အန္ေကာ၀ပ္ ေက်ာင္းေတာ္ကို ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္မယ့္ ကေမၻာဒီးယားလူငယ္မ်ား

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 1/14/2014 01:20:00 AM

ကေမာၻဒီယားႏုိင္ငံ ဖႏြမ္ပင္ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၃၀၀ အကြာေလာက္မွာ ရွိတဲ့ အန္ေကာ၀ပ္နယ္ေျမဟာ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ နာမည္အႀကီးဆံုး ကမၻာလွည့္ခရီးသြားေတြ သြားေရာက္တဲ့ ေနရာတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းျဖစ္တဲ့ အန္ေကာ၀ပ္ေက်ာင္းေတာ္ အေဆာက္အဦကို ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ ေနရာတခုအျဖစ္ စာရင္းထည့္သြင္းထားခဲ့ပါတယ္။

လတ္တေလာ ႏွစ္ေတြအတြင္းမွာလည္း အဲဒီကို လာေရာက္ၾကတဲ့ ခရီးသြားေတြ အေရအတြက္ ျမင့္တက္လာၿပီး၊ မ်ားျပားလာတဲ့ ခရီးသြားဦးေရေၾကာင့္ အမွတ္တရ အေဆာက္အဦေတြ ထိခိုက္ပ်က္စီးကုန္ေတာ့မယ္လို႔ စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြလည္း ရွိလာၾကပါတယ္။

ေထာင့္တေနရာမွာ ခမာလူငယ္အုပ္စုတခုဟာ အန္ေကာ၀ပ္ေက်ာင္းေတာ္က ေက်ာက္တံုးေတြနဲ႔ စုစုေ၀းေ၀း အလုပ္လုပ္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ တူေတြ၊ ေဆာက္ေတြ တန္ဆာပလာမ်ိဳးစံုကို အသံုးျပဳၿပီး လုပ္ကိုင္ေနၾကတာပါ။

ကိရိယာပစၥည္းေတြကို ဆြဲထုတ္လိုက္ၿပီး ပန္းပုရုပ္ေတြကို စၿပီး တိုင္းတာေနတဲ့ အသက္ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္ ေဆာင္ ရာတာနက္ခ္က “ဒီေက်ာင္းေဆာင္ေတြဟာ သူတို႔ကို ေဆာက္လုပ္ ထားပံုေတြေၾကာင့္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားလြန္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ သိတဲ့အတိုင္း အရင္တုန္းက ဒီေလာက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ဖို႔ ဘာေခတ္မီ ပစၥည္းကိရိယာေတြမွ ရွိတာ မဟုတ္ဘူးေလ” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါဟာ သက္တမ္း ရာေက်ာ္ခ်ီ ရွိေနတဲ့ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္တံုးေတြအေၾကာင္း ပိုၿပီး ေလ့လာ သင္ယူႏိုင္မယ့္ သင္ခန္းစာ တခုပဲလို႔ ေဆာင္က ရွင္းျပပါတယ္။ ပန္းပုရုပ္ႀကီးေတြကို တိုင္းတာရင္းနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ဘိုးေဘးေတြ ဘယ္ကိရိယာ တန္ဆာပလာေတြ သံုးၿပီး ဒီအရုပ္ႀကီး ေတြကို ဘယ္လိုဖန္တီးထုဆစ္ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ေလ့လာေနၾကတာပါ။ ေလ့က်င့္ သင္ယူျခင္း ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔လည္း ေက်ာက္တံုးေတြကို ဘယ္လိုထုဆစ္ရမယ္ဆိုတာ ေလ့လာ ရဦးမွာပါ။

ေဆာင္ဟာ ေက်ာက္တံုးေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာေနၾကတဲ့ ကေမၻာဒီးယား လူငယ္ အေယာက္ ၂၀ အုပ္စုထဲက တေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သင္တန္းကာလ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ သူတို႔ဟာ ပန္းပုပညာရပ္ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းေတြနဲ႔ ေက်ာက္တံုးေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ နည္းပညာသစ္ေတြအေၾကာင္း သင္ယူေလ့လာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အုပ္စု ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ အသက္ ၄၆ ႏွစ္အရြယ္ ေလာင္နာရီက “သူတို႔ေတြက အထက္တန္း ေအာင္ၿပီးၾကပါၿပီ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ တကၠသိုလ္ ဆက္တက္ေနၾကတုန္း ေက်ာင္းသားေတြေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း က်ေနာ္တို႔မွာ ေက်ာက္တံုးေတြကို ထိန္းသိမ္းတဲ့ ပညာရပ္ေတြကို လူငယ္ေတြကို ျပန္သင္ၾကားေပးမယ့္ ေက်ာင္းေတြလည္း မရွိဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ သူတို႔က ကေမၻာဒီးယားကိုလာၿပီး အေတြ႔အႀကံဳ ဗဟုသုတေတြ လာေ၀မွ်ေပးမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ လူအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပညာရွင္ေတြဆီကေန ေလ့လာသင္ယူေနရတာပါ” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ခရီးသြားဧည့္လမ္းညႊန္အျဖစ္ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး အခု ေက်ာက္တံုးေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တာကို ေလ့လာေနတယ္လုိ႔ ေလာင္နာရီက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္က မွတ္တမ္းေတြ ဘယ္လိုထားရမယ္၊ ေက်ာက္တံုးေတြကို ဘယ္လို ထိန္းသိမ္းရမယ္၊ ရုပ္တုႀကီးေတြ ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာမ်ိဳး… တန္ဖိုးသိပ္ရွိတဲ့ တခုခုေပါ့ေလ။ အဲဒါေတြကို ေလ့လာေနတာပါ။”

ေလာင္နာရီကို ကမၻာတလႊားက ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေတြ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္တဲ့ ICCROM ကေန သင္တန္းေပးခဲ့တာပါ။ သူဟာ ေက်ာက္တံုး ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ၃ လ သင္တန္းအတြက္ ေရာမကို ေစလႊတ္ခဲ့တဲ့ ပထမဆံုး ကေမၻာဒီးယားလူမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ေဒသခံလူထု ပါ၀င္ေနမႈက အေရးႀကီးတယ္လို႔ ICCROM အဖြဲ႔က ဆိုင္မန္ေ၀ါရက္ခ္က ေျပာပါတယ္။

“ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ မရွိ္တာက အႀကီးဆံုးျပႆနာေပါ့ေလ။ ၿပိဳက်ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ဘယ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြကိုမဆို ၾကည့္လိုက္ရင္ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဘယ္သူကမွ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေက်ာင္းေတာ္ေတြကို ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ သင္တန္း ေပးထားတဲ့သူေတြဟာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မွာ သိပ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး အစီအစဥ္ေတြကို အၿမဲတမ္း လိုက္လုပ္ေနမယ့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားရမွာပါ။ ဒါဆို ခု သင္တန္းတက္ေနၾကတဲ့သူေတြက အဓိက က်လာၿပီေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီေက်ာင္းေတာ္ေတြ ေနာက္ထပ္ၿပိဳက်တာေတြ မျဖစ္ေတာ့ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးမယ့္သူေတြကို ေလ့က်င့္ သင္တန္းေပးထားလို႔ပဲေပါ့ဗ်ာ။”

သူ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ တိုင္းတာျခင္းနဲ႔ ေက်ာက္တံုးေတြက ရရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို မွတ္တမ္းတင္တာေတြ ဆက္လုပ္ေနတဲ့ ေဆာင္က “က်ေနာ္ ဒီအလုပ္ကို သေဘာက်ပါတယ္။ က်ေနာ္ ဒီသင္တန္းကိုလည္း ၿပီးေအာင္ တက္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွ ေန႔တိုင္းလိုလို ပ်က္စီးယိုယြင္းေနတဲ့ ခမာေက်ာင္းေတာ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မွာေပါ့။ ဒီေက်ာင္းေတာ္ေတြ ၿပိဳက်ပ်က္စီးေနတာေတြကို ရပ္လိုက္ႏိုင္ ခ်င္ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

အန္ေကာ၀ပ္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ကူညီကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ေနာက္ထပ္ ခမာလူငယ္ေတြ ခပ္မ်ားမ်ားကို ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္လို႔ ေလာင္နာရီက ေျပာပါတယ္။

“ခုထိေတာ့ က်ေနာ့္အလုပ္ကို က်ေနာ္ ေတာ္ေတာ္ သေဘာက်မိတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ လူေတြအမ်ားႀကီးကို သိလာၿပီး သူတို႔ကို ျပန္သင္ေပးေနတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္ ေပ်ာ္လာပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္လည္း သိပ္အသက္ရွည္ရွည္ ေနရဖို႔ မေမွ်ာ္လင့္ထားဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္လဲ က်ေနာ့္ဗဟုသုတေတြကို ေနာက္လာမယ့္မ်ိဳးဆက္ေတြကို လႊဲေျပာင္းေပးႏိုင္မွာပါ။”

အာရွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးအတြက္ သတင္းေထာက္ စီထရာ ပရာစ္တူတီက ဆီယမ္ရိ(ပ္)၊ အန္ကာေဒသကေန သတင္းေပးပို႔ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

DVB Burmese