စၾကၤာဝ႒ာ နဲ႔ Big Bang
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 3/23/2014 10:11:00 AM
စၾကၤာဝ႒ာေဖါင္းပြမႈေၾကာင့္ ေတြ႔ရတဲ့ ကမာၻ႔ဆြဲအားလႈိင္းရိုက္ခတ္မႈ ကို အာကာသ မိုက္ခရိုေဝဖ့္ ေနာက္ခံမွာေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္
စၾကၤာဝ႒ာရဲ့ အစဦး အရင္းခံအယူအဆျဖစ္တဲ့ Big Bang လို႔ေခၚတဲ့ အလြန္ေသးငယ္တဲ့ သိပ္သည္းျခင္း သိပ္ကိုမ်ားလွတဲ့ အစက္ကေလးတခု အာကာသေနရာမွာ cosmic inflation လို႔ေခၚတဲ့ စၾကၤာဝ႒ာ ေဖါင္းပြမႈက စပါတယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
ဒါဟာလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္သန္းေပါင္း တေသာင္း သံုးေထာင္ ရွစ္ရာေလာက္က စခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခ်ိန္နဲ႔ ေနရာအစျပဳတဲ့ ဒီစကၠန္႔ပိုင္းဟာ အရင္းခံအားႀကီး ၄ ခု (ေျမဆြဲအား၊ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္အား၊ Strong နဲ႔ Weak Force) စုစည္းတဲ့ plank ကာလပါ။ ေနာက္စကၠန္႔ပိုင္းဟာ cosmic inflation လို႔ေခၚတဲ့ ေဖါင္းပြမႈျဖစ္ေနၿပီး ျဒဗ္အေျခခံ အမႈံေတြဟာ - အခဲ၊ အရည္၊ အေငြ႔အေျခေနေတြ မရွိပဲ ပူေနတဲ့ စြပ္ျပဳတ္လိုျဖစ္ေနၿပီး ၾကည္ၾကည္လင္လင္ မျမင္ရပဲ အလင္းပိတ္တဲ့အေနထားမ်ိဳး ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေနာက္ ၃ မိနစ္ေလာက္အၾကာမွာ တေျဖးေျဖး ၾကည္လင္လာၿပီး အေျခခံ အမႈန္- (proton, neutron, Quark) တို႔ ၊ အေမွာင္ထုျဒဗ္ -(dark matters) တို႔ ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေပါင္း သံုးသိန္းရွစ္ေသာင္းၾကာမွ စၾကာဝ႒ာ အရင္းခံလကၡဏာျဖစ္တဲ့ အာကာသေနာက္ခံ မိုက္ခ႐ိုလိႈင္း စတင္ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။
စၾကၤာဝ႒ာအာကာသနယ္- space ကို အဝတ္ထည္ - fabric တခုလို သေဘာထားၾကည့္ရင္ ကနဦး တြန္းကန္လာတဲ့ ေျမအားလႈိင္း - gravitational wave ဟာ ေနာက္ခံ မိုက္ခရိုလႈိင္းကို ရိုက္ခတ္တဲ့အခါ လိႈင္းတြန္႔ေလးေတြ ျဖစ္သြားႏိုင္တာမို႔ ဒါကိုရွာေတြ႔ရင္ big bang အယူအဆ မွန္ကန္တာကို သက္ေသျပႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အခုဒီလႈိင္းတြန္႔ကို ဟားဗတ္ Smithsonian က အာကာသ႐ူပေဗဒ ေလ့လာေရးဌာနက John Kovac ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔က ေတာင္ဝင္႐ိုးစြန္းကိုသြားၿပီး ေရဒီယိုတယ္လီစကုပ္ေတြ၊ မိုက္ခ႐ိုေဝဖ့္ တယ္လီစကုပ္ေတြနဲ႔ ရွာေဖြရင္း ေတြ႔လာတာျဖစ္ပါတယ္။
စၾကာဝ႒ာႀကီးဟာ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ေနာက္ႏွစ္ သန္းေပါင္း ၃၀၀ ေလာက္ ဓါတ္ေငြ႕ေတြ၊ ေျမဆြဲအားေတြေၾကာင့္ အေမွာင္ကာလျဖစ္ေနၿပီးတဲ့ ေနာက္မွ ၾကယ္ေတြ galaxy လို႔ေခၚတဲ့ ၾကယ္စုေတြျဖစ္လာတာပါ။ ေနာက္ထပ္ သန္းေပါင္း တေထာင္ေလာက္မွာ အခုလွမ္းၿပီး ေလ့လာစူးစမ္းႏိုင္တဲ့ ၾကယ္စုေတြ ျဖစ္လာသလို ေနာက္ႏွစ္ သန္းေပါင္း ေသာင္းနဲ႔ခ်ီမွ ေနမိသားစု စတင္ေပါက္ဖြားလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
VOA