AIDS ရဲ႕ ဂယက္ (၂)

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 3/14/2014 11:47:00 PM

AIDS Discrimination Unit New York City Commission on Human Rights “နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ လူမႈေရး၊ အခြင့္အေရး ေကာမရွင္ AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ လူလူခ်င္း ခြဲျခားမႈယူနစ္” မွ ေဖာ္ျပခ်က္အရ - ေဟတီကေလးေတြဟာ ေက်ာင္းမွာ အရုိက္အႏွက္ ခံရတယ္။ ေဟတီဆိုင္ပိုင္ရွင္ေတြဟာ အေရာင္းအဝယ္မျဖစ္လုိ႔ အရင္းေတြ ဆံုးၿပီး မြဲကုန္ၾကတယ္။ ေဟတီမိသားစုေတြကိုလည္း အိမ္ရွင္ေတြက ႏွင္ခ်ၾကတယ္တဲ့။ ဒီလုိပဲ ေနာက္ နာမည္ ပ်က္ခံရတာကေတာ့ အာဖရိက ျဖစ္တယ္။

၂ ေနရာစလံုးဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ေဟတီကြ်န္းသားအမႈအခင္း အေမရိကန္မွာ ျဖစ္ရတဲ့ အခ်ိန္ေလာက္မွာပဲ ဘယ္(လ)ဂ်ီယံနဲ႔ ျပင္သစ္ ဆရာဝန္ေတြကလည္း ဒီလိုလကၡဏာမ်ိဳးနဲ႔ အာဖရိကတုိက္သား လူနာေတြကုိ ေတြ႕ေနၾကတယ္။ သူတို႔တေတြက ဘယ္(လ)ဂ်ီယံနဲ႔ ျပင္သစ္ကို ေရာဂါ လာကုၾကသူေတြပါ။ ဒီေတာ့ ဆရာဝန္ေတြက ဒီေရာဂါဟာ အာဖရိကမွာ ရွိေနၿပီး လူေတြမသိျဖစ္ေနတာမ်ားလားလို႔ သံသယ ျဖစ္စျပဳတယ္။ ဒါလည္း အရင္ကဒီလိုပဲ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာေတြလည္း ရွိခဲ့တာကိုး။ အပူပိုင္းဖံုေရာဂါ ေတြဟာ အပူပိုင္းကေန ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံေတါကုိ ကူးသြားတဲ့ သာဓကေတြက က်န္းမာေရး ေလာကသမုိင္းမွာ ရွိခဲ့တယ္။

ဒီလုိ ဆရာဝန္ေတြ ထင္ေယာင္ေယာင္ ရွိေနတာကို ထံုးစံအတိုင္း AIDS ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသစ္အဆန္း သတင္း ငတ္ေနၾကသူ စာနယ္ဇင္း သမားေတြက ေရးႀကီးခြင့္က်ယ္ သတင္း တစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ ထည့္လုိက္ေတာ့ ျပႆနာ တက္စရာ ျဖစ္လာတာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခါပိုၿပီး အထင္မွားစရာ ျဖစ္လာတာကေတာ့ AIDS ေရာဂါပိုး ေသြးစစ္သုေတသနက ေတြ႕ရွိခ်က္ပဲ။ အဲဒီ အခ်ိန္ေလာက္မွာ AIDS ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ရွိ-မရွိ စစ္လို႔ရလာတယ္။ ဒီလို စစ္တဲ့အထဲမွာ အာဖရိကက အရင္အျခား သုေတသနေတြအတြက္ ထုတ္ယူထားတဲ့ ေသြးနမူနာ အေဟာင္းေတြယူၿပီး AIDS ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး စစ္ၾကည့္တယ္။

(အထက္မွာ ေဖာ္ျပၿပီးအတိုင္း ဗိုင္းရပ္စ္ကို စစ္လုိ႔ရတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ကိုယ္တြင္းျဖစ္လာတဲ့ ပဋိပစၥည္းကို ရွာလို႔ရတာ။) ဒီေသြးနမူနာေတြဟာ ကင္ညာ ယူဂန္ဒါ တို႔မွာ ၁၉၆၀ နဲ႔ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ ရထားတဲ့ ေသြးေတြျဖစ္တယ္။ အဲဒီအထဲက ရာႏႈန္းေတာ္ေတာ္ မ်ားမာ်းမွာ ေတြ႕ေနပါေလေရာ တခ်ိဳ႕မွာဆိုရင္ ၅၀%-၆၀% ေတာင္ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီေတာ့ AIDS ဟာ အာဖရိကမွာ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနတာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာ ကတည္းကပဲလုိ႔ ထင္ၾကတာေပါ့။

ဒါေၾကာင့္ AIDS ဟာ အာဖရိကမွာ အရင္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကကို ေနာက္မွ ကူးတာျဖစ္ရမယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ AIDS ဗိုင္းရပ္စ္ကုိ ရွာေတြ႕သူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Dr. Robert Gallo ကေတာင္ “AIDS ဗိုင္းရပ္စ္ဟာ အာဖရိက အလယ္ပိုင္းမွာရွိေနတာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာသြားျပီလုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ယံုတယ္” လုိ႔ ဆိုတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီစစ္နည္းေတြဟာ ေပၚစအသစ္ဆိုေတာ့ သိပ္ၿပီး ပီပီျပင္ျပင္ တိတိက်က် မရွိေသးဘူး။ ဒီေတာ့ အမွားေတြပါတယ္။ (False positive) ပိုး မရွိသူကလည္း စစ္နည္းမွာ အရွိျပေနတယ္။ ေနာက္ပုိၿပီး မွန္ကန္တဲ့ နည္းေတြနဲ႔ စစ္ၾကည့္ေတာ့ အာဖရိက ေသြးေတြမွာလည္း ဒီေရာဂါ မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရတယ္။ အာဖရိကကို ယိုးစြပ္ဖို႔အတြက္ ျဖျစ္လာတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္း တစ္ခုလည္း ေစာေစာပိုင္းက ျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။

ဒါကေတာ့ အေနာက္ အာဖရိကမွာ “အစိမ္းေရာက္ေမ်ာက္” တစ္မ်ဳိး ရွိတယ္။ သူတို႔မွာလည္း ေရာဂါတစ္မ်ဳိးဟာ ကိုယ္တြင္ခုခံအား က်ဆင္ၿပီး လူမွာျဖစ္တဲ့ AIDS ေရာဂါနဲ႔ ဆင္တူယိုးမွား လကၡဏာေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ကုိလည္း သိထားတယ္။ SIV (Simian Immuno deficiency Virus) လုိ႔ ေခၚတယ္။ အဲဒီ ဗိုင္းရပ္စ္ကို ေမာ်က္မွာေတြ႕ၿပီး (Senegal) ဆီးနီဂဲ တုိင္းျပည္က လူတစ္ေယာက္ ဆီမွာလည္း ေတြ႕တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီေတာ့ ေမာ်က္ကေန လူဆီေရာက္၊ အဲဒီေနာက္ အျခားျပန္႔သြားတာလုိ႔ တြက္လာၾကျပန္တယ္။

ဒီေတာ့လည္း အာဖရိက တိုင္းျပည္ေတြက စိတ္ဆိုးစိတ္နာၿပီး မခံခရပ္ႏုိင္ ျဖစ္ၾကျပန္တယ္။ အခုေတာ့ ဒီသီဝရီဟာ လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေျခ မရွိဘူးဆိုတာ သိရပါၿပီ။ SIV အက္စ္အိုင္ဗြီ ဗိုင္းရပ္စ္ကေတာ့ ရွိတာ အမွန္ပဲ၊ ဒါေပမယ့္ သူက AIDS ျဖစ္ေစတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ သူဘယ္ကစလာသလဲဆိုတာလည္း မသိရဘူး၊ ဒီေတာ့ ဒါဟာလည္း မွားယြင္းၿပီး အေျပာခံရတဲ့ ကိစၥပဲလို႔ ဆိုရမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အေရးအထင္းကေတာ့ ျဖစ္လုိက္ရေသးတာမို႔ မျဖစ္သင့္ပဲနဲ႔ မေျပလည္မႈေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရတယ္။

ဒီလုိ ေဘးဆိုးၾကီးနဲ႔ ႀကံဳေနတဲ့ အခုိက္မွာ မျဖစ္ထုိက္တာေတြ ျဖစ္ေနမႈကုိ အားေပးဖို႔ မေကာင္းပါဘူး။ အထူး သတိဝီရိယ ထားၿပီး ေရွာင္ရမွာပါ။ ဒီမွာ ဇန္ဘီယားႏုိင္ငံရဲ႕ သမၼတ ကဲနက္ကဝန္ဒါးရဲ႕ မွတ္သားဖြယ္ စကားကို တင္ျပရမယ္ဆိုရင္ “ဒီေရာဂါဟာ ဘယ္ကလာသလဲဆိုတာ သိဖို႔ထက္ အေရးႀကီးတာကေတာ့ ဒီေရာဂါ ဘယ္ကုိ သြားမလဲဆိုတဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္၊ ဒီေတာ့ ဘာမွ ဖံုးကြယ္ဖို႔ မေကာင္းဘူး” တဲ့။ သူကေတာ့လည္း ခံစားခ်က္နဲ႔ လူဆိုေတာ့ အမွန္ကို ပိုၿပီး ထိထိမိမိ ျမင္မွာေပါ့။ သူ႕ရဲ႕သားဟာ ဒီ AIDS ေရာဂါနဲ႔ ဆံုးခဲ့တယ္။

ေနာက္ ယူဂန္ဒါက AIDS ေကာ္မတီဝင္ တစ္ဦးကလည္း ဆိုျပန္တယ္။ “အိမ္ထဲမွာေႁမြဆိုးေရာက္ေနတယ္၊ အဲဒါကုိ ထိုင္ၾကည့္ၿပီး ဒီေႁမြ ဘယ္ကလာတာလဲလို႔ ေမးေနမွာလား” တဲ့။ ဒီလို စြပ္စြဲမႈေတြ အျငင္းပြားမႈေတြ အထူးသျဖင့္ အေနာက္ ႏုိင္ငံက သတင္းစာေတြက အေျခအျမစ္ မခုိင္လံုေသးတဲ့ သတင္းအခ်ဳိ႕ကို စာလံုးမည္းႀကီးေတြနဲ႔ အထိတ္တလန္႔ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ AIDS ကာကြယ္မႈအတြက္ လႈံ႕ေဆာ္ေရး စီမံခ်က္ေတြမွာ ေႏွာင့္ေႏွးသြား ရျခင္းပဲ။ သုေတသန ျပဳရာမွာလည္း တခ်ဳိ႕အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြ (ဥပမာ ဇန္ဘီးယား) က ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္ရာမွာ တြန္႔ဆုတ္ခ်င္လာ ၾကတယ္။ ေသြးနမူနာေတြယူၿပီး လုပ္ရမယ့္ ကိစၥမ်ဳိးေတြဟာ ၾကန္႔ၾကာကုန္တယ္။

ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ ေရးသားေသာ “လူတိုင္းအတြက္ ထုိးတဲ့ ေခါင္းေလာင္း” စာအုပ္မွ ျပန္လည္ေရးသား ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

HIV Information for Myanmar