ေျမျမဳပ္မိုင္း အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းဖုိ႔ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေရးပါ

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 4/05/2014 08:24:00 AM

အႏၱရာယ္သတိေပး ေျမျမဳပ္မိုင္းနယ္ေျမ။


ဒီကေန႔ဟာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာအသိျမႇင့္တင္ေရးေန႔ ျဖစ္ေပ မဲ့လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက တုိင္းရင္းသားေဒသေတြ မွာေတာ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ အႏၱရာယ္ နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေပးမႈေတြ အားနည္းေနဆဲလို႔ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းဖုိ႔ဆိုရင္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးသလို - အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြ
အၾကား တႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးသည့္တိုင္ေအာင္ - ဒီေျမျမႇဳပ္မိုင္းအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ အိမ္ျပန္ႏုိင္ဖို႔ရာ အလွမ္းေ၀းဆဲ ဆိုတဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

တုိင္းရင္းသားေဒသတခုျဖစ္တဲ့ ကရင္ျပည္နယ္မွာဆုိရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ကစလို႔ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိမႈ အေရအတြက္ ေလ်ာ့က် လာတယ္ လို႔ ကရင္လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ KHRG က ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လည္း ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္ အပါအ၀င္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေထာင္ထားတဲ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ ေနရာ အႏွံ႔မွာရွိေနၿပီး - ဒီေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ ရွင္းလင္းေရးကိစၥ အခုခ်ိန္ထိ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏုိင္ ေသးဘူးလို႔ KHRG ရဲ႕ ကြင္းဆင္း ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေစာအဲလ္ဘတ္ က ေျပာဆိုပါတယ္။

"ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ ၂၀၁၃ ဟာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတဲ့ ျပည္သူလူထုက နဲနဲေလ်ာ့လာတယ္။ ၂၀၁၂ နဲ႔ ၂၀၁၃ ယွဥ္လိုက္လို႔ရွိရင္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္ ၂၀၁၄ ထဲမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြ အခ်က္အလက္ ရထားတာေတာ့ မရွိေသးဘူး။ အခုလက္ရွိ အထိေပါ့ေနာ္။ အရင္တုန္းက အေျခအေနနဲ႕ စာလို႔ ရွိရင္ေတာ့ ေျမျမႇဳပ္မုိင္း နဲ႔ ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ ေပါ့ေနာ္  ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းလာတယ္လို႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ အႏၲာရယ္ကေတာ့ ရွိေနတုန္းပဲေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို့လည္းဆိုလို႔ ရွိရင္ အရင္ကျမႇဳပ္ ထားတဲ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းလင္းဖို႔လိုအပ္ေသးတယ္။"

ဒီေျမျမႇဳပ္မုိင္းေတြ ရွင္းလင္းဖုိ႔ဆိုရင္ တဖြဲ႔ခ်င္းစီ လုပ္ေဆာင္လို႔မရဘဲ - ကိုယ္ေထာင္ခဲ့တဲ့ မိုင္းေနရာေတြကို ျပန္ရွာရွင္း လင္းဖို႔အတြက္က အဖြဲ႔အားလံုးရဲ႕ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ လိုအပ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မႈ နည္းပညာ အကူအညီ ေတြလည္း လိုအပ္တယ္ လို႔ ေစာအဲလ္ဘတ္ က ေျပာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းကေတာ့ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြ စုေပါင္းၿပီး မုိင္းရွင္းလင္းေရးအစီအစဥ္ေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾက ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့့ မိုင္းရွင္းလင္းသူေတြ ေျမျမႇဳပ္မုိင္း ေပါက္ ကြဲၿပီး ထိခိုက္ေသဆံုးမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိၾကဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ေျမျမႇဳပ္မုိင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏုိင္ငံတကာက ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြ မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအသံုးျပဳမႈ ျမင့္မားဆဲ ႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတာပါ။ ဒီေျမျမႇဳပ္မိုင္းကို အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ ခ်ည္း အသံုးျပဳေနတာမဟုတ္ဘဲ ေဒသခံလူထုကလည္း သူတို႔ရပ္ရြာလံုၿခံဳေရးအတြက္ အသံုးျပဳေနၾကတယ္လို႔ KHRG က ေျပာပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဒီကေန႔ဟာ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အသိျမႇင့္တင္ေရးေန႔ပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြ မွာေတာ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေပးမႈေတြ အားနည္းေနဆဲပဲလို႔ ေစာအဲလ္ဘတ္ က ေျပာဆိုပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အခုလို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းဖို႔ ဆုိရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္မီး ၿငိမ္းဖို႔က အေရးႀကီးဆံုးပဲလို႔ KHRG ရဲ႕ ကြင္းဆင္းညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေစာအဲလ္ဘတ္ က အခုလို ေျပာပါတယ္။

"အဓိကလိုအပ္ခ်က္က အခုလက္ရွိ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေပါ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရၾကားမွာ လုံးဝအပစ္အခတ္ ရပ္စဲသြားျပီဆိုရင္ေတာ့  ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ရွင္းလင္းေရးကို စလို႔ရျပီ။ စတဲ့အခါမွာလည္း Technical အပိုင္းနဲ႔ ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ေပါ့။ နည္းပညာ နဲ႔ ယႏၲယားေတြအားလုံး အဓိကလိုအပ္လာျပီေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလက္ရွိ အေျခအေနမွာက်ေတာ့  ေျမျမႇဳပ္မုိင္းစျပီးရွင္းမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္အေသအခ်ာေျပာႏိုင္ပါတယ္။ သူမ်ားရွင္းျပီးရင္ ထပ္ေထာင္မယ့္ လူေတြကလည္း ရွိေနမွာပဲဆိုေတာ့ သံသရာလည္ေနမွာေပါ့။ အဲလိုမ်ိဳးေလ"

ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ေသဆံုးမႈေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး လူထုကိုလည္း ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ သတိေပးမႈေတြကိုသာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသး တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနဆဲ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ KIO ရဲ႕ လိုင္ဇာအေျခစိုက္ ဒုကၡသည္ေရးရာေကာ္မတီမွ ဦးဒြဲပီဆာ က ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ႏွစ္ဘက္ တိုက္ပြဲေတြ ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ IDP ဒုကၡသည္ေတြ အေနနဲ႔လည္း ျပည္တြင္းစစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသည့္ တုိင္ေအာင္ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေၾကာင့္ အိမ္ျပန္ဖို႔ရာ မလြယ္ေသးဘူးလို႔ ဦးဒြဲပီဆာ က အခုလို ေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္တို့  IDP စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကို က်ေနာ္ ပညာေပးထားတာေတာ့ အခု ကိုယ့္ေဒသ ကိုယ့္ရပ္ရြာမွာ စစ္ေရးအရ လံုျခံဳ မႈ ေျဖရွင္းလို႔မရေသးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔ လံုျခံဳ ဳမႈမရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကိုယ့္ေဒသကို ကိုယ့္သေဘာဆႏၵနဲ႔ သြား လာ ထြက္ စတာ မလုပ္ရဘူး။ ျပႆ နာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုျပီးမွ က်ေနာ္တို႔က အဲ့ဒီလို အၾကံျပဳထားတယ္ေလ။ အကယ္၍မ်ား ဒီ လက္မွတ္ေရးထိုးျပီ ဆိုေပမယ့္ ခ်က္ခ်င္း ကိုယ့္သေဘာ ကိုယ့္ဆႏၵ နဲ႕ ျပန္လို့ေတာ့မရဘူး။ သူတို့ အကယ္၍မ်ား သူတို့ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိျပီဆိုရင္ မိုင္းရွင္းတာကို အရင္ျပီးမွ ျပည္သူလူထုက ခြင့္ျပဳႏိုင္မယ့္ အေျခအေနျဖစ္တယ္။"

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြအၾကား တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏုိင္ေရး အတြက္ စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း ကို ေရးဆြဲေနၾက တာပါ။ မနက္ျဖန္ ဧၿပီလ ၅ ရက္နဲ႔ ၆ ရက္ေန႔ေတြမွာ ႏွစ္ဘက္ေရးဆြဲထားတဲ့ မူၾကမ္းေတြကို မူၾကမ္း တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေပၚလာေရး ဆက္လက္ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔အတြက္ ရန္ကုန္မွာ ေတြ႔ဆံုၾကဖို႔ရွိပါတယ္။

VOA