အေမရိကန္၏ ဒီမိုကေရစီ ေသဆံုးခဲ့ၿပီလား

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 4/29/2014 01:28:00 PM

မည္းေမွာင္ေသာ ၾကာသပေတးေန႕ဟု ေခၚဆိုၾကသည့္ ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ Wall Street တြင္ စေတာ့ေစ်းကြက္ ၿပိဳလဲမႈ၌
လူအမ်ား စုရံုးေနပံု။ ၎စေတာ့ေစ်းကြက္ ၿပိဳလဲမႈေၾကာင့္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကမာၻ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဧၿပီ ၂၈။

အေမရိကန္၏ ဒီမိုကေရစီမွာ တကယ့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အႏၱရာယ္ တစ္ရပ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ သာမန္ မဲဆႏၵရွင္မ်ားထက္ ပိုမိုၿပီး
အစိုးရ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို လႊမ္းမိုးႏိုင္သည့္ ေငြေၾကး၏ စြမ္းအားျဖစ္သည္။ ၎ကိစၥရပ္မွာ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ဝမ္းနည္းစရာ
ကိစၥရပ္ေဟာင္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈမ်ား၏ ခုိင္မာေသာ သက္ေသကို ယခုအခ်ိန္၌ လူမႈေဗဒ
သိပၸံပညာရွင္မ်ားမွ ရွာေဖြလ်က္ ရိွၾကသည္။

ျပႆနာရပ္မ်ားမွာ ကၽြႏု္ပ္တို႕၏ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ မဲဆြယ္စည္းရံုးပြဲမ်ားတြင္ ေထာက္ပံ့မႈ၌ ျဖစ္ပြားလ်က္ ရိွျခင္း ျဖစ္သည္။ မဲဆြယ္ပြဲမ်ား၏
ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အတိုက္အခံမ်ားမွာ အနားယူလ်က္ ရိွသည္။ ၿပီးခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္းတြင္
ဝါးတားဂိတ္ ေခတ္ကာလ မဲဆြယ္ပြဲမ်ား၏ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမွ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားႏွင့္ အထူးတရားရံုးမ်ား
ျဖည္းညင္းစြာ ရုန္းထြက္ေနသည္ကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရသည္။

အထူးတရားရံုးမွ မဲဆြယ္ပြဲမ်ား၏ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား အေပၚ အေျခခံ ဥေပဒဆိုင္ရာ အတားအဆီးမ်ားကို ထုတ္ျပန္ရန္ အမိန္႕မ်ားကို
ခ်မွတ္လွ်င္ လြတ္လပ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အေပၚတြင္ လႊမ္းမိုးႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြကာ ျပန္လည္
ျပဳျပင္ေရးကို အတိုက္အခံျပဳၿပီး လက္ရိွစံနစ္မွာ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေၾကာင္း သက္ေသျပၾကသည္။ အနည္းဆံုး အေနျဖင့္ ေငြေၾကးႏွင့္
စည္းရံုးေရးသမား Lobbyist မ်ားမွာ အၿမဲတမ္းဆိုသလိုပင္ ႏိုင္ငံေရးတြင္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား အျဖစ္ ပါဝင္ၾကေၾကာင္းကို ေျပာဆိုခဲ့ၾကၿပီး
ဘာမွ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္စရာ မရိွေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံအေနျဖင့္လည္း အၿမဲတမ္းဆိုသလိုပင္ ရွင္သန္ခဲ့ေၾကာင္း ေခ်ပေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

၎ေခ်ပေျပာဆိုမႈမ်ားမွာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕၏ ဒီမိုကေရစီ စံနစ္အေပၚ လႊမ္းမိုးေနသည့္ ပုဂၢလိကဆိုင္ရာ ေငြေၾကးမ်ား၏ အလြန္အမင္း ဆိုးရြားလွသည့္
အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ထည့္သြင္းေျပာဆိုမႈ မရိွခဲ့ေပ။

ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏ အတိုက္အခံမ်ားမွာ ႏိုင္ငံမွ မညီမွ်မႈမ်ားကို ဖန္တီးေနသည့္ သက္ေသသာဓကမ်ားကို မျမင္ခ်င္ေယာင္
ေဆာင္ထားၾကၿပီး တန္ဖိုးရိွသည့္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ကို လက္ဝယ္ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ႏိုင္ငံသား အမ်ားအျပားအား မဲေပးျခင္းမွ ရုတ္သိမ္းရန္
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစလွ်က္ ရိွသည္။

အခြန္စံနစ္ကဲ့သို႕ေသာ မူဝါဒမ်ားမွာ ပိုမိုခ်မ္းသာေသာ အေမရိကန္မ်ားကို လြဲေခ်ာ္ေစရန္ အခြင့္အေရး ေပးလ်က္ ရိွၿပီး မညီမွ်မႈမ်ားကို
ပိုမိုဆိုးရြားေစသည့္ သံသရာမ်ားအတြင္းမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ႏိုင္ငံအတြက္ အခြင့္အေရး မရိွေတာ့ေပ။ ဘဏ္ႀကီးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ
ခ်မွတ္သူမ်ားအေပၚတြင္ အႀကီးအက်ယ္ လႊမ္းမိုးမႈ ရိွျခင္းကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းတြင္ ေတြ႕ရိွခဲ့ၾကရသည္။

အသိသာ အထင္ရွားဆံုး အရာမ်ားမွာ ေငြေၾကး၏ လႊမ္းမိုးမႈဆိုင္ရာ ပံုေသ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္ကို
ေဝဖန္မႈမ်ားအား စည္းရံုးေရးသမားမ်ားမွ အေထာက္အပံ့ ေပးေနသည့္ အေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ပါဝင္ပတ္သက္မႈမ်ား
ကို စိတ္ပ်က္ဟန္႕တားေစရာတြင္ ပါဝင္သည့္ ေငြေၾကး၏ အခန္းက႑ေၾကာင့္ အျမင္လြဲမွားမႈမ်ား ေပၚေပါက္လ်က္ ရိွသည္။

သို႕ရာတြင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားမွာ ကၽြႏု္ပ္တို႕ ေတြးထင္ထားသည္ထက္ပင္ ပိုမိုဆိုးရြားေစႏိုင္လ်က္ ရိွသည္။ ဦးေခါင္းမ်ားကိုပင္
လည္ျပန္ လွည့္ေစႏိုင္မည့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စာတမ္းတစ္ခုတြင္ ကၽြႏု္ပ္တို႕ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အက်ိဳးဆက္မ်ားေၾကာင့္ ပိုမို ခ်မ္းသာ
ၾကြယ္ဝသည့္ အေမရိကန္မ်ားမွာ မညီမွ်ေသာ အခ်ိဳးအစားမ်ားျဖင့္ အစိုးရ၏ ျပည္သူလူထု ဆိုင္ရာ မူဝါဒမ်ားတြင္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးလ်က္ ရိွၿပီး
သာမန္ျပည္သူမ်ားမွာ ပိုမိုခ်မ္းသာေသာ အေမရိကန္မ်ားႏွင့္ သေဘာတူညီသည့္ အခါမ်ားတြင္သာ လႊမ္းမိုးႏိုင္သည့္ ပံု ေဖာ္ျပလ်က္ ရိွၿပီး
အကယ္၍ သေဘာမတူညီခဲ့ပါက ၎တို႕ အေနျဖင့္ ရႈံးနိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အခ်က္ကို ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

သင့္ေတာ္သည့္ လူထုဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒေပါင္း ၁၇၇၉ ခုအား အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္
ေလ့လာခဲ့သည့္ ၎စာတမ္းတြင္ အေမရိကန္ အမ်ားစုမွာ အစိုးရ၏ မူဝါဒ ထုတ္ျပန္မႈမ်ား အေပၚတြင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ အနည္းငယ္
သို႕မဟုတ္ လံုးဝမရိွေၾကာင္း ေတြ႕ရိွခဲ့ရသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႕၏ မူဝါဒဆိုင္ရာ စံနစ္မ်ား အလုပ္လုပ္ပံုေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ခ်မ္းသာ
ၾကြယ္ဝသူမ်ားမွ ဆန္႕က်င္သည့္ မူဝါဒမ်ားကို ၎တို႕အေနျဖင့္ ေငြေၾကးအသံုးျပဳၿပီး ပိတ္ဆို႕ထားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ဆယ္စုႏွစ္အခ်ိဳ႕ ေနရာယူလာသည့္ အျမင့္မားဆံုး ေျပာင္းလဲလာမႈ ျဖစ္သည္။ ၁၉၇၀ ဝန္းက်င္၌ ဗဟိုအစိုးရ ခ်ဲ႕ထြင္သကဲ့သို႕ပင္ စီးပြားေရး
ဆိုင္ရာမ်ားကို စုစည္းမႈႏွင့္ ပိုမိုခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝေသာ အေမရိကန္မ်ား၏ တိုးတက္မႈမွာ ပိုမိုတိုးတက္ အရိွန္ရလာခဲ့သည္။

ေပါလ္ပီရဲ့ဆင္ႏွင့္ ဂ်က္ေကာ့ဟက္ကာတို႕ ပူးတြဲေရးသားသည့္ “ Winner Take All Politics ” စာအုပ္တြင္ ေကာ္ပိုရိတ္မ်ား၊ ဘ႑ာေရး
ကြန္ျမဴနတီမ်ား၏ ႀကံ့ခိုင္မႈႏွင့္ သိပ္သည္းမႈမ်ားသည္ ဝါရွင္တန္အား ျမင့္မားရႈပ္ေထြးလွသည့္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးသိမ္းသြင္းျခင္းမ်ားႏွင့္
မဲဆြယ္ပြဲမ်ားတြင္ လႈဒါန္းမႈ နည္းလမ္းမ်ားစြာတို႕ျဖင့္ ၎တို႕၏ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ ခ်မွတ္သူမ်ားအေပၚတြင္ လႊမ္းမိုးမႈကို ပိုမို ျမွင့္တင္လ်က္
ရိွေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ေရာနယ္ေရဂင္မွ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အခြန္ျဖတ္ေတာက္မႈမွ စတင္ၿပီး ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္မ်ားသည္
ခ်မ္းသာသည့္ အေမရိကန္မ်ားကို ပိုမို အက်ိဳးရိွေစၿပီး စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ေျဖေလ်ာ့မႈမ်ားတြင္လည္း ၎တို႕အတြက္သာ အက်ိဳးရရိွေစခဲ့သည္။

၎ေတြ႕ရိွမႈမ်ားမွာ အေမရိကန္မ်ားကို တုန္လႈပ္ေစသင့္ၿပီး ကၽြႏု္ပ္တို႕ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ မဲဆြယ္ပြဲဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရး ဥပေဒ ေလ်ာ့ခ်မႈႏွင့္
ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးမႈမ်ား အေပၚတြင္ ေလးနက္သည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ခ်မွတ္ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္းအတြက္ ထပ္မံ၍ ပိုမိုေသာ သက္ေသ
သာဓကမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္သြားေစသင့္ေပသည္။

လြပ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈျပဳရန္ လိုအပ္ျခင္းမ်ားအေပၚ ေခ်ပေျပာဆိုမႈမ်ားအတြက္ ကၽြႏု္ပ္တို႕ အေနျဖင့္ အေမရိကန္ အမ်ားစု၏
အသံမ်ား ပါဝင္ျခင္း မရိွေသာ ႏိုင္ငံေရး စံနစ္ႏွင့္ ပိုမိုဆိုးရြားသည့္ ဘက္လိုက္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအေပၚတြင္ ေသခ်ာစြာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရန္
လိုအပ္လ်က္ ရိွသည္။

 ယခုကိစၥရပ္သည္ လက္ဝဲဝါဒီျဖစ္ေစ၊ လက္ယာဝါဒီျဖစ္ေစ သို႕မဟုတ္ နည္းပါးသည့္ ဗဟို ဝါဒီမ်ားပင္ ျဖစ္ေစ သေဘာတူညီမႈရိွရမည့္ ကိစၥရပ္
တစ္ခုျဖစ္သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္မႈ မရိွခဲ့လွ်င္ အေမရိကအား ထူေထာင္ခဲ့သည့္ ဒီမိုကေရစီ စံနစ္အား ေငြေၾကးမွ ဖ်က္ဆီးျခင္းကို
ခြင့္ျပဳသကဲ့သို႕ပင္ ျဖစ္ေစေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ဂ်ဴလီယာဇယ္လီယာ

ပရင့္စတန္ တကၠသိုလ္မွ သမိုင္းႏွင့္ ျပည္သူလူထု ဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရး ပါေမာကၡ၊ “ Jimmy Carter ” “ Governing America ” စာအုပ္တို႕ကို
ေရးသားသူ။

ဘာသာျပန္သူ-ကုိဒူး

The Myanma Age