ေမေဒးေန႔မွာ အလုပ္လုပ္ေနရမယ့္ လုပ္သားေတြ
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 5/01/2014 09:44:00 AM
အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံတစ္ခုရွိ ၀န္ထမ္းမ်ား လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေနစဥ္ /ဓာတ္ပုံ−ေဂ်ေမာင္ေမာင္(အမရပူရ)
ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ တစ္ ကမၻာလံုးရိွသန္းႏွင့္ ခ်ီေသာ အလုပ္သမားထုတစ္ရပ္ လံုးေမွ်ာ္လင့္သည့္ေန႔ျဖစ္ေသာ ကမၻာ့အလုပ္သမားေန႔(ေမေဒးေန႔)ပိတ္ရက္တြင္ ရန္ကုန္ရိွ ပီနံအိတ္စက္႐ံုမွအလုပ္သမား တစ္ဦးျဖစ္ေသာ အသက္ (၂၁) ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးမွာ ယင္းေန႔တြင္ ယခင္ႏွစ္မ်ားကဲ့သုိ႔ စက္႐ံုအတြင္း အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနရ မည္ျဖစ္သည္။
‘‘အဲဒီေန႔ေတြမွာ ပိတ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမယ့္ မပိတ္ဘူး ဆိုေတာ့ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ပ်င္းစ ရာပဲလို႔ အေတြးေတာ့၀င္မိတယ္’’ ဟု ၎က မ်က္ႏွာညိႇဳးႏြမ္းစြာ ျဖင့္ေျပာသည္။
၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ ရက္ တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ခ်ီကာဂုိၿမိဳ႕မွ အလုပ္သမားမ်ား ေသြးေျမက်ဆႏၵျပသပိတ္ေမွာက္ ျခင္းသည္ ကမၻာ့အလုပ္သမား ေန႔သမုိင္းအစျဖစ္လာခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ ျဖစ္ရပ္ေပၚမူ တည္ၿပီး ၁၈၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ အလုပ္သမားအသင္းခ်ဳပ္မွ ညီလာခံအစည္းအေ၀း၌ တစ္ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ အလုပ္သမားေန႔ကုိ ႏွစ္စဥ္ေမလ၁ရက္တြင္ သတ္မွတ္ရန္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ယင္းအထိမ္းအမွတ္သည္ တစ္ကမၻာလံုးမွအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ လြတ္လပ္ေသာ အထိမ္းအမွတ္တစ္ခုျဖစ္ ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရိွ အလုပ္သမားမ်ားအေပၚ အက်ဳိးခံစားခြင့္အျပည့္အ၀ မရရိွေသးေပ။
ကမၻာ့အလုပ္သမားေန႔ျဖစ္သည့္ ေမလ ၁ရက္တြင္ပင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရိွ စက္မႈဇုန္မ်ားမွ ပုဂၢလိကပိုင္စက္႐ံုအခ်ိဳ႕၌ အလုပ္သမားမ်ားအလုပ္ဆင္းေနရဆဲျဖစ္သည္။
‘‘စက္႐ံုထဲမွာ ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္းမွ မဟုတ္တာ။ တစ္စက္႐ံုလံုး အမ်ားနဲ႔ ဆင္းေနရတဲ့အတြက္ စိတ္ကအလုပ္ထဲေရာက္ေတာ့လည္း ေပ်ာ္သြားတာပဲ။ ကုိယ္ကလည္း ပုိက္ဆံလုိခ်င္တဲ့သူဆုိေတာ့ ဆင္းလိုက္တာပဲ။ မပိတ္လည္း မပိတ္တဲ့အတြက္ ဆင္းရမွာပဲေလ။ သူဘာသာ အလုပ္သမားေန႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆင္းလိုက္တာပဲ’’ဟု ၎ကဆက္လက္၍ေျပာသည္။
‘‘အမ်ားျပည္သူ႐ံုးပိတ္ရက္ ေတြမွာ အုိတီေခၚတာေတြရိွတဲ့ အတြက္ အဲဒီကိစၥကုိ ကြၽန္ေတာ္ တု႔ိ ေတာက္ေလွ်ာက္ေအာ္ခဲ့တာပဲ။ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္တဲ့အခါမွာလည္း ထည့္ၿပီး ေတာင္းဆုိေပမယ့္ ဒီေန႔ အထိ မေအာင္ျမင္ေသးပါဘူး။ ဥပေဒစိုးမိုးမႈအားနည္းတာ။ တစ္ ဖက္ကၾကည့္ျပန္ေတာ့ အလုပ္သ မားကလည္း အိုတီဆင္းမွ လစာ ပုိရတာကုိး။ အုိတီမရိွျပန္ရင္ ျပ ႆနာအႀကီးႀကီးျဖစ္လာမွာ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ အလုပ္ရွင္ ေတြ ေပးတဲ့ လုပ္ခေစ်းက ခ်ိဳတဲ့ အတြက္ အလုပ္သမားေတြက အုိတီဆင္းမွ အဆင္ေျပမွာ’’ဟု အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္ သူ ေရွ႕ေနဦးေဌးကေျပာသည္။
လက္ရိွျပည္တြင္းတြင္ အ ေျခခံအလုပ္သမားမ်ားရရိွသည့္ တစ္လ အေျခခံလစာေငြသည္ ေငြက်ပ္သံုးေသာင္း၀န္းက်င္သာ ရရိွၾကၿပီး အခ်ိန္ပုိႏွင့္ အျခားရက္ မွန္ေၾကးခံစားခြင့္မ်ား စုေပါင္းမွ သာေငြက်ပ္ တစ္သိန္း၀န္းက်င္ ခန္႔ရရိွၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရိွအေျခအေနသည္ ျပည္တြင္းရိွ အေျခခံအလုပ္သမားအမ်ားစုမွာ အခ်ိန္ပုိေၾကး (OT)ကုိသာ မွီခို အားထားေနရသည္။
ပံုမွန္အလုပ္ခ်ိန္တစ္ခုျဖင့္ မရပ္တည္ႏုိင္ေသးသည့္ အလုပ္ သမားမ်ားအဖုိ႔ အမ်ားျပည္သူ႐ံုး ပိတ္ရက္မ်ားတြင္လည္း မိမိသ ေဘာထားဆႏၵအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အလုပ္ရွင္တုိက္တြန္း ခ်က္ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အခ်ိန္ပုိဆင္းလုပ္ကုိင္ၾကရၿပီး ယင္းရက္မ်ားတြင္ လုပ္ကုိင္သည့္ အလုပ္သမားမ်ားကုိ လုပ္ခလစာႏွစ္ဆေပး၍ လုပ္ကုိင္ေစခိုင္း လ်က္ရိွသည္။
အလုပ္သမားေန႔တြင္ အလုပ္ေခၚယူေသာ စက္႐ံုမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လိႈင္သာယာ စက္မႈဇုန္ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သင္း ေအာင္က ‘‘ေမေဒးေန႔ကုိေတာ့ သိသေလာက္ အားလံုးပိတ္ၾကပါ တယ္။ အလုပ္သမားေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ ေန႔တစ္ေန႔ပဲေလ။ ဘာေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕စက္႐ံုေတြ ဖြင့္သလဲဆုိတာေတာ့မသိဘူး။ အဲဒီေန႔ေတာ့ ေရွာင္ဖုိ႔သင့္တယ္’’ဟု သံုးသပ္ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ ရက္က မႏၲေလး ၿမိဳ႕ ျပည္ႀကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ရိွ ေအာင္စိန္ခ်ည္မွ်င္ႏွင့္ ေဆးဆိုး စက္႐ံုမွ အလုပ္ရွင္သည္ ေမးေဒး ေန႔တြင္ အလုပ္ဆင္းရမည္ဟု စက္႐ံုအတြင္း စာကပ္ေၾကညာခဲ့ ေသာေၾကာင့္ စက္႐ံုရိွအလုပ္သ မား ၃၀၀ ေက်ာ္က မေက်နပ္၍ အလုပ္သမားေန႔၌ စက္႐ံုေရွ႕ တြင္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
၎တို႔သည္ ေတာင္းဆုိခ်က္ ငါးခ်က္ျဖင့္ ေတာင္းဆုိခဲ့ၿပီး ယင္းေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားတြင္ ေမ ေဒးေန႔အပါအ၀င္ အစိုးရ႐ံုး ပိတ္ ရက္မ်ား၌ အလုပ္ပိတ္ေပးရန္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
လက္ရိွအလုပ္ရွင္အလုပ္သ မား အျငင္းပြားမႈျဖစ္ပြားရာတြင္ အေျခခံလုပ္ခလစာနည္းပါးသည့္ အတြက္ တုိးျမႇင့္ေတာင္းခံလ်က္ရိွ သည့္အျပင္ အခ်ိန္ပုိမ်ား အဓမၼ ခုိင္းေစမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည့္ ပဋိပကၡမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လက္ရိွတြင္ အစုိးရမွ အေျခခံအလုပ္သမားမ်ားအ တြက္ လံုေလာက္သည့္ အနည္း ဆံုးအခေၾကးေငြႏႈန္းထားမျပ ႒ာန္းႏုိင္ေသးသေရြ႕ အခ်ိန္ပို လုပ္ခေၾကးေပၚသာ မွီခိုရလ်က္ရိွ သည္။
သု႔ိေသာ္ဘ၀ရည္ရြယ္ခ်က္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ပဲခူး တုိင္း ျဖဴးၿမိဳ႕နယ္မွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခဲ့ သည့္ ပီနံအိတ္စက္႐ံုမွ အလုပ္သ မေလး ၎အဖို႔ အလုပ္သမားေန႔ (ေမေဒးေန႔) ႏွင့္ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးဆိုတာ ဘာဆိုဘာမွ နားမလည္၊ စိတ္လည္း မ၀င္စား ေပ။ ရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတုိင္အ တြက္ အလုပ္ရွင္မွ သတ္မွတ္ေပး ထားသည့္ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ရက္သာ နားရက္ေပးထားသည့္ ရက္ ကုိသာ ပိတ္ရက္အျဖစ္ ခံယူထား သည္။ ‘‘ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ရြာ ျပန္ရင္ ေငြထုပ္ပိုက္ၿပီး ျပန္ခ်င္ တယ္။ ရြာမွာအလွဴအႀကီးႀကီးလုပ္ ခ်င္တယ္။ အခုေတာ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္က တစ္၀က္ေလာက္ ေရာက္ ေနပါၿပီ’’ဟု ေပ်ာ္ရႊင္ရယ္ေမာစြာ ေျပာခဲ့သည္။
အစိုးရအေနျဖင့္ အလုပ္ ရွင္မ်ားမွ အလုပ္သမားမ်ားအေပၚ မတရား အဓမၼ အခ်ိန္ပိုခိုင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ေစရန္ စက္႐ံုမ်ားသို႔ ေရွာင္တစ္ခင္စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳ လုပ္လ်က္ရွိၿပီး စစ္ေဆးေတြ႕ရွိ ေသာ စက္႐ံုမ်ားကို ခံ၀န္ကတိ ေရးထိုးေစကာ သတိေပးထားၿပီး ထပ္မံက်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္ပါက ၀န္ ႀကီးဌာနမွ တရားစဲြဆိုမည္ဟု ၫႊန္ၾကားထားသည္။
သို႔ေသာ္ အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္မ်ားတြင္ အခ်ိန္ ပိုဆင္းရသည့္ အလုပ္သမားမ်ား သည္ အစိုးရမွသတ္မွတ္ထား သည့္အတိုင္း အေျခခံလစာ၏ ႏွစ္ဆသာရရွိၾကသည္။ ၎တို႔၏ အေျခခံလစာေငြမွာ နည္းပါးလြန္းသည့္အတြက္ ၎တို႔ရရွိသည့္ အခ်ိန္ပိုေၾကးမွာလည္း သိသိသာသာ တုိးျမႇင့္ရရွိျခင္း မရွိေသးေပ။
အစိုးရက အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မည့္ ျပ ႒ာန္းေၾကညာခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ ေနေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ တရားစဲြဆို အေရးယူခံရသည့္ စက္ ႐ံုမ်ဳိး မရွိေသးေပ။ အခ်ဳိ႕ စက္႐ံုမ်ားကသတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထား သည့္ပိတ္ရက္မ်ားအတုိင္း အလုပ္ပိတ္ေပး ေသာ္လည္း ေမေဒးေန႔ကဲ့သို႔ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ သက္ဆိုင္သည့္ ပိတ္ရက္မ်ဳိးမွာပင္ အလုပ္ေစခိုင္းသည့္ စက္႐ံုမ်ား ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။
စက္႐ံုအလုပ္ရွင္မ်ား၏ အ ခ်ိန္ပိုအလုပ္ခ်ိန္ႏွင့္ နားရက္မရ သည့္ ျပႆနာသည္ စာရြက္ေပၚ မွသာ ေၾကညာေနၿပီး ထိေရာက္ ျပင္းထန္သည့္ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳ လုပ္ႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္ ကာလပတ္ လံုး ေမေဒးေန႔မ်ားႏွင့္ အထင္က ရပိတ္ရက္မ်ားသည္ အလုပ္သ မားမ်ားအတြက္ ျဖစ္လာႏိုင္လိမ့္ ဦးမည္မဟုတ္ေပ။ ။
7Day Daily