Polyhydramnios ေရျမြာရည္ မ်ားေနျခင္း
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 4/14/2014 11:12:00 PM
စစ္ၾကည့္ေတာ့ သားေလးဆိုတာ သိရတယ္။ ခုဆို ၆ လထဲမွာ သူက တအားလႈပ္တယ္ ကန္တယ္။ က်မ လမ္းေလွ်ာက္ရင္ ဗိုက္ၾကီးကတင္းျပီး နာေတာ့ ေဆးစစ္တာ ေရျမႊာေရက သာမာန္ထက္ ပိုမ်ားေနတယ္တဲ့။ အဲဒါ ဆရာဝန္က လမ္းမေလွ်ာက္ဘဲ နားခိုင္းပါတယ္။ က်မကလည္း တခါတေလေတာ့ ခပ္ေဝးေဝးသြားမိတယ္။ က်မက စာတမ္းအတြက္ သုေတသနလုပ္ဖို႔ ေက်ာင္းကိုေတာ့ စာအုပ္ေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္ရတာပါပဲ။ တခါတေလ အိပ္လည္းမေပ်ာ္ဘူး။ ဗိုက္ကလည္း ေလးေနသလိုပဲ။ အဲဒါ သူငယ္ခ်င္း တေယာက္က ေရမႊာေရမ်ားရင္ ကေလးက တခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းတတ္တယ္ ဆိုလို႔ ဟုတ္သလား။ ဟိုတေလာကလည္း ဖ်ားေတာ့ ကေလးအားေဆးေတြ ျဖတ္ထားမိတယ္။ ၂ ပတ္ေလာက္ ၾကာတယ္ေပါ့။ ဘာျပင္ဆင္သင့္သလဲ ဆရာရွင့္။
ကိုယ္ဝန္မွာ အထဲကကေလးဟာ ေရျမြာအိတ္ထဲမွာ လံုလံုျခံဳျခံဳ ရွိေနတယ္။ အိတ္ထဲမွာ ေရျမြာရည္ လံုေလာက္အာင္ ရွိရတယ္။ နည္းတာေရာ မ်ားတာပါ မေကာင္းပါ။ Polyhydramnios ေရျမြရည္ မ်ားေနတာမ်ိဳးက ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၁% မွာရွိတတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ဒုတိယ သံုးလထဲမွာ အဲလိုမ်ားလာတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၃၄ ပတ္မွာ အမ်ားဆံုးရွိတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသင့္အတင့္သာမ်ားတယ္။ ေဆးကုသဘို႔မလိုပါ။ သိပ္မ်ားေနတာကိုေတာ့ ေဆးကုရမယ္။
ေရျမြာရည္ဆိုတာ ၾကည္လင္ေနတယ္၊ ေရလိုဘဲ။ နဲနဲေတာ့ ဝါႏိုင္တယ္။ ကေလးက ေရကူးသလိုေနမယ္။ အပူခ်ိန္ ထိန္းေပးတယ္။ ကေလးကို ေကာင္းေကာင္း အကာအကြယ္ေပးထားတယ္။ အရည္ကို မ်ိဳခ်မယ္၊ (အဆုပ္မသံုးဘဲ) အသက္ရွဴမႈ လုပ္မယ္၊ ဆီးအေနနဲ႔ စြန္႔ထုတ္မယ္။
ဘာလို႔ မ်ားသလဲ။
(၁) ကေလးက ေရျမြာရည္ကို မ်ိဳခ်တာ မလုပ္ရင္ အရည္ေတြ မ်ားေနမယ္။ ကေလးမွာ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြရွိေနရင္ အဲလိုမ်ိဳမခ်တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အစာေျခလမ္းေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Duodenal atresia, Esophageal atresia, Gastroschisis နဲ႔ Diaphragmatic hernia ေတြရွိေနရင္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Anencephaly and Myotonic dystrophy ေတြ၊ Achondroplasia ေျခ-လက္ တိုေနတဲ့ ေမြးရာပါေရာဂါ၊ Beckwith-Wiedemann syndrome ေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
(၂) ေရျမြာရည္ထုတ္ေနတာက မ်ားတာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကေလးအဆုပ္ေရာဂါ၊ ကေလးအမႊာ၊ Hydrops fetalis ကေလးကိုယ္ေရာင္ေရာဂါ၊
(၃) ကေလးနဲ႔ မိခင္ ေသြးအုပ္စု မတူတာျဖစ္ေနသလား။
(၄) အေၾကာင္းခံရွာမေတြ႔ဘဲ ျဖစ္တယ္။
ခံစားရတတ္တဲ့ လကၡဏာေတြဟာ ေရျမြာရည္ကေန ဖိအားသက္ေရာက္လို႔ ျဖစ္တယ္။ သိပ္မ်ားေနရင္ မိခင္ေလာင္း အေနရခက္ခဲမယ္။ အသက္ရွဴရတာ ခက္မယ္။ ကိုယ္ေရာင္မယ္။ ဆီးနည္းမယ္။
ေရျမြာရည္မ်ားေနတာနဲ႔ ဒီလိုျဖစ္မွာေတြ ဆက္တြဲလာတတ္တယ္။
- Premature birth ကေလး ေစာေမြးတတ္တယ္၊
- Pregnancy-induced high blood pressure ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္သာျဖစ္တဲ့ ေသြးတိုး၊
- Urinary tract infections during pregnancy ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္ ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊
- Premature rupture of membranes ေရျမြာေစာေပါက္ျခင္း၊
- Excess fetal growth ကေလးထြားလြန္းျခင္း၊
- Placental abruption အခ်င္း အထဲမွာကြာျခင္း၊
- Umbilical cord prolapse ခ်က္ၾကိဳးထြက္လာျခင္း
- C-section delivery ဗိုက္ခြဲေမြးရျခင္း၊
- Stillbirth ကေလး အေသေမြးျခင္း၊
- Heavy bleeding after delivery ေမြးျပီးေသြးဆင္းမ်ားျခင္း၊
ကိုယ္ဝန္ေစာေစာမွာ ေရျမြာရည္မ်ားရင္ ပိုသတိထားရမယ္။
- Ultrasound (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရမယ္။ တခါမက ရိုက္ရတယ္။ တပတ္တခါအထိ ရိုက္တာလဲလုပ္ႏိုင္တယ္။
- ေရျမြာရည္ တြက္ခ်က္တာလုပ္မယ္။ Amniotic fluid index ေခၚတယ္။ AFI 25 cm (9.8 inches) နဲ႔ မ်ားတာကို Polyhydramnios လို႔ သတ္မွတ္တယ္။
- Amniocentesis ေရျမြာေဖါက္ယူ စစ္ေဆးနည္း၊
- Glucose challenge test ဆီးခ်ိဳ စစ္နည္း၊
- Karyotype (ကာယိုတိုက္ပ္) နည္း၊ ကေလးရဲ႕ Chromosomes (ခရိုမိုဇုမ္း) ပံုမွန္မဟုတ္တာစစ္နည္းျဖစ္တယ္။ Amniotic fluid ေရျမြာရည္ျဖစ္ျဖစ္ Placenta အခ်င္းျဖစ္ျဖစ္ စစ္တယ္။ Chorionic villus sampling စစ္နည္းလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။
ကေလးအေျခအေန ပိုသိေအာင္ စစ္နည္းေတြလဲ ရွိတယ္။
- Nonstress test ကေလးႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းကို ကေလးလႈတ္ရွားရင္ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိလာသလဲသိေအာင္ လုပ္နည္း၊
- Biophysical profile ကေလး Nonstress test ကေလးႏွလံုးခုန္ႏွဳန္း + အသက္ရွဴမႈနဲ႔ လႈတ္ရွားမႈစစ္နည္း + ေရျမြာရည္ ထုထည္ေတြကို စစ္နည္း၊
- Doppler ultrasound ကေလး ေသြးလွည့္ပတ္မႈ စစ္နည္း၊
- Contraction stress test သားအိမ္ညွစ္တဲ့အခ်ိန္ ကေလးႏွလံုးခုန္တာေျပာင္းလဲမႈကို စစ္နည္း၊
ဘယ္လိုကုသမလဲ
- အေတာ္အတန္ မ်ားေနတာ ေဆးကုသဘို႔ မလိုပါ။
- ဆီးခ်ိဳ ရွိေနရင္ ကုသပါ။
- ကေလး ေစာေမြးမယ္ထင္ရင္၊ အသက္ရွဴ ခက္ခဲလာရင္၊ ဗိုက္နာလာရင္ ေဆးရံုတက္ပါ။
- မ်ားေနတဲ့ ေရျမြာရည္ကို ေဖါက္ထုတ္နည္း၊ Amniocentesis လုပ္ႏိုင္တယ္။ တခါတည္းမရရင္ ထပ္လုပ္ရမယ္။ ခဏခဏ လုပ္ရတာကို Amnioreduction ေခၚတယ္။ အထူသတိထားလုပ္ရတယ္။ ေစာေမြးတာ၊ အထဲမွာ အခ်င္းကြာတာ နဲ႔ ေရျမြာအိတ္ေစာေပါက္တာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။
- Medication ေဆးေပးနည္း၊ Indomethacin ေဆးသံုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၃၁ ပတ္ေက်ာ္ရင္ေတာ့ မေပးပါ။ ကေလးႏွလံုးကို သတိထားစရာလိုလို႔ ျဖစ္တယ္။
ေဆးစာေတြ ေရးတိုင္း သတိေပးတာတခု ထပ္ေရးပါရေစ။ ယာယကံရွင္ေတြကို ဖတ္ေစတာ တခါတေလ ေကာင္းေပမဲ့ တခါတေလ အားလံုးကုန္ မဖတ္ေစခ်င္ဘူး။ လူေတြဟာ အစုိးရိမ္နည္းသူ-မ်ားသူ မတူၾကဘူး။ ေဆးစာဆိုေတာ့ ကုန္ေအာင္-စံုေအာင္ ေရးရတယ္။ အားလံုး ကုိယ့္မွာ လာျဖစ္မလား စိုးရိမ္တာ မမွန္ပါ။ ဆရာဝန္က ခ်န္ေရးတာလဲ မသင့္ဘူး။ ေနာက္ျပီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရသူေတြဟာ အေပါင္းအသင္းလဲ အျပဳသေဘာ အားေပးတတ္သူေတြနဲ႔သာ ေပါင္းသင့္တယ္။ စာကိုလဲ သားေရႊအိုးထမ္းလာတာမ်ိဳးသာ ဖတ္သင့္ၾကတယ္။ စာဖတ္တဲ့သူ သားေကာင္းရတနာ ထြန္းကားပါေစ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၈-၄-၂ဝ၁၂