ကဆုန္ လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ အေၾကာင္း
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 5/06/2014 08:13:00 AM
ကဆုန္လ။ ။ ကဆုန္ဟု ယခုအေရးအေခၚ ျပဳေနေသာလ၏ အမည္ကုိ ပုဂံေခတ္ထုိး ေက်ာက္စာတုိ႔တြင္ ကုဆုန္ဟု အေရးမ်ားသည္။ ပုဂံေခတ္၌ အသုံးတြင္က်ယ္ေသာ ကုဆုန္၊ ကဆုန္ဟူေသာ အေရးႏွစ္မ်ဳိးတြင္ ကုဆုန္သည္မူလျဖစ္၍ ယင္းမွ ကဆုန္သုိ႔ ေရြ့ေလ်ာသည္ဟု ယူဆရေပသည္။
ကု၊ က၏အနက္သည္ ေရျဖစ္၍၊ ဆုန္၏ အနက္မွာ သြန္းေလာင္းသည္ဟု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကဆုန္လကုိ ေရသြန္းလ၊ ေရေလာင္းလဟုေကာက္ယူရသည္။ ကုဆုန္၊ ကဆုန္ဟူေသာ လ၏အေခၚမွာ အလြန္ေရွးက် သည္ကုိေထာက္ေသာ္ ျမန္မာနုိင္ငံသုိ႔ သာသနာေရာက္သည့္ အခါမွစ၍ ေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္ က်င္းပျခင္း အေလ့လည္းတစ္ျပဳိင္တည္း ျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု ထင္မွတ္ရေလသည္။
တန္ခူး၊ ကဆုန္စေသာ ဆယ္ႏွစ္လတုိ႔တြင္ ကဆုန္၊ ဝါဆုိ၊ ဝါေခါင္၊ သီးတင္းက်ြတ္၊တန္ေဆာင္မုန္း၊ နတ္ေတာ္ ဟူ၍ ေျခာက္မ်ဳိးေသာ အေခၚတုိ႔မွာ သာသနာေရးကုိးကြယ္ ယုံၾကည္ေရးႏွင့္သက္ဆုိင္ေလသည္။ ဤကဆုန္လ ရာသီတြင္ ေနအရွိန္အျပင္းထန္ဆုံး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေရမ်ားပင္ခန္းေျခာက္ေလ့ရွိရကား၊ ျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မူရာ ေဗာဓိပင္ကုိ ရည္မွတ္ကာ ေဗာဓိပင္အပြားေတာ္မ်ားကုိ တေပ်ာ္တပါး ေရစင္သြန္းေလာင္းျခင္းမ်ား ျပဳခဲ့ၾကသျဖင့္ လျပည့္ေန႔၌ က်င္းပေသာပြဲေတာ္ အခါၾကီးကုိ ကဆုန္ ေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္ဟုလည္း ေခၚစမွတ္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ထုိမ်ွမက ခန္းေျခာက္ေသာ အင္းအုိင္ ၊ ေရကန္တုိ႔မွ ငါးမ်ားကုိပင္ ေရမ်ားရာေဒသသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးျခင္းအားျဖင့္လည္း ဇီဝိတဒါန ငါးလႊတ္ပြဲမ်ားကုိ ယခုထက္တုိင္ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိၾကသည္။
ကဆုန္လသည္ ျမန္မာ့တစ္ဆယ့္ႏွစ္လတြင္ ဒုတိယလျဖစ္၍ ျပိႆရာသီႏွင့္တူညီသည္။ မုိးဦးက်ခါနီး ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္မုိးသံေလသံမ်ား စတင္ၾကားရေလသည္။
ကဆုန္လျပည့္။ ။ ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ ဗုဒၶသာသနာဝင္တုိ႔၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ၾကီးျဖစ္ေပသည္။ ထုိေန႔၏ ထူးျခားခ်က္မ်ားကား
၁။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ သုေမဓာရွင္ရေသ့သည္ ဤဘဒၵကမာၻ၌ ေလးဆူေျမာက္ျဖစ္ေသာ ေဂါတမအမည္ျဖင့္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားထံမွ နိယတဗ်ာဓိတ္ကုိ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ခံယူျခင္း။
၂။မဟာသကၠရာဇ္ (၆၈) ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္ သိဒၶတၳမင္းသားအား ဖြားျမင္ေတာ္မူျခင္း။
၃။ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၀၃) ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔ အရုဏ္တက္ခ်ိန္တြင္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္ သည္ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကုိ ရရွိေတာ္မူျခင္း။
၄။မဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ မလႅာမင္းတုိ႔၏ အင္ၾကင္းဥယ်ာဥ္၌ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အျဖစ္ေတာ္စဥ္တြင္ ထူးျခားမွတ္သားထုိက္ေသာ ဤကဆုန္လျပည့္ေန႔အား ဘုရားေန႔(ဗုဒၶေန႔) ဟု ဗုဒၶသာသနာဝင္ အေပါင္းတုိ႔က အထြက္အျမတ္ ထားၾကလ်က္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဤေန႔ဤအခါ၌ သဗၺညဳတ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ကုိ ရေတာ္မူရန္ အားထုတ္ရာတြင္ အမွီျပဳေတာ္မူေသာ ေဗာဓိပင္ အား ေရသြန္းေလာင္းျခင္းစေသာ ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳတုိ႔ကုိ ျပဳၾကကုန္သည္။ ေရသြန္းေလာင္းၾကသည္မွာ ကဆုန္လတြင္ ေရရွားျပတ္လပ္၍ ညွဳိးေလ်ာ္အံ့ေသာ ေဗာဓိပင္ကုိလန္းဆန္းစုိျပည္ေစရန္အတြက္ ျဖစ္ေပသည္။
ထုိအေလ့အထသည္ ဗုဒၶသာသနာဝင္တုိ႔တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္းမရွိဘဲ ယခုထက္တုိင္ ႏွစ္စဥ္အျမဲ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းပြဲမ်ားျပဳလုပ္လ်က္ ရွိၾကေလသည္ဟု (ဗုဒၶေန႔ အမွတ္တရ) အျဖစ္ ဓမၼဒါနျပဳလုိက္ရပါသည္။
ကုိးကား။ ။ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း။
Credit အရွင္ဝိမလဝံသ(နာလႏၵာတကၠသုိလ္ အိႏၵိယနုိင္ငံ) (wiradhamma)
