AIDS ရဲ႕ ဂယက္ (၃)

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 3/18/2014 02:24:00 PM

တကယ့္တကယ္ ျပန္စစ္ၾကည့္လုိ႔ ေတြ႕ရတာကေတာ့ AIDS လို႔ ေနာင္တြင္မယ့္ ေရာဂါဟာ အေမရိကန္ (ယူအက္စ္ေအ) အာဖရိက ဥေရာပနဲ႔ ေဟတီႏုိင္ငံတို႔မွာ မေရွးမေႏွာင္း တစ္ၿပိဳင္တည္းေလာက္ နီးနီး ေပၚေပါက္ခဲ့တာပါ။ မွတ္တမ္းေဟာင္းေတြကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ျပန္ၾကည့္ၿပီး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ ေျခရာခံလိုက္ၾကည့္လုိ႔ ေတြ႕ရတာေတြကုိ စီျပရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ -

၁၉၇၉ - မွာ ၄၄ ႏွစ္အရြယ္ရွိ “ေဂး” တစ္ေယာက္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ကာပိုစီဆာကိုးမား (KS) နဲ႔ ေသခဲ့တယ္။ (KS ဟာ AIDS မွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတတ္တဲ့ အေရျပားကင္ဆာ အရင္က အင္မတိ အင္မတန္ ရွားလွတဲ့ ေရာဂါ)။

၁၉၇၇ - ၂၇ ႏွစ္ရွိ အာဖရိကတိုက္ ရာဝန္ဒါ ႏုိင္ငံသူ ကေလးမိခင္တစ္ဦးဟာ ကိုယ္တြင္းခုခံအင္အား က်ဆင္းမႈ လကၡဏာေတြနဲ႔ ဆံုးခဲ့တယ္။ ဒါဟာလည္း အရင္က သိပ္မေတြ႕ႀကံဳတတ္တဲ့ ရွားပါးလွတဲ့ လကၡဏာဆန္းျဖစ္တယ္။

၁၉၇၇ - ၃၄ ႏွစ္ရြယ္ ဇိုင္ယာအမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ဟာလည္း ထူးဆန္းစြာ အဆုတ္ေရာင္နဲ႔ အူေရာင္ေရာဂါေတြ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ရတာေၾကာင့္ ဘယ္(လ)ဂ်ီယန္ျပည္မွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ခံခဲ့တာ ၁၉၇၈ မွာေတာ့ ဇိုင္ယာမွာ ဆံုးတယ္။

၁၉၇၇ - ၄၇ ႏွစ္အရြယ္ ဒိန္းမတ္သူ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္ တစ္ဦးဟာလည္း ေၾကာင္းအင္မသိဘဲ နာမက်န္း ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆံုး ရွားပါးတဲ့ အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါတစ္ခုနဲ႔ ဒိန္းမတ္မွာ ဆံုးခဲ့တယ္။ သူဟာ ဇိုင္ယာႏိုင္ငံ ေတာနယ္မွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား အလုပ္လုပ္စဥ္ ေရာဂါ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။

၁၉၇၆ - အသက္ ၃၀ ရွိ ေနာ္ေဝးဂ်င္လူမ်ဳိး အသက္ ၃၃ ရွိ သူ႕ဇနီးနဲ႔ အသက္ ၉ ႏွစ္ရွိ သူတို႔ရဲ႕ သမီး ၃ ေယာက္စလံုးဟာ တျဖည္းျဖည္း အားအင္ခ်ိနဲ႔ၿပီး ေရာဂါ အမည္မမွည့္ တတ္ဘဲေနရာက ၇-၁၀ နွစ္အတြင္း ေသသြားၾကတယ္။

၁၉၇၅ - အရင္က အေကာင္းပကတိ ရွိခဲ့တဲ့ ၇ လသားအရြယ္ လူမည္းကေလး တစ္ဦးဟာ ရွားပါး အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါနဲ႔ နယူးေယာက္မွာ ေသဆံုးခဲ့တယ္။

၁၉၆၉ - ၁၅ ႏွစ္ရြယ္ လူမည္းကေလးတစ္ေယာက္ KS အေရျပား ကင္ဆာနဲ႔ ရွားပါး အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါနဲ႔ အေမရိကန္ရွိ စိန္႔လူစီၿမိဳ႕မွာ ေသဆံုးခဲ့တယ္။

၁၉၅၉ -ၿဗိတိန္မွ သေဘၤာသား တစ္ေယာက္ KS အေရျပား ကင္ဆာနဲ႔ ရွားပါး အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါနဲ႔ မန္ခ်က္စတာၿမိဳ႕မွာ ဆံုးတယ္။

၁၉၅၉ - ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ ေဟတီကြ်န္းမွာ ေမြးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္လည္း အလားတူ ဆံုးခဲ့တယ္။

ဒီေရာဂါ ရွင္ေတြကို AIDS လုိ႔ ေျပာဖို႔ အေထာက္အထားေတြကေတာ့ AIDS ရဲ႕ ဝိေသသလကၡဏာမ်ားလို႔ ေနာင္အခါ သိလာၾကရတဲ့ လကၡဏာေတြနဲ႔ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ၿပီး ေျပာရတာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအထဲက အခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ေသြးနမူနာေတြ ရွိထားလို႔ AIDS ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး စစ္ၾကည့္ေတာ့ ေတြ႕တာေတြလည္း ပါတယ္။ ဒီေတာ့ AIDS ေရာဂါလို႔ ထင္ထင္ေပၚေပၚ မသိခင္ အႏွစ္အနည္းဆံုး ၂၅ ေလာက္ ကတည္းက AIDS ရွိေနတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းႏုိင္တယ္။

ဒီ AIDS ကို ေျခရာခံလုိက္တာဟာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာပဲ ဆံုးသြားတယ္။ ဒီထက္ ဆက္ၿပီး လုိက္လုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ၾကာေလ ဒီေျခရာခံ အလုပ္ဟာ ခက္ေလျဖစ္မွာပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေစာေစာပိုင္းမွာ တင္ျပၿပီးတဲ့ အတိုင္း လူေတြေသတာဟာ AIDS ေၾကာင့္ သက္သက္ မဟုတ္ဘူး။ AIDS ေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ ကိုယ္တြင္း ခုခံအား က်ဆင္းလာလို႔ အရင္က မဝင္ႏုိင္မထိႏုိင္တဲ့ ရွားပါးၿပီး ကုေဆး မရွိေသးတဲ့ ေရာဂါေတြ ဝင္ၿပီး အဲဒီ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသၾကရတာ။

ဒီေတာ ဒီေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသသြားသူတိုင္းကို AIDS လုိ႔ ေျပာရမွာလည္း ပိုင္ပိုင္ႏုိင္ႏိုင္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒီေတာ့ ေဆးပညာရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အမႈေပၚတဲ့အထိ လိုက္ခ်င္ၾကတဲ့ စာနယ္ဇင္း “စံုေထာက္” ေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္လို ႀကိဳးစားၾကေပမယ့္ ၁၉၅၉ မွာ အစေပ်ာက္ခဲ့တယ္။ အခုအခိ်န္မွာ ေျပာလုိ႔ျဖစ္တာကေတာ့ ဒီဗိုင္းရပ္စ္ ကမၻာေပၚ စေရာက္လာတဲ့ သက္တမ္းကေတာ့ အေတာ္ၾကာရွည္ ေနပါၿပီ ဆိုတာပဲ။ ဒီလိုရွိေနတာ ၾကာရက္နဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ရုတ္တရက္နဲ႔ ကမၻာရဲ႕ ၅ ပံု ၄ ပံုေနရာမွာ တစ္ၿပိဳင္တည္းလိုလို ေပၚထြက္လာရသလဲဆိုတာေတာ့ အေျဖရွာမေတြ႕ႏိုင္ေသးတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ႀကီး တစ္ခုပဲ။

ဒီဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ဘယ္လိုစတယ္ ဆုိတာကို ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႀကီး (WHO) ရဲ႕ ယူဆခ်က္ကိုေတာ့ အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ႏွစ္စဥ္ က်င္းပၿမဲျဖစ္တဲ့ အစည္းအေဝးႀကီး (၁၉၈၇ ခုႏွစ္) မွာ တင္ျပခဲ့တယ္။ ဒါကေတာ့ AIDS ေရာဂါပိုး ျဖစ္တဲ့ (HIV) အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီဟာ “သဘာဝအေလ်ာက္ ေပၚထြန္းလာတဲ့ retro-virus (ရီႀတိဳဗိုင္းရပ္စ္) ျဖစ္ၿပီး ပထဝီေဒသအရေတာ့ အဆံုးအျဖတ္ မေပးႏိုင္တဲ့ ေဒသက စတယ္” လို႔ ဆိုတယ္။

ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ ေရးသားေသာ “လူတိုင္းအတြက္ ထုိးတဲ့ ေခါင္းေလာင္း” စာအုပ္မွ ျပန္လည္ေရးသား ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

HIV Information for Myanmar