္းစားထားလဲ မသိဘူး။ ဒီ အာဆီယံ ဘက္ကေန ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ ေပါ့ေလ။
" က်ေနာ္တို႔ အာဆီယံ အေျခခံမူ ကေတာ့ ရွိၿပီးသား ဒါေတြက သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥပဲ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ တႏုိင္ငံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔ကို အႀကံျပဳတာ ဒါမ်ိဳးပဲ က်ေနာ္တို႔က လုပ္မွာေပါ့ေနာ္။ ဒါ သူ႔ရဲ႕အထဲကို ဝင္ၿပီးေတာ့ စြက္ဖက္တာ အာဆီယံရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။"
ေမး။ ။ ဝန္ႀကီးတို႔ တကယ္လို႔ အၾကံျပဳမယ္ဆိုရင္ အာဆီယံ အေျခခံမူ ဆိုတဲ့အထဲမွာ အဓိက ဘယ္အခ်က္ေတြမ်ား အၾကျပဳဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါသလဲ။
"ဒါကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အခု ထုိင္းႏုိင္ငံေရးမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကား ထဲမွာပဲ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းအေျဖရွာဖို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔က တိုက္တြန္းရမွာေပါ့။ "
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ခ်က္ျခင္း ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အပါအ၀င္ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ ေလးစားဖုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု က ေတာင္းဆိုထား သလို ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္၊ ဂ်ပန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားက စုိးရိမ္မကင္းတဲ့ သေဘာထားေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။
VOA
