လွ်ိဳ႕ဝွက္ေနေသာ ကုမၸဏီမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ စာရင္းျပဳစုေနၿပီ

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 3/07/2014 05:50:00 PM

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လည္ရွိ AGD ဘဏ္ႏွင့္ ကုမၸဏီ ႐ုံးခန္းမ်ား (ဓာတ္ပံု – စတိဗ္တကၠနာ / ဧရာဝတီ)

မိမိတို႔၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္း မရွိေသာ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားကို နာမည္ပ်က္ စာရင္းသြင္းမည့္ အစီအစဥ္တခု မၾကာမီ ေပၚေပါက္လာေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားသည္ လုပ္ငန္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎တို႔၏ မိခင္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သတင္းပို႔ရမည့္ တာ၀န္ရွိသလို ကုမၸဏီကို စာရင္းသြင္းမွတ္ပံုတင္ထားသည့္ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းသို႔ သတင္းပို႔ရန္လည္း လိုအပ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီမ်ားကမူ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိျခင္းၾကေပ။ သို႔ေသာ္ ကုန္သြယ္ေရး၊ စီးပြားေရးတြင္ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ားကို ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ အေနာက္တိုင္းမွ အလွဴရွင္မ်ား၏ ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ တည္ေထာင္ထားေသာ အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္သည့္ “တာဝန္သိ စီးပြားေရး ျမန္မာစင္တာ” Myanmar Center for Responsible Business (MCRB) က ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ညႊန္းကိန္းတခု ယခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ေပးရန္ စီစဥ္ေနသည္။

Transparency in Myanmar Enterprises သို႔မဟုတ္ TIME ဟုအမည္ရွိသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ MCRB ၏ ဒါ႐ိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုးမန္းက မတ္လ ၄ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ Organization of Economic Cooperation and Development (OECD) က လက္ခံက်င္းပခဲ့သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲတခု၌ ရွင္းျပခဲ့သည္။

MCRB က အင္တာနက္တြင္ တင္ထားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အႀကီးဆံုး ကုမၸဏီ ၅၀ ၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို စစ္တမ္း ေကာက္ယူ စုေဆာင္းၿပီး ကုမၸဏီမ်ားက ၎တို႔၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ျမွင့္တင္လာေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္သည့္ အေနျဖင့္ ရလဒ္မ်ားကို ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ီေပးမည္ ဟု ဗစ္ကီဘိုးမန္းက ေျပာသည္။

“သူတို႔ အေၾကာင္းကို ထုတ္ျပတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္သူက ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ သူတို႔ကုမၸဏီရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံု အေၾကာင္း၊ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြဲေတြ အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာသလား၊ သူတို႔မွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ တိုက္ဖ်က္ေရး မူ၀ါဒ ေတြရွိသလား၊ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ႐ိုးသားေျဖာင့္မွန္မႈရွိသလား ဆိုတာကို ၾကည့္ပါမယ္” ဟု ဗစ္ကီဘိုးမန္းက စစ္တမ္း ေကာက္ယူမႈတြင္ အေလးထားမည့္ အခ်က္မ်ားကို ရွင္းျပသည္။ “လူ႔အခြင့္အေရး မူ၀ါဒေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႕ ဘာေျပာသလဲ၊ သူတို႔ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြ၊ ေျမယာ ကိစၥေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္ သံအမတ္ေဟာင္း တဦးျဖစ္ေသာ ဗစ္ကီဘိုးမန္းက စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈ၏ ရလဒ္မ်ား ဇူလိုင္လတြင္ အသင့္ျဖစ္မည္ဟု ေျပာသည္။ ကုမၸဏီမ်ားက ၎တို႔၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပို၍ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ရွိေစရန္ အားေပးသည့္အေနျဖင့္ စစ္တမ္းေကာက္ယူ ထုတ္ျပန္မႈကို ႏွစ္စဥ္ျပဳလုပ္ေပးသြားမည္ဟုလည္း သိရ သည္။

“က်မတို႔ ကုမၸဏီ ၅၀ နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အဆက္အသြယ္ အေသးစိတ္ေတြကို ရွာေဖြေနပါတယ္။ အဲဒါက ခက္သင့္တာထက္ေတာင္ ပိုခက္ေနပါတယ္” ဟု သူက ေျပာျပသည္။ မည္သည့္ကုမၸဏီကို စစ္တမ္းေကာက္ယူသင့္ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္ရန္ အတြက္ အစိုးရက ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ေသာ အခြန္အမ်ားဆံုးေပးေဆာင္သူ ၁၀၀ ဦး စာရင္းမွ စတင္ၿပီး ရွာေဖြေနသည္ဟုလည္း ေျပာသည္။

ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရရွိႏိုင္မႈ အားနည္းျခင္းကလည္း ျပည္တြင္းတြင္ စီးပြားဘက္ ရွာေဖြလိုေသာ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အတားအဆီး ျဖစ္ေနႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံ၌ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားရွိေနသည့္အတြက္ အရဲစြန္႔လုပ္ရမွာေတြ ရွိေနသည္။ ယခင္စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးကပ္စြာ ဆက္သြယ္ေရးရွိခဲ့ေသာ ျမန္မာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ အခ်ိဳ႕ကို အေမရိကန္ အစိုးရ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး ဌာန က နာမည္ပ်က္စာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းထားဆဲျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ျပဳလုပ္မည့္ အေမရိကန္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အေမရိကန္ သံ႐ံုးသို႔ ၎တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ားကို သတင္းပို႔ အစီရင္ခံၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

သူ ျပဳစုေနေသာ စစ္တမ္း၏ ရလဒ္မ်ားသည္ ကုမၸဏီတခုက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေစရန္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းကို ျပသသည့္ အသံုး၀င္ေသာ ညႊန္းကိန္းတခု ျဖစ္လာမည္ဟု ဗစ္ကီဘိုးမန္းက ေျပာသည္။ “တကယ္လို႔ က်မက စီးပြားဘက္ ရွာေနသူ တေယာက္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ စီးပြားဘက္ျဖစ္မယ့္သူကလည္း ၀က္ဘ္ဆိုတ္လဲ မရွိဘူးဆိုပါေတာ့။ ဒါဆိုရင္ ဒီစာရင္းကို ၾကည့္လုိက္တာ အရွင္းဆံုးနည္းလို႔ က်မထင္ပါတယ္” ဟုလည္း သူကဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အႀကီးဆံုးကုမၸဏီႀကီး အခ်ိဳ႕သည္ အင္တာနက္ေပၚတြင္ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာရွိေနသည္။ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီႀကီး တခုျဖစ္သည့္ Asia World ႏွင့္ စစ္တပ္က ပိုင္ဆိုင္သည့္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမီတက္ တို႔တြင္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ရွိပံု မရပါ။ နာမည္ေက်ာ္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ျဖစ္သည့္ ဦးေတဇပိုင္ဆိုင္ေသာ Htoo Group ၏ ၀က္ဆိုက္မွာလည္း လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ တည္ေဆာက္ဆဲ ဟုသာေတြ႕ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အျခား ကုမၸဏီႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ ကေမာၻဇဘဏ္၊ ဦးေဇာ္ေဇာ္၏ Max Myanmar Group ႏွင့္ သမ၀ါယမ ဘဏ္တို႔ တြင္ ၀က္ဘ္ဆိုတ္မ်ား ရွိၿပီး ဆက္သြယ္ရန္ လိပ္စာ အျပည့္အစံု အျပင္ ကုမၸဏီ၏ အျခား အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ဧရာ၀တီ