ၿမဳိ႕ျပေရာဂါအတြက္ ေဆးခါးႀကီးတစ္ခြက္
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 1/09/2014 08:50:00 AM
------------------
ေရးသားသူ- ခန္႔ထက္၊ ဇြဲမာန္
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕လယ္တြင္ လူဦးေရတစ္ရာခန္႔ရွိေသာ လူအုပ္ႀကီးက တစ္ေနရာအား စိတ္၀င္တစား ၀ုိင္းအုံၾကည့္ေနသည္။ ေစ်းသည္မဟုတ္၊ မ်က္လွည့္ပြဲတစ္ခုမဟုတ္၊ ရန္ပြဲမဟုတ္ပါ။ အဆုိပါလူအုပ္ႀကီးထဲတြင္ အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ား၊ ယာဥ္ထိန္းရဲမ်ားႏွင့္ စည္ပင္သာယာေရး၀န္ထမ္းမ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။
၂၀၁၃ ႏုိ၀င္ဘာ ဒုတိယပတ္က လွည္းတန္းစိန္ေဂဟာေရွ႕တြင္ စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားထားေသာ လုိက္ထရပ္ယာဥ္တစ္စီးအား ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕က ကရိန္းျဖင့္ဆြဲေနစဥ္ လူအမ်ားက
၀ုိင္းအုံၾကည့္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ကားအေဟာင္းဖ်က္သိမ္းေရးအစီအစဥ္အရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္မွစ၍ ကားအေဟာင္းမ်ားဖ်က္သိမ္းၿပီး ကားအသစ္မ်ားကို
တင္သြင္းခြင့္ျပဳသည္။ ထို႔အျပင္ ႏုိင္ငံသားတုိင္းကုိ ကားသြင္းခြင့္ျပဳခဲ့ရာ ၂၀၁၃ ႏွစ္ကုန္အေရာက္တြင္ အစီးေရႏွစ္သိန္းခြဲနီးပါး တင္သြင္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္တြင္ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ကားအစီးေရမ်ားသည္ႏွင့္အမွ် လမ္းမမ်ားတြင္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔မႈမွာလည္း တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ဆုိးရြားလာသည္။
အဆုိပါ စိန္ေခၚမႈကို ရင္ဆုိင္ရန္အတြက္ လက္ရွိအစုိးရသစ္လက္ထက္တြင္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားေသာ လမ္းဆုံမ်ားတြင္ ခုံးေက်ာ္တံတားမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လမ္းခ်ဲ႕ထြင္၍ရေသာ လမ္းမ်ားအား ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ေလ်ာ့က်မသြား၍ ယခုေနာက္ဆုံးၿမဳိ႕တြင္း ၆ လမ္းသြား လမ္းမႀကီးအပါအ၀င္ အဓိကလမ္းမႀကီးမ်ား ၃၇ လမ္းကုိ ၂၀၁၃ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၁ ရက္မွစတင္ကာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ ယာဥ္မရပ္ရဇုန္မ်ားအျဖစ္ တရား၀င္သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ယာဥ္ရပ္နားပါကဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ၿမိဳ႕တြင္းရိွ က်န္ရိွေသာလမ္းမႀကီး ၂၀ အား ဒီဇင္ဘာ ၁၂ ရက္က ထပ္မံ၍ ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ မၾကာမီ စည္ပင္သာယာနယ္နမိတ္အတြင္းရိွ ၃၃ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရိွ လမ္းမႀကီးမ်ားကုိ ယာဥ္မရပ္ရဇုန္အျဖစ္ သတ္မွတ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာထားသည္။
“ကားဖမ္းတာ ရပ္ကြက္ထဲ အႏုၾကမ္း၀င္စီးသလုိပဲ။ လမ္းပိတ္မွာစုိးလုိ႔ ကရိန္းနဲ႔ဖမ္းတာတဲ့။ ကရိန္းေပၚတင္တာကုိ ၀ုိင္းအုံၾကည့္တဲ့လူေတြေၾကာင့္ နာရီ၀က္ေက်ာ္ေလာက္ ကားပိတ္သြားတယ္”ဟု ကမာရြတ္ၿမဳိ႕နယ္အတြင္း စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားထားေသာယာဥ္ကုိ ပထမဆုံးအႀကိမ္ဖမ္းယူစဥ္ ၾကည့္ေနသူတစ္ဦးကေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးအေရးယူရာတြင္ စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားထားေသာယာဥ္မ်ား ခ်လန္ျဖတ္အေရးယူသည့္စနစ္သာမက လက္ရွိႏုိင္ငံတကာတြင္ က်င့္သုံးလ်က္ရွိေသာ ယာဥ္ကို ကရိန္းျဖင့္ ဆြဲယူသယ္ေဆာင္သြားသည့္စနစ္ကိုပါ စတင္က်င့္သုံးသည္။
ကရိန္းျဖင့္ ဆဲြယူဖမ္းဆီးျခင္းခံခဲ့ရေသာ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ ယာဥ္ပုိင္ရွင္တစ္ဦးက “အစ္ကုိတို႔က စည္းကမ္းမလုိက္နာခ်င္လုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ စည္းကမ္းလုိက္နာလုိ႔မရတာပါ။ ကားကို ကိုယ့္တုိက္ေအာက္မွာမွမရပ္ရင္ ရပ္စရာမရိွေတာ့ဘူး။ ဖမ္းတဲ့သူေတြကလည္း တာ၀န္အရဖမ္းရတယ္ဆုိတာ နားလည္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ရပ္စရာမရိွလုိ႔ ရပ္မိတဲ့သူက အျပစ္လား၊ တာ၀န္အရ ဖမ္းတဲ့သူကအျပစ္လား၊ မေျပာတတ္ေတာ့ဘူး”ဟု သူ၏ခံစားခ်က္ကိုေျပာသည္။
ယာဥ္မရပ္ရဇုန္မ်ား သတ္မွတ္ဖမ္းဆီးျခင္းကို ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ေန ေမာ္ေတာ္ယာဥ္သုံးစြဲသူမ်ားက ေ၀ဖန္မႈမ်ားရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ယင္းစနစ္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္ခန္႔က ရွိရင္းစြဲၿမဳိ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးဥပေဒတြင္ ပါ၀င္သည္ဟုဆုိသည္။
“စည္ပင္သာယာနယ္နမိတ္ထဲမွာ ယာဥ္မရပ္ရဘူးဆိုတာ ခုမွထၿပီး သတ္မွတ္လိုက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ကတည္းကရိွၿပီးသား ဥပေဒျဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္ရိွေနတဲ့လမ္းေတြကုိ အခ်ိန္အတုိင္းအတာတစ္ခုအတြင္းမွာ တစ္ဆင့္ခ်င္းပိတ္ပင္သြားမွာပါ”ဟု ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္လမ္း၊ တံတားဌာနမွ အင္ဂ်င္နီယာတစ္ဦးကဆုိသည္။
ေျဖေလွ်ာ့ေပးသည့္အေနျဖင့္ ယခင္က အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ၿမဳိ႕ေတာ္လုိအပ္ခ်က္အရ ဥပေဒအား ျပန္လည္အသက္သြင္းရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၿမဳိ႕ေတာ္စည္ပင္မွ အရာရွိတစ္ဦးကေျပာသည္။ စည္ပင္မွ ျပန္လည္အသက္သြင္းခဲ့ေသာ ယာဥ္မရပ္ရစနစ္ကုိ ရွစ္လခန္႔အလုိတြင္ ယာဥ္ပုိင္ရွင္မ်ားအား အသိေပးခဲ့ေသာ္လည္း ယာဥ္ပိုင္ရွင္မ်ားမွာ ၿမဳိ႕တြင္းကားရပ္နားရာ ေျမေနရာမလုံေလာက္ျခင္း၊ အသိေပးခ်က္မ်ားကို ေသခ်ာစြာနားမလည္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ အဖမ္းခံရသူမ်ားသည္။ ႏွစ္လအတြင္း ယာဥ္အစီးေရ ၁၂၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။
စည္းကမ္းမဲ့ ရပ္နားယာဥ္ မ်ားကို ဖမ္းဆီးသည့္အခ်ိန္၌သာ ယာဥ္ေၾကာရွင္းသြားၿပီးဖမ္းဆီး ေရးအဖြဲ႕မရွိပါက စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္မ်ားသည္ ရပ္ၿမဲအတုိင္းရပ္ သည္ဟု အင္းစိန္မွ ဆူေလးသုိ႔ ေျပးဆြဲေသာ ယာဥ္တစ္လုိင္းမွ ယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးကေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါစနစ္မွာ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔မႈကို အမွန္တကယ္ေလ်ာ့က်ေစမည္ေလာဟူသည့္အခ်က္ကုိ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေခါင္းခ်င္း႐ုိက္ကာ အေျဖရွာေနၾကခ်ိန္တြင္ အမွန္တကယ္ဖမ္းဆီးမႈျပဳလုပ္ေနရေသာ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းမ်ား၊ စည္ပင္၊ ယာဥ္ထိန္းရဲတုိ႔မွာ အခက္အခဲေပါင္းစုံႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနၾကရသည္။
“အက်ဳိးအျမတ္အတြက္ လုပ္ေနရတာမဟုတ္ပါဘူး။ တာ၀န္အရ လူမုန္းခံၿပီးလုပ္ေနရတာပါ။ တစ္ခါတေလ လူေတြ၀ုိင္းအုံလာၿပီး ေျပာဆုိတာေတြ၊ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္မဟုတ္ေပမယ့္ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေစာ္ကားတာေတြကိုလည္း သည္းခံရတယ္”ဟု ယာဥ္ထိန္းတပ္သားတစ္ဦးက သူ၏အေတြ႕အႀကဳံကိုေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕သည္ အစုိးရအာဏာပုိင္အဖြဲ႕အစည္း၏နာမည္ကုိသုံးၿပီး အေရးမယူရန္ ဖိအားေပးမႈမ်ားလည္းရွိေနသည္။
ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့မႈမ်ားတြင္ အရာရွိအခ်ဳိ႕၏ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းတုိ႔ကလည္း စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားထားေသာ ယာဥ္ဟူသမွ် ဖမ္းဆီးခြင့္ရွိသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို အလုိအေလ်ာက္ မသိက်ဳိးကၽြံျပဳထားလုိက္ရသည့္ အေျခအေနမ်ားစြာရွိေၾကာင္း ဖမ္းဆီးရာတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနရသူအခ်ဳိ႕ကေျပာသည္။
“အခ်ဳိ႕ကေျပာပါလိမ့္မယ္။ ကားေရြးဖမ္းတယ္တို႔၊ ဖမ္းၿပီးသားကားကုိ လူေရာက္လာေတာ့ ျပန္လႊတ္ေပးတယ္တုိ႔ဆုိတာ။ ေရြးဖမ္းတယ္ဆုိတာက အားလုံးကိုမဖမ္းႏုိင္တဲ့အတြက္ စံျပအေနနဲ႔ဖမ္းတာပါ။ လူႀကီးကားမုိ႔လုိ႔ မဖမ္းတာလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ကားမဆုိ စည္းကမ္းမဲ့ရပ္ရင္ ဖမ္းပါတယ္”ဟု ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕(၁)တြင္ ပါ၀င္သူတစ္ဦးကေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခံရေသာ ကားပုိင္ရွင္မ်ားအေနႏွင့္လည္း မသက္သာလွေပ။ မိမိယာဥ္အား ကရိန္းျဖင့္ဆြဲယူဖမ္းဆီးခံရပါက ကရိန္းဆြဲခ က်ပ္ငါးေသာင္းအျပင္ ဒဏ္ေငြ အနည္းဆုံးက်ပ္တစ္သိန္းမွ ငါးသိန္းအထိ ေပးေဆာင္ရသည္။
ထုိ႔အျပင္ ယာဥ္ကုိ ခ်က္ခ်င္းဒဏ္ေငြေဆာင္ကာ မေရြးႏိုင္ပါက တစ္ေန႔လွ်င္ က်ပ္သုံးေထာင္ႏႈန္းျဖင့္ ေန႔စဥ္ဒဏ္ေငြေပးေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔အျပင္ စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားေသာ ယာဥ္မ်ားဖမ္းဆီးအေရးယူရာတြင္ ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ လုိင္စင္မဲ့ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားပါ ဖမ္းဆီးရမိသည္မ်ားလည္း ရွိသည္။
“ငါးစီးမွာတစ္စီးေလာက္က လိုင္စင္မဲ့ျဖစ္ေနတယ္။ လုိင္စင္မဲ့ယာဥ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဖမ္းခံရတဲ့ယာဥ္ပုိင္ရွင္ေတြကလည္း လာမေရြးၾကေတာ့ဘူး။ အဆုံးခံလုိက္ၾကတယ္”ဟု ဖမ္းဆီးေရးအဖြဲ႕၀င္ပါ၀င္သည့္ ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္သားတစ္ဦးကေျပာသည္။
လက္ရွိ ဇန္န၀ါရီလဆန္းပုိင္းအထိ ကရိန္းျဖင့္တင္ေဆာင္ကာ ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ရေသာ ယာဥ္အစီးေရ ၁၂၀၀ ေက်ာ္အနက္ အေရအတြက္သုံးရာေက်ာ္မွာ လုိင္စင္မဲ့ေမာ္ေတာ္ကားမ်ား ပါ၀င္ေနသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ ႏုိင္ငံတကာတြင္လည္း က်င့္သုံးေသာ ယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းမႈကို ေျဖရွင္းေသာနည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမဳိ႕၌လည္း ယင္းစနစ္က်င့္သုံးျခင္းသည္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေသာနည္းလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း ၿမဳိ႕ုျပေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ ဦးေအာင္ျမင့္ကေျပာသည္။
ကားမရပ္ရဇုန္မ်ားတြင္ ကားရပ္ေသာေၾကာင့္ အေရးယူမႈစနစ္ကုိ က်င့္သုံးလာေသာအခါ ကားရပ္ရန္ေနရာမရွိေသာ တုိက္ခန္းေန ကားပုိင္ရွင္မ်ားအတြက္ မည္သည့္ေနရာတြင္ ကားရပ္ရမည္လဲဟူေသာေမးခြန္းသည္ ေပၚလာသည္။
“တကၠစီကို တုိက္ေအာက္မွာ ညသိပ္ထားတာ ကရိန္းနဲ႔ဆဲြခံလုိက္ရတယ္။ ကားျပန္ထုတ္တာနဲ႔ ဘာနဲ႔ တစ္သိန္နီးပါးေလာက္ ကုန္သြားတယ္။ မရိွလို႔ တကၠစီေမာင္းစားတာပါ။ အဲခ်ိန္ကစၿပီး ကားကုိဘယ္ခ်ိန္လာဖမ္းမလဲ အၿမဲၾကည့္ေနရတယ္”ဟု တကၠစီယာဥ္ေမာင္း ကုိေအး၀င္းကေျပာသည္။ ထုိ႔အျပင္ စည္းကမ္းမဲ့ကားမ်ားကို ဖမ္းဆီးအေရးယူျခင္းသာမက ကားလမ္းနံေဘးရွိ ပလက္ေဖာင္းေစ်းသည္မ်ားကိုလည္း စနစ္တက်ရွင္းလင္းရန္လုိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကားမ်ားအတြက္ ရပ္နားရာေနရာမ်ား ဖန္တီးေပးရန္ လုိအပ္လာေသာအခ်က္ကုိလည္း ၿမဳိ႕ျပေရးရာကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပေျပာသည္။
အစုိးရက ကားရပ္နား၀င္းမ်ား တည္ေဆာက္ေပးရန္ႏွင့္ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက မိမိတုိ႔ပုိင္ေျမေနရာမ်ားတြင္ အထပ္ျမင့္ကားရပ္နားရာေနရာမ်ား တည္ေဆာက္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ပညာရွင္ဦးေအာင္ျမင့္ကေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ေတာ္၀န္ဦးလွျမင့္က ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္က ျပဳလုပ္ေသာ တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ၿမဳိ႕နယ္၊ ကမာရြတ္ၿမဳိ႕နယ္၊ ေျမာက္ဥကၠလာၿမဳိ႕နယ္တုိ႔တြင္ အထပ္ျမင့္ကားရပ္နားရန္ေနရာမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ ေျမေနရာမ်ား ေရြးခ်ယ္ထားသည္ဟုဆုိသည္။
ယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းမႈကို ေျဖရွင္းရန္အတြက္ ခုံးေက်ာ္တံတားမ်ားေဆာက္ေန႐ုံ၊ လမ္းမ်ားကိုခ်ဲ႕ထြင္႐ုံ၊ စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားယာဥ္မ်ားကို ဖမ္းဆီးေန႐ုံႏွင့္မၿပီးဘဲ တိက်ေသခ်ာေသာ အမ်ားျပည္သူသယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးစနစ္၊ ေျမယာႏွင့္အသုံးခ်ေရးစနစ္ကုိ ပီျပင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္း ၿမဳိ႕ျပစီမံကိန္းဆုိင္ရာကၽြမ္းက်င္သူ ဦး၀င္းျမင့္ကေထာက္ျပေျပာသည္။
“ဒါဟာ ေရာဂါကုိေဆးၿမီးတုိနဲ႔ ကုတဲ့သေဘာပဲ”ဟု ဦး၀င္းျမင့္ကဆုိသည္။
ယာဥ္မရပ္ရလမ္းမ်ားတြင္ စည္းကမ္းမဲ့ရပ္နားယာဥ္မ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းသည္ ေကာင္းမြန္ေသာစနစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိေရာက္ေသခ်ာစြာ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။
“သူတုိ႔က ဖမ္းခ်င္တဲ့အခ်ိန္ၾကေတာ့ ဖမ္းတယ္။ မဖမ္းခ်င္ရင္ မဖမ္းဘူး။ ဘယ္လုိေတြဖမ္းေနမွန္းကိုမသိဘူး။ တစ္ေနရာတည္းမွာ အခ်ိန္ျပည့္ေစာင့္ၿပီး ဖမ္းေနရမယ္”ဟု မရမ္းကုန္းၿမဳိ႕နယ္ေန အငွားယာဥ္ေမာင္းသမားတစ္ဦးက ဖမ္းဆီးအေရးယူသည့္ အစီအစဥ္အေပၚ ေ၀ဖန္သည္။
အမွန္တကယ္ဖမ္းမည္ဆုိပါက ယခင္ဟံသာ၀တီကားပြဲစားတန္း(ကၽြန္းေတာလမ္း)တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရပ္ထားေသာကားမ်ားကုိ အခ်ိန္ျပည့္ေစာင့္ၾကည့္ ဖမ္းဆီးအေရးယူသင့္ေၾကာင္း ၎ကေထာက္ျပသည္။
အဆုိပါစနစ္ေအာင္ျမင္ရန္အတြက္ ဦးေအာင္ျမင့္က ေအာက္ပါအတုိင္းအၾကံျပဳသည္။
“ဒီလုိဖမ္းဆီးအေရးယူမႈကိုေတာ့ တစ္ေျပးညီလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္တယ္”
ဓာတ္ပုံ- နစ္ကီ
7 Day News Journal
