နာဂစ္အစိုးရႏွင့္ ဒီေရေရာက္ေတာတိုင္းျပည္

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 4/20/2014 02:25:00 PM

ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသဟာ ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းဒဏ္ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၂သိန္းေက်ာ္ ေသေၾကခဲ့ရၿပီး သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ဘဝကို ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ဧရာဝတီတိုင္းဟာ အဖိုးတန္ ဒီေရေရာက္ေတာေတြ အမ်ားအျပား ရွင္သန္ရာျဖစ္ေပမယ့္ နာဂစ္မတိုင္ခင္ကတည္းက ၆ဝ%ေလာက္ဟာ ျပဳန္းတီးခဲ့ပါၿပီ။

ငါးပုစြန္ေတြ အဓိကမ်ဳိးပြားရာ၊ လယ္ေျမေတြထဲ ပင္လယ္ေရငန္မဝင္ေရာက္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္သလို ကမ္းပါးမၿပိဳေအာင္ထိန္းႏိုင္သလို Greenhouse Gas လို႔ေခၚတဲ့ မွန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႔ကို ပိုၿပီးစုပ္ယူထားႏိုင္စြမ္းရွိတာမို႔ ဒီေရေတာဟာ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚအတြက္ အလြန္ကိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။

ဒီေရေရာက္ေတာေတြကို ျပည္သူေတြကဦးေဆာင္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈအဆင့္ကို မေရာက္ခဲ့ရင္ေတာ့ နာဂစ္အလြန္ ျပန္လည္စိုက္ပ်ဳိးထူေထာင္ထားတဲ့ ဒီေရေရာက္ေတာေတြ ျပဳန္းတီးသြားမယ္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးပညာရွင္ ဦးဝင္းမ်ဳိးသူက သတိေပးလိုက္ပါၿပီ။

နာဂစ္လြန္ကာလမွာေတာ့ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ျပည္တြင္း NGO ေတြဟာ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပည္လည္ထူေထာင္ေရး စီမံကိန္းေတြလုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ဒီေရေရာက္ေတာေတြေတြ ျပန္လည္စိုက္ပ်ဳိးထိန္းသိမ္းေရးက အဓိကပါခဲ့ပါတယ္။

EcoDev, Andra နဲ႔ စြမ္းရည္ စတဲ့ ျပည္တြင္း NGO ေတြက ဘိုကေလးၿမိဳ႕နယ္ မိန္းမလွကၽြန္းတစ္ဝိုက္၊ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္က ေက်းရြာေတြမွာ ဒီေရေရာက္ေတာေတြကို ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔လက္တြဲၿပီး ျပန္လည္စိုက္ပ်ဳိးခဲ့ပါတယ္။ ဒီသစ္ေတာကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ Community Forest လို႔ေခၚတဲ့ ေဒသခံအစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာအျဖစ္ အစိုးရကို ေလွ်ာက္ထားခဲ့ေပမယ့္ ခြင့္ျပဳခ်က္မေပးခဲ့ပါဘူး။

၁၉၉၄ခုႏွစ္မွာေတာ့ သစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီးဌာနက ႏိုင္ငံတကာမွာက်င့္သံုးေနတဲ့ မူဝါဒကိုလက္ခံၿပီး ၁၉၉၅မွာ သစ္ေတာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္အရ သစ္ေတာထိန္းသိမ္းေရးကို ဌာနဆိုင္ရာလက္ထဲမထားဘဲ ေဒသခံေတြကိုယ္တိုင္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ပါ။ အနည္းဆံုး အိမ္ေထာင္စု ၅စုက ေလွ်ာက္ထားၿပီး ႏွစ္ ၃ဝသက္တမ္းရွိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္ကို အခုေတာ့ လ်စ္လ်ဴရႈေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။

နာဂစ္မုန္တိုင္းမွာ အသက္ရွင္က်န္ခဲ့သူေတြဟာ သစ္ပင္ေတြမွာ တြယ္ကပ္က်န္ခဲ့ၾကသူ မ်ားတာမို႔ ေဒသခံေတြက သစ္ေတာရဲ႕တန္ဖိုးကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး နားလည္ေနပါၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ဒီေရေရာက္ေတာေတြ ျပန္လည္ထူေထာင္စိုက္ပ်ဳိးရာမွာ အားတက္သေရာျဖစ္ခဲ့တာပါ။

ဒါေပမယ့္ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီး ၃ႏွစ္နီးပါးအခ်ိန္မွာေတာ့ ျပန္လည္ထူေထာင္ထားတဲ့သစ္ေတာေတြကို ေဒသခံေတြ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခြင့္ မရေတာ့တာမို႔ ဒီေရေရာက္ေတာေတြ ေရရွည္တည္တံ့ေရးဟာ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚမွာေမြးဖြားခဲ့တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္အတြက္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေနာင္တရေစမယ့္ လုပ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

Kamayut Media