အေခါင္မစြံလုိ႔ အခြန္မေဆာင္တာလား
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 3/22/2014 09:49:00 AM
အ႐ႈံးေပၚေန၍ ၿပီးခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္ကပိတ္ခဲ့သည့္ ဗီဒီယို အငွားဆိုင္အတြက္ အခြန္ေၾကြးက်န္ေဆာင္ဖို႔ ျပည္တြင္းအခြန္မွဴးေပးေသာ စာရြက္ကိုၾကည့္ရင္း အၿငိမ္း စား ၫႊန္ ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္၏ ရင္ထဲလႈပ္ရွား၍သြားသည္။ဆိုင္အတြက္ ႏွစ္စဥ္အခြန္ေဆာင္ေနရေသာ္လည္း ပိတ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း တစ္ေရးႏုိးခါမွ စာ ရင္းျပ ကာ လာေတာင္းသည့္ ျဖစ္ရပ္ကို သူမေက်နပ္ျခင္းေၾကာင့္ ထုိသို႔ျဖစ္သြားရျခင္းျဖစ္ သည္ဟုေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ႏိုင္ငံသားတိုင္းက အစိုးရထံသို႔ မျဖစ္မေန ေပးေဆာင္ သင့္ၿပီး ျပန္လည္ေတာင္းခံ၍မရေသာ ေပးဆပ္မႈကို အခြန္ေပးရသည့္သေဘာအေပၚ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားေသာစကားပံုကို ၎က နင္းေခ်ဖ်က္ျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း ႐ိုး သားစြာဝန္ခံသည္။ အၿမဲပင္ေဆာင္ေနၿပီး ေၾကြးက်န္ဟူ၍ လာေတာင္းျခင္းကို မေက်မနပ္ျဖစ္ေနျခင္း တစ္ခုသာ၊ အခြန္ဌာနႏွင့္ ထိစပ္မႈမ်ားေသာ အမည္ မေဖာ္ လိုသူ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ထိုသို႔ျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ခဲ့သူ က ေဒါက္တာထြန္းလြင္တစ္ဦးတည္းမဟုတ္တန္ရာဟု ေထာက္ ျပသည္။
အခြန္ဌာနသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းက ေဒါက္တာထြန္းလြင္ကဲ့သို႔ပင္ ထပ္မံကာအမွားမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး အခြန္စနစ္၏ မွားယြင္းမႈအခ်ဳိ႕ကို သက္ေသျပခဲ့ ျပန္သည္။ ထုိသို႔သတ္ မွတ္ခံခဲ့ရသူက AGD ဘဏ္ႏွင့္ ဥပေဒေရးရာ အတုိင္ပင္ခံကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္ေသာ Thura Swiss ကုမၸဏီပါေသာ ကုမၸဏီအခ်ိဳ႕ကိုပင္။ အခြန္မေဆာင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ား ဟု ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနမွ ပထမဆံုး ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ ကုမၸဏီ ၁ဝဝဝဝ ေက်ာ္စာရင္းတြင္ အခြန္ေဆာင္ေနေသာ ကုမၸဏီမ်ားေဖာ္ျပျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ထိုကုမၸဏီမ်ားက အခြန္ဌာနသို႔ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားေပး၍ ေဖာ္ျပစာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုမႈ၊ ဖိအားေပးမႈကိုလည္း အခြန္ဌာနကခံခဲ့ရသည္။ Thura Swiss ကုမၸဏီ ဦးေဆာင္သူ ဦးေအာင္သူရက ”အခြန္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းေနတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုက အခြန္ေရွာင္တယ္ဆိုတာကို အျခားကသိသြားရင္ ဘယ္လိုလုပ္ ရပ္တည္မလဲ။ ဒါက မျဖစ္သင့္ဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ျပည္သူမ်ားထံမွ အခြန္ေကာက္ရန္အတြက္ အစိုးရက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဝင္ေငြခြန္ဥပေဒ၊ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ကုန္သြယ္လုပ္ ငန္းဥပေဒ စသည္ျဖင့္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းၿပီး အခြန္ေကာက္မႈ စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း ကြက္က်ားမုိးအတိုင္း စိုသူ၊ မစိုသူ စ သည္ျဖင့္ ရွိေနသည့္အတြက္ အခြန္တြင္ မေက်လည္စရာ ျပႆနာအမ်ားအျပား ရွိေနခဲ့သည္။ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ေကာ္မတီအတြင္းေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္ဦး က ”ေဆာင္ရတဲ့သူကလည္း နင့္ေနတာပဲ။ လြတ္တဲ့သူက လည္း အမ်ားႀကီး ပဲ”ဟု အခြန္စနစ္ကို အေကာင္အ ထည္ ေဖာ္ေနၾကသူအခ်ဳိ႕၏ မွားယြင္းေသာလုပ္ရပ္ကို ေထာက္ ျပသည္။
ဦးေနဝင္း၏ မဆလအစိုးရ လက္ထက္ႏွင့္ စစ္အစိုးရ ၏လက္ထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝအတြင္း ၎တုိ႔အခြန္ေဆာင္ေစလုိေသာ သူကလြဲလွ်င္ က်န္သည္မ်ား ရ၊ မရက အေရးမ ႀကီးဟုဆုိသည့္ ဖိဖိစီးစီးမလုပ္ခဲ့မႈ၊ တိက်ခုိင္မာေသာ စာရင္း ဇယားမထားခဲ့မႈႏွင့္ အခြန္ေဆာင္သူႏွင့္ ေတာင္းသူၾကား မေျပလည္မႈစသည္မ်ားက ယေန႔ျပည္သူႏွင့္ အသား က်ေနလာခဲ့ရာ ျပည္သူက လက္ရွိတြင္ အခြန္အေပၚလုိလားၾကည္ ျဖဴစြာရွိဖုိ႔ ခက္ခဲမႈရွိေနလိမ့္ဦးမည္။
အခြန္ဆိုင္ရာ ေလ့လာသူ ဦးဇင္ဦးက ”ဒါကႏိုင္ငံရွိတဲ့ အခြန္စနစ္ရဲ႕မွားယြင္းမႈတစ္ခ်က္ပဲ။ စာရင္းေတာင္ မွန္ကန္ ေအာင္မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါေတြရဲ႕ အားနည္း ခ်က္ေ တြေၾကာင့္ အခြန္နဲ႔ နီးစပ္မႈမရွိတဲ့ လူထုကို အခြန္နဲ႔ ပိုေဝးေစတယ္”ဟု ဦးထြန္းလြင္ျဖစ္ရပ္အေပၚ ေဝဖန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ခ်ိဳ႕ ယြင္းခ်က္၊ အားနည္းခ်က္မ်ား အခြန္ ဌာနတြင္ရွိမႈ၊ တစ္ဖက္ တြင္လည္း အခြန္ေရွာင္လိုသည့္ သေဘာမဟုတ္ဘဲ မသိနားမလည္ဘဲ အခြန္မေပးၾကသူ၊ အခြန္ကိုလံုးဝမေဆာင္ ခ်င္သူ၊ နည္းနည္း ပဲေဆာင္ ၍ ေရွာင္ခ်င္သူႏွင့္ အခြန္ထမ္းသူနားဝင္ေအာင္ ပညာမေပးတတ္သူတို႔ လက္ရွိတြင္ စံုေနၾက သည္ဟု အခြန္ဆိုင္ရာေလ့လာသူမ်ားက ေျပာသည္။
ဒီမို ကေရစီေ ခတ္ဆိုေ သာ ဤကာလအေရာက္တြင္ အခြန္ေပး ဆိုေသာ ကိစၥရပ္က အခြန္ယူသူႏွင့္ အခြန္ေဆာင္သူၾကား မေၾကလည္စရာျဖစ္ ရပ္မ်ား ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟု အထက္ပါ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ သူက ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းခ်က္ျပဳသည္။
လစာက်ပ္ သံုးသိန္းႏွင့္အထက္ရေနၿပီး အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေက်ာ္ရွိသည့္လူရြယ္တစ္ဦးက ”ကြၽန္ေတာ္ အခြန္မေဆာင္ ဘူး။ ဘာမွလည္းမျဖစ္ဘူး။ အခြန္ေဆာင္ေတာ့ေရာ ဘာျဖစ္ လာမွာလဲ”ဟု သူ႔အျမင္ကို ပြင့္လင္းစြာဆိုသည္။
ထိုအျမင္က သူျဖတ္သန္းလာခဲ့ရေသာ ဘဝလမ္းအေျခအေနအရ ေျပာ ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုၿပီး သယံဇာ တေပါၾကြယ္ဝသည္ဟု နာမည္ႀကီးေသာ ျမန္မာတြင္သယံဇာ တမ်ားကုန္ေအာင္ ထုတ္ေရာင္းေနေသာ္လည္း ဘာတစ္ခုမွ မတိုးတက္မႈကိုလည္း ၎ကျပန္၍ ေမးခြန္းထုတ္သည္။
”ဒါေတြ အရင္တုန္းကမလုပ္ခဲ့ပဲ အခုမွ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံဆုိၿပီး အခြန္ေပးပါ။ အခြန္ေပးပါ။ အၿမဲေျပာေနတယ္။ အစိုးရက ငါဘာလုပ္ေပးမယ္လည္း တစ္ခါမွ ထည့္မေျပာ ဘူး”ဟု ၎က ယေန႔လူငယ္တစ္ဦး၏ အခြန္အေပၚအျမင္ကို ခ်ျပသည္။
သို႔ေသာ္ လူထုဘက္အား အသိ ပညာေပးမႈကို ျပည့္စံုေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ ေသးခင္မွာပင္ ယခင္လက္ထက္ကအ တုိင္း မေဖ်ာက္ဖ်က္ႏုိင္ေသးေသာအေမြ အႏွစ္ျဖင့္ လႊတ္ေ တာ္ထံအစီရင္ခံစာ တစ္ရပ္ကို ယခုမတ္လဆန္းတြင္ အစိုးရက ႐ုတ္တရက္ တင္ျပလုိက္သည္။ ၂ဝ၁၄-၂ဝ၁၅ ျပည္ေထာင္စုအခြန္ အေကာက္ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ၂ဝ၁၂-၂ဝ၁၃ ဘ႑ာေရးႏွစ္ထက္ ပိုေသာအခြန္ ရေအာင္ လာမည့္ႏွစ္ကို က်ပ္ေငြ ၅ထရီ လ်ံအထိ ေကာက္ခံထားဖို႔လ်ာထား ေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပခဲ့သည္။
အစိုးရသစ္တက္ၿပီး အခြန္စုစုေပါင္း ေကာက္ခံရေငြ က်ပ္ ၂ ဒသမ ၇ ထရီလ်ံ ရရွိေသာ ၂ဝ၁၂-၂ဝ၁၃ ဘ႑ာေရးႏွစ္ ထက္ ထက္ဝက္ေက်ာ္ျမင့္သည့္ႏႈန္း ရ ေအာင္ လာမည့္ႏွစ္ကို အစိုးရကေကာက္ ခံသြားမည့္အေၾကာင္းကို လႊတ္ေတာ္မွ တစ္ဆင့္ လူထုကို အသိေပးလိုက္ျခင္း လည္းျဖစ္သည္။
အခြန္ျဖင့္ ရပ္တည္ရ ေသာ ဒီမိုကေရ စီအစိုးရမ်ားနည္းတူ မိမိတို႔အစိုးရကလည္း မျဖစ္မေန ထိုသို႔ ေကာက္ခံရျခင္းျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံသား တိုင္း၏ တာဝန္တစ္ရပ္ဟုဆိုကာ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တာဝန္ ရွိသူအသီးသီးက လက္ညိႇဳးထိုးျပၾကသည္။
ဤသည္က အစိုးရပိုင္းႏွင့္ လႊတ္ေတာ္၏ ကိစၥပင္။ အစိုးရက လုပ္ခ်င္သည္ကို လူထု စိတ္ပါ၊ လက္ပါ ပါဝင္ဖို႔ မတိုက္တြန္းဘဲ ဇြတ္အတြင္းသြတ္သြင္းမရသည္ကို အစိုးရ နားလည္မႈအားနည္းျခင္းက အခြန္မရမႈ၏ အဓိကအခ်က္ ျဖစ္သည္ဟု အခြန္ပညာရပ္ ဆိုင္ရာ ေလ့လာကြၽမ္းက်င္သူ မ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။
အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္ ဝန္ႀကီး မ်ား၏ ပိုင္ဆုိင္မႈ၊ လႊတ္ေတာ္ တြင္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ပိုင္ဆုိင္မႈရေပါက္ရလမ္း ဝင္ေငြမ်ား ကိုပင္ လူထုသိေအာင္ခ်မျပဘဲ လွ်ဳိ႕ဝွက္ထားေသာ လက္ရွိ အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေ တာ္က ျပည္သူမ်ား၏ ဝင္ေငြတို႔ထံမွ အခြန္ ယူမည့္အေပၚ ျပည္သူ ကေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ရွိလာလိမ့္မည္ ဟု အခြန္ဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူ တို႔က ေထာက္ျပၾကသည္။
”အစိုးရလူႀကီးေတြက ငါတို႔လည္းေဆာင္မယ္။ မင္းတို႔ လည္းေဆာင္၊ ဒါဆိုတရားမမွ်တဘူးလား”ဟု ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္ဦးက ေျပာသည္။ ထုိသို႔မဟုတ္ ဘဲ အခြန္ထမ္းျပည္သူကိုသာ ဦးတည္ဖြယ္ ရွိေနသည္ဟုယူဆရေသာ အစိုးရ၏လုပ္ရပ္ကုိ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိရန္ ေဖာ္ျပေပးရန္လုိေၾကာင္း ၎ထံမွ သိရသည္။
တစ္ဖက္တြင္ ႏုိင္ငံ၏အခြန္ရမႈက အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ပင္ မ်ားစြာေနာက္က်က်န္ေနခဲ့သည့္ အေျခအ ေနတြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ အေမရိကန္၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ ငံစသည့္ ျပင္ပႏိုင္ငံမ်ား ႏွင့္မဆို ထားႏွင့္အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ပင္ လက္ရွိျမန္မာ၏ အခြန္စုစုေပါင္းရရွိေငြက ႏိုင္ငံ GDP၏ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိေနေသး သည္ဟု မတ္လတြင္းလႊတ္ေတာ္၌ ဘ႑ာေရး ဒုတိယဝန္ႀကီးကထုတ္ေဖာ္ေျပာခဲ့သည္။
အျခားအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားက ႏိုင္ငံ GDP ၏ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရွိေနေသာ အေျခအေန၌ ျမန္မာ၏လက္ရွိအေျခအေနကို ဒုတိယဝန္ႀကီး က ႏႈိင္းယွဥ္ျပသြားခဲ့ျခင္းပင္။
အခြန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးခြန္းမ်ား ေမးတတ္ေလ့ ရွိ ေသာ ေပ်ာ္ဘြယ္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္စိုးက ”အခြန္ရမွ အစိုးရက ျပည္သူ႔အတြက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္။ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး၊ ကာကြယ္ေရး ေတြလုပ္ႏိုင္မယ္။ ဒီလုိမွမဟုတ္ဘဲ အခြန္မရဘူးဆိုရင္ ဒါေတြမလုပ္ႏုိင္ဘူး”ဟု ရွင္းျပသည္။ျ
ပည္တြင္း အခြန္ မ်ားဦးစီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ”အခြန္ေငြသည္ ႏုိင္ငံေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ကာကြယ္ေရး စေသာအခ်က္မ်ားထဲ စီးဝင္ျခင္းေၾကာင့္ အခြန္ကို မွန္ကန္စြာ ထမ္းၾကဖို႔လုိသည္” ဟု ဆက္လက္ေျပာၾကား သည္။ ”အခြန္စနစ္ကို ျပည္သူက ယံုဖို႔လိုပါတယ္။ အခြန္ဌာနက အခြန္ေငြေကာက္ၿပီး အခြန္ကို ယူတဲ့ဌာနမဟုတ္ပါဘူး။ အခြန္ေဆာင္သူကိုယ္တိုင္ ဘဏ္မွာသြားေဆာင္ရပါတယ္။ ဗဟိုဘဏ္က တစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာေငြထဲ ေရာက္သြားတာပါ”ဟု ယင္းက ထပ္ေလာင္းဆိုသည္။
ဦးဇင္ဦးက အခြန္ဌာနမွအခြန္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘ႑ာ ေငြထဲေရာက္သည္ဟု ေျပာ႐ံုႏွင့္ မလံုေလာက္ေသး။ ထို ဘ႑ာေငြကို မည္သည့္ေနရာ၊ မည္မွ်သံုးသည္ကို ျပည္ သူက သိေအာင္ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပသဖို႔လိုေနေသးေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းသံုးသပ္သည္။ ”ျပည္သူယံုဖို႔လိုတယ္”ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ႏွစ္က အစိုးရဖြင့္ထားသည့္ အခြန္ဝန္ ေဆာင္မႈဆုိင္ရာအႀကံေပးအဖြဲ႕ (ရန္ကုန္႐ံုး)မွ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ”အခြန္နဲ႔ထိေတြ႕မႈနည္းၾကတဲ့ လူထုကို ပ ညာေပးဖို႔ရာ မလြယ္ကူဘူးဆိုတာ သိပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရသည့္ အခြန္ႏွင့္ ေဝးေသာအေျခအေနမ်ားတြင္ အစိုးရကသာလုပ္ၿပီး ပုဂၢလိကကို လုပ္ခြင့္မေပးေသာတပ္မေတာ္အစိုးရစနစ္စသည့္ စနစ္မ်ား ေအာက္တြင္ေနခဲ့ၾကရာ ထို႔ေၾကာင့္ လူထုနားလည္သေဘာ ေပါက္ေအာင္ကို အသိပညာေပးဖို႔ ရဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး တြန္းအားေပးရဦးမည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ရထားခ်ိန္ေနာက္မက်ဘဲ အခ်ိန္မွန္စြာထြက္ေသာ မီးရထားစနစ္ႏွင့္ သြားလာေရးစနစ္၊ ေႏွးေကြးမေနဘဲ ျမန္ဆန္ေသာအင္တာနက္စနစ္၊ ေကာင္းမြန္ေသာ က်န္း မာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပညာေရးစနစ္၊ စိတ္ခ်လံုၿခံဳရေသာ လံုၿခံဳေရးစနစ္စသည့္ အေျခခံေကာင္းမ်ား အားနည္းေနသည့္ ျမန္မာအဖို႔က ထိုစနစ္မ်ား သည္ ျပည္ သူ႔ အခြန္ေငြျဖင့္ လုပ္ ေနရသည္ကို မသိရွိ၊ နားမလည္သည္မွာလည္း လြန္အံ့မထင္ဟု ဦးေအာင္သူရက ရွင္းျပသည္။
Thura Swiss ကုမၸဏီမွ ဦးေအာင္သူရက ”အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ ဒီလိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြရ ေနေတာ့ ဘယ္ျပည္သူကမွ အခြန္မေဆာင္ဘဲ မေနၾကဘူး။ အခြန္မေဆာင္ဘဲေနရင္ ဒါဟာႀကီးေလးတဲ့ အျပစ္တစ္ခု လို႔ လိုလားစြာခံယူထားၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။
၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔မွ စကာ တစ္လလွ်င္ က်ပ္တစ္ သိန္းႏွစ္ေသာင္းႏွင့္အထက္လစာရရွိသူက အခြန္ ေငြေပးရမည္ဟု အစိုးရက တရားဝင္စျပ႒ာန္းၿပီးေနာက္ လက္ရွိတြင္ ထိုလစာႏွင့္အထက္ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားက အခြန္ စထမ္းေနၾကသည္။ ယင္းအျပင္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား အခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ရ ဦးပိုင္မွာလည္း အခြန္စေဆာင္ခဲ့ရသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၂ ဘ႑ာ ႏွစ္ထက္ ၂ဝ၁၂-၂ဝ၁၃ ဘ႑ာ ႏွစ္က ဘီလ်ံေပါင္း ၁၃ဝဝ နီးပါးျဖင့္ ယခင္ ကထက္ ထက္ဝက္ေက်ာ္ခုန္တက္ကာရသြားၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးတို႔တြင္ အသံုးစရိတ္မ်ားအား လႊတ္ေတာ္မွ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ပိုမိုခ်ထားေပးႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ေျပာခြင့္ရအရာရွိက အခ်က္အလက္ျဖင့္ ေထာက္ျပသည္။
”ရဲ၊ ဝန္ထမ္း စတာေတြကို ဒီမွာ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ခန္႔ထားရေသးတယ္။ လစာကလည္း မလံုေလာက္ေသးဘူး။ အခြန္ရမႈနည္းတာကိုး။ ဥပမာ အခြန္ဝန္ထမ္းဆို တစ္ ႏိုင္ငံလံုးမွာမွ လူ ၄ဝဝဝ ေလာက္ပဲ လုပ္ေနရတယ္။ ဒီလူနဲ႔ပဲ အခြန္ရဖို႔လုပ္ေနရတယ္။ ဒီေတာ့ လူမႏိုင္ဘူး”ဟု ၎က ေျပာသည္။ အစိုးရက ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ အခြန္ ဥပေဒမ်ားတြင္ လိုက္ နာမႈရွိရမည့္အခ်က္မ်ားႏွင့္ ေဖာက္ဖ်က္ပါက ခံယူရမည့္ ဥပေဒမ်ားကို ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္အထိက ပညာေပးမႈ၊ စည္း႐ံုး မႈျဖင့္ သာသြားေနေသးေၾကာင္း အခြန္ စိစစ္ေကာက္ခံမႈ ဘုတ္အဖြဲ႕က ေထာက္ျပထားသည္။
ျပည္တြင္းအခြန္မ်ား ဦးစီးဌာန တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ”အခြန္ထမ္းသူက အခြင့္အေရးကို တစ္ဦးတည္းမရပါဘူး။ အမ်ားနည္းတူ မိမိလည္းပါဝင္ခံစားရပါ့မယ္။ ဥပမာေဆး ႐ံုႀကီးကို ျပည္သူ႔အခြန္နဲ႔ ေဆာက္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ မိမိ က အခြန္အမ်ားႀကီးထမ္းလို႔ ခုတင္ႏွစ္လံုးယူလို႔မရပါဘူး။ အျခားအခြန္ထမ္းသူ၊ အခြန္မထမ္းသူေတြလိုပဲ တစ္ လံုးပဲ ရပါမယ္”ဟု ေျပာသည္။
အခြန္က အမ်ားျပည္သူသံုးစြဲရေသာ လမ္းတံတား၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံု စသည္တုိ႔တြင္သာ ဝင္ေရာက္သည္ျဖစ္ေသာ္လည္းပဲ အခြန္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ မိမိတစ္ဦးတည္းရရွိ ခံစား ရမႈတို႔လည္း ရွိပါသည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။ ”ဥပမာ အိမ္ဝယ္မယ့္သူက အၿမဲပဲဝင္ေငြအေပၚ အခြန္ေဆာင္တယ္။ အဲဒီဝင္ေငြအေပၚ စိစစ္ၿပီး အစိုးရ အ ေပၚ ေပးေ ဆာင္ရတဲ့ အခြန္ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း သက္သာခြင့္ ရွိတယ္။ ဒီအက်ိဳးေတြလည္းရပါတယ္”ဟု ၎ကေျပာသည္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သြားလိုလွ်င္ အခြန္စနစ္က ပူးတြဲပါလာ၍ ဒီမိုကေရစီကို ရၿပီဆိုလွ်င္ အခြန္ပါေတာင္းဖို႔လိုေၾကာင္း အစိုးရကလည္း ထိုအခြန္အေပၚ မွ်တပြင့္လင္းစြာ သံုးရမည့္တာဝန္လည္းရွိသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ ဦးဇင္ဦးက ”အုပ္ခ်ဳပ္သူဆိုတာက ျပည္သူ႔ေငြကိုစားၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့အတြက္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးပဲ ၾကည့္တယ္။ အရင္ လို ေဟာက္စား၊ ေစာ္ကားလို႔ လည္းမရဘူး။ ဒါဆို အခြန္ စနစ္ကို ျပည္သူေတြ လက္ခံၿပီ”ဟု ေျပာသည္။
လက္ရွိ အခြန္ဥပေဒတို႔မွာ အဂၤလိပ္ေခတ္က ဥပေဒတို႔ျဖစ္ၿပီး ျပင္ဆင္မႈကို ေခတ္ႏွင့္အညီ မလုပ္ခဲ့ေသာ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိသည့္အခါတြင္ အခြန္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မႈႏွင့္ အမ်ားလက္ခံလာေအာင္လုပ္ရဦးမည္ဟုလည္း ၎က ဆက္ေျပာျပန္သည္။ Thura Swiss ကုမၸဏီမွ ဦးေအာင္သူရက ”ကိုယ္ကေတာ့ အခြန္ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္ အိမ္ေရွ႕က လမ္းေတာင္မွ အစိုးရက မလုပ္ေပးလို႔ ကိုယ္ထူကိုယ္ထလုပ္ေနရတယ္ဆိုလည္း မဟုတ္ေသးဘူး”ဟု ေထာက္ျပသည္။
အစိုးရက လိုအပ္ခ်က္မ်ား ျဖည့္ဆည္းရမည့္အျပင္ အခြန္ဌာနကလည္း မသမာမႈရွိေသာ လုပ္ရပ္မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္မွ လူထုကလိုက္ပါလာမည္ဟု အထက္ပါ ပုဂၢိဳလ္ အသီးသီးက သံုးသပ္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္က အခြန္အရာရွိ ၃ဝ ေက်ာ္ကို အစိုးရမွ ျဖဳတ္၊ ထုတ္အေရးယူခဲ့မႈကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ျပန္မႈရွိခဲ့ ေသာေၾကာင့္ အခြန္ေ ကာက္ခံမႈတြင္ မသမာမႈရွိေနသည္ကို လူထုက နားလည္ခံစားသြားရၿပီျဖစ္၍ အစိုးရက ထိုအရာကို ပိုမိုစိစစ္ကာ ထပ္ရွင္းၿပီး အခြန္ေရွာင္သူ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး မ်ားကို အခြန္ေဆာင္ေစရန္ တိက်ျပတ္သားစြာ အရင္လုပ္ရ မည္ဟု ၎တို႔က သံုးသပ္ခ်က္ထဲတြင္ ထပ္မံအႀကံျပဳၾကသည္။ အခြန္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးဝန္ေဆာင္မႈ႐ံုးမွ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ”အစိုးရကို ယံုေပးဖို႔လိုပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
မင္းသုေအာင္၊ တင္ထက္၊ ေအာင္ေဇာ္ထူး
popular Myanmar news journal