အစီရင္ခံစာသစ္အရ ၂၀၁၃ ျမန္မာျပည္တြင္း ဒုကၡသည္ ၆ သိန္းရိွ

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 5/17/2014 04:44:00 AM

ကိုသားညြန္႔ဦး

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ကမၻာ့လူဦးေရ ၃၃ ဒႆမ ၃ သန္းဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရတဲ့ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ေတြ
ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာသစ္တရပ္မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာလည္း မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြကျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ လူဦးေရ ၆ သိန္းေက်ာ္ဟာ ျပည္တြင္းမွာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။

ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ တခ်ိဳ႕ထံကို ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး ကိစၥေတြ အကန္႔အသတ္ေတြ ႀကံဳေနရတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ကိုသားညြန္႔ဦးက အစီရင္ခံပါ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းကို တင္ျပထားပါတယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ ရခိုု္င္ျပည္နယ္အတြင္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ အခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္း အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ဒုကၡသည္မ်ားေကာင္စီရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္ပိုင္းမွာ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ ၆ သိန္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္ရိွခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီအထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ဘက္က ဒုကၡသည္ဦးေရ ၄ သိန္း၊ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ဒုကၡသည္ဦးေရ ၉ ေသာင္း ၆ ေထာင္ေက်ာ္တို႔ ပါ၀င္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အထဲ လူဦးေရ ၁ သိန္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းကျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းမွာေတာ့ ျပည္တြင္း ဒုကၡသည္ ၅၄၀၀ ရိွတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းက ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္
အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ရသူေတြျဖစ္ၿပီး၊ က်န္ေဒသေတြကေတာ့ စစ္ပဲြေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ တိုးတက္မႈေတြရိွေပမဲ့လည္း ပဋိပကၡေတြ ရိွေနဆဲျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ အေရအတြက္ က် မသြားတာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာလူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မရေသးတဲ့ေနရာေတြမွာ တိုက္ပဲြေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ေက်းရြာအိုးအိမ္ ထြက္ေျပးေနရသူေတြ ရိွေနတုန္းပဲလို႔ USCB အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔က Myra Dahgaypaw က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“KNU အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မရပ္ထားဘူးဆုိၿပီးေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ IDP ဦးေရကေတာ့ မ်ားလာမွာပဲ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာလည္း အဲ့လိုမ်ိဳးပဲ ဘာသာေရးပဋိပကၡေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒီကိစၥအတြက္ေၾကာင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကေတာ့ အရင္တုန္းက ေနတဲ့ေဒသေတြမွာလည္း မေနႏုိင္ဘဲနဲ႔ IDP ျဖစ္သြားတာေပါ့ေနာ္။ ဒီ့အျပင္ တျခားေဒသ ဥပမာ – မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ဘက္မွာဆုိရင္လည္း IDP နံပါတ္ေတြမ်ားလာတယ္။ ဘာအတြက္ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ေျမသိမ္းတဲ့ကိစၥေတြ၊ ဘာေတြ၊ ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္တည္း ဟိုဥစၥာေပါ့ေနာ္ Economic Development”

ျမန္္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြရိွလာၿပီး ပြင့္လင္းလာတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ လူသားခ်င္း စာနာကူညီမႈေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အေထာက္အပံ့ေတြ တိုးလာသလို၊ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈ အေျခအေနဟာလည္း တိုးတက္လာတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲဲ႕ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျဖရွင္းေပးဖို႔ရာမွာ ဒုုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းတာ၊ ကူညီေရးအစီအစဥ္ေတြမွာ ဒုကၡသည္ေတြကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ခြင့္ေပးတာ၊ ဒီကိစၥေတြမွာေတာ့့ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ လိုေသးတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေထာက္ျပပါတယ္။

Myra Dahgaypaw ကလည္း အခုေနာက္ပိုင္းမွာ အကူအညီေပးေရး ၀န္ထမ္းေတြကို ကန္႔သတ္တာေတြ၊ ေစာင့္ၾကည့္ေမးျမန္းတာေတြေၾကာင့္ လူသားခ်င္း စာနာကူညီမႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ လြတ္လပ္မႈ အားနည္းေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ဘာလုပ္တာလဲ၊ ဘယ္ကိုသြားတာလဲ၊ ဘာေတြေျပာတာလဲ အၿမဲတမ္း သူတို႔ေနာက္မွာ တေယာက္ေယာက္ လုိက္တာပဲ။ အဲ့လိုမ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ အလုပ္လုပ္တဲ့သူေတြကလည္း ဘာမွကို လြတ္လပ္မႈ မရွိေတာ့ဘူးေလ။”

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ IDP ဒုကၡသည္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မယ့္ အစိုးရမူ၀ါဒေတြ ဒါမွမဟုတ္ ဥပေဒမ်ိဳးေတြ မရိွဘူးလို႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္က အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းက ပဋိပကၡေတြကို အဆံုးမသတ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ အဲဒီေဒသက ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ဆိုးရြားလာေနတယ္လို႔လည္း ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။

တကမၻာလံုးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဒုကၡသည္အေရအတြက္ လူဦးေရ ၃၃ ဒႆမ ၃ သန္းအထိ တိုးလာခဲ့ၿပီး၊ ဒီကိန္းဂဏန္းဟာဆိုရင္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစၿပီး ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာက မွတ္တမ္းျပဳလာရာမွာ အမ်ားဆံုး ကိန္းဂဏန္း ျဖစ္လာတယ္လို႔ ေနာ္ေ၀း ဒုကၡသည္မ်ားေကာင္စီက အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Jan Egeland က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“ေဘာ့စနီးယား၊ ေဘာ္လကန္ေဒသနဲ႔ ရ၀မ္ဒါ၊ ကြန္ဂိုေဒသေတြမွာ မ်ိဳးျပဳန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြရိွခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ ၀န္းက်င္တုန္းက အေတာ့္ႀကီးကို ဆိုးရြားေနတဲ့ အေျခအေနထက္ကို အခုဟာ ပိုဆိုးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ကမၻာမွာ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ လူဦးေရ ၂၈ သန္းရိွခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း အေရအတြက္ က်ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကေနစရင္ေတာ့ ျပည္တြင္း ဒုကၡသည္ေတြ အေရအတြက္ တိုးလာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ႏွစ္ေလာက္ကေတာ့ အဆံုးဆိုး အေရအတြက္ ျဖစ္လာပါတယ္။”

ဒါေၾကာင့္လည္း သန္းနဲ႕ခ်ီတဲ့ ဒီဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ဒုကၡဆင္းရဲေတြ အဆံုးသတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ပိုၿပီး နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုမယ္ဆိုၿပီး Egeland က တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ အခု အစီရင္ခံစာပါ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္မ်ား အေရအတြက္မွာေတာ့ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံက အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး၊ သူ႔ေနာက္ကဆိုရင္ေတာ့ ကိုလံဘီယာ၊ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား၊ ကြန္ဂို၊ ဆူဒန္ႏိုင္ငံတို႔ ရိွၾကပါတယ္။ အစီရင္ခံစာအရဆိုရင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ အေရအတြက္ဟာ ၈ ဒႆမ ၂ သန္းတိုးလာၿပီး အဲဒီအထဲ ၄၃ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ဆီးရီယားႏိုု္င္ငံက ျဖစ္ၾကပါတယ္။

VOA Burmese