ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား တိုးလာဟု ရဲမွဴးခ်ဳပ္ေျပာ
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 1/04/2014 10:00:00 AM
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရာဇ၀တ္မႈေပါင္း ႏွစ္ေထာင့္သံုးရာေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အမ်ားစုဟာ ဓားျပမႈနဲ႔ မုဒိမ္းမႈေတြျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕စာရင္းအရ သိရပါတယ္။
ဘယ္တုိင္းနဲ႕ ျပည္နယ္ေတြမွာ ရာဇ၀တ္မႈအမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားခဲ့ပါသလဲ၊ ဒီရာဇ၀တ္မႈေတြ အတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြက ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ေနပါသလဲ၊ ဆိုတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရ ရဲမႉးခ်ဳပ္ ၀င္းေခါင္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
၂၀၁၃ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမႈျဖစ္ပြားႏႈန္းက ယခင္ႏွစ္ေတြထက္စာရင္ ပုိမ်ားလာလား၊ နည္းလာလား ခင္ဗ်။
“စုစုေပါင္း အမႈ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ၂၃၁၈ မႈရွိတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ အားလုံး စုစုေပါင္း ၂၃၂၄ မႈရွိတယ္။ အမႈ ၆ မႈ တက္လာတာေပါ့။ ဒါကေတာ့ မႏွစ္ကနဲ႔ ဒီႏွစ္ အမႈဇယားေပါင္းလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ တက္လာတာေပါ့။ ဒီထဲမွာ အမႈႀကီးအေနနဲ႔ပဲ ေျပာတာ။ ခုိးမႈေတြ၊ နာက်င္ေစမႈေတြ စတဲ့ အမႈအေသးဖြဲေတြ မပါဘူး။”
အမႈႀကီးေတြထဲမွာ အမ်ားဆုံးျဖစ္တာက လူသတ္မႈ ျဖစ္ေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္။ ဘာလုိ႔ အဲလုိျဖစ္တာလဲ။
“လူသတ္မႈကုိ တခုခ်င္းေျပာလုိ႔ရွိရင္ အကုန္လုံး ရွည္တာေပါ့။ သာမန္အားျဖင့္ကေတာ့ လူသတ္မႈေတြကုိ ပုိင္းျခားလုိက္ရင္ ေဒါသအေလ်ာက္ျဖစ္တာ၊ အရက္ေသစာ ေသာက္စားၿပီးျဖစ္တာ၊ လူမႈေရးျပႆနာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တာ၊ ကလဲ့စားေခ်လုိမႈေၾကာင့္ျဖစ္တာ၊ ျဖစ္စဥ္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အရက္ေသစာ ေသာက္စားမႈေၾကာင့္ျဖစ္တာေတြ၊ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲနဲ႔ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာေပမယ့္ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ အသိပညာ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ လူမႈအဆင့္အတန္းနိမ့္မႈနဲ႔ အသိပညာနည္းမႈကလည္း တစိတ္တပုိင္း ပါပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းခ်င္းရာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားတာ ေတြ႔ရတယ္။”
ရာဇ၀တ္မႈေတြက ဘယ္ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းေတြမွာ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေနတာလဲ။
“အမႈႀကီး ၁၀ မ်ဳိး အကုန္လုံးျဖစ္ခဲ့တဲ့ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြအလုိက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီးက ၃၄၃ မႈ၊ ဧရာ၀တီတုိင္းက ၂၉၆ မႈျဖစ္တယ္။ ပဲခူးတုိင္းက ၂၃၈ မႈျဖစ္တယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္က ၂၃၀ ျဖစ္တယ္။ စစ္ကုိင္းတုိင္းက ၂၃၀ ျဖစ္တယ္။ မႏၱေလးတုိင္းက ၂၂၅ မႈျဖစ္တယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္က ၂၀၅ မႈျဖစ္တယ္။ ဒါက အမ်ားဆုံးျဖစ္ပြားတဲ့ တုိင္းေတြေပါ့။”
“မွန္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လုယက္မႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေလာင္းကစားမႈေၾကာင့္ ေငြလုိလုိ႔ လုယက္တာေတြကုိ ေတြ႔ရတယ္။ ေလာင္းကစားမႈေၾကာင့္ ကုိယ့္ရဲ႕ ၀င္ေငြနဲ႔ ထြက္ေငြ မမွ်တမႈေတြျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရမိရရာ ႀကံတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာ လုယက္မႈေတြမွာက်ေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးစြဲတဲ့အတြက္ မူးယစ္ေဆး၀ါးဖုိးအတြက္ ရမိရရာ၊ ႀကံမိႀကံရာ ႀကံတယ္။ မေတာ္ေလာဘေၾကာင့္ ခ်က္ခ်င္းႀကီး ခ်မ္းသာခ်င္လုိ႔ လုိတယ္ဆုိတာကေတာ့ နည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိအေၾကာင္းခ်င္းရာ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ မိမိရဲ႕ ေငြလုိတဲ့ အခ်ိန္မွာ မွား၏၊ မွန္၏ကုိ မဆုံးျဖတ္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေမာဟအေမွာင္တုိက္၊ ေလာဘအေမွာင္တုိက္ေတြေၾကာင့္ လုယက္မႈေတြ တုိးလာတယ္လုိ႔ ေျပာရမွာပါ။”
ဒီႏွစ္ထဲမွာ အဓမၼ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ သူေတြထဲမွာ အရြယ္မေရာက္တဲ့ မိန္းကေလးငယ္ေတြ မ်ားလာပါတယ္။ က်ဴးလြန္တဲ့သူ ဘယ္ႏွေယာက္ကို ရဲတပ္ဖဲြ႔က ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ပါသလဲ။
“၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက မုဒိမ္းမႈနဲ႔ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေပါင္း အားလံုးစုစုေပါင္း ၃၁၈ မႈျဖစ္ခဲ့တယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ သက္ငယ္ မုဒိမ္းမႈ ၃၁၅ မႈျဖစ္တယ္။ ၃ မႈ ေလ်ာ့နည္း က်သြားပါတယ္။ ၁၈ ႏွစ္ မျပည့္ေသးတဲ့ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ျပဳက်င့္ခံရသူေတြဟာ သက္ငယ္မုဒိမ္းအုပ္စုထဲမွာ ပါသြားပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ၂ ႏွစ္ကေန ၅ ႏွစ္အရြယ္အထိ အက်ဴးလြန္ခံရတာ ၁၈ ေယာက္ရွိတယ္။ ၆ ႏွစ္ကေန ၁၀ ႏွစ္အရြယ္အထိ အက်ဴးလြန္ခံရသူ ၅၈ မႈ ရွိတယ္။ ၁၁ ႏွစ္ကေန ၁၃ ႏွစ္အရြယ္အထိ အက်ဴးလြန္ခံရတာ ၁၃၆ မႈ၊ ၁၄ ႏွစ္ကေန ၁၆ ႏွစ္အရြယ္အထိ အက်ဴးလြန္ခံရတာ ၁၀၄ မႈရွိတယ္။ ဒီလို သက္ငယ္ မုဒိမ္းေတြကို သံုးသပ္လိုက္ေတာ့ အေနနီးစပ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တာ ၃၄ မႈျဖစ္တယ္။ ယံုၾကည္မႈ လြန္ကဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္တာ ၅၁ မႈျဖစ္တယ္။ အဓမၼ ျပဳက်င့္မႈက ၁၀၅ မႈရွိတယ္။ အေဖာ္မဲ့ သြားလာလႈပ္ရွားတဲ့အတြက္ ျပဳက်င့္ ခံရမႈက ၄၁ မႈရွိတယ္။ ျဖားေယာင္းခံရၿပီး ျပဳက်င့္ခံရတာက ၂၄ မႈရွိတယ္။ နဂိုမူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရွိပဲ ၾကံဳႀကိဳက္လို႔ က်ဴးလြန္လို္က္တာ ၆၀ မႈရွိတယ္။”
အမႈေတြ က်ဆင္းသြားေအာင္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ေတြက ဘာေတြေဆာင္ရြက္ေနပါသလဲ။ ျပည္သူေတြ ဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္မလဲဆိုတာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္ကို သိလိုပါတယ္။
“မႈခင္းဆိုတာ ျဖစ္ပြားမွ အေရးယူရတာထက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈက အေကာင္းဆံုး ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ဒီကေန႔ ကမၻာတ၀န္းလံုးက မႈခင္းေဗဒအရေကာ ကမၻာတ၀န္းလံုးရဲ႕ မႈခင္းဆိုင္ရာ အယူအဆေတြ အရပါ လက္ခံထားတဲ့ အလြန္ခိုင္မာ မွန္ကန္တဲ့ သီအိုရီ တခုျဖစ္ပါတယ္။ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈကို ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ရမလဲ။ သူတို႔ေတြရဲ႕ လူမႈဘ၀ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုအေနနဲ႔က လူထုကို အေျချပဳျခင္း သို႔တည္းမဟုတ္ ေဒသကို အေျချပဳျခင္းေတြ ျပဳလုပ္ၿပီးၿပီဆိုမွ မႈခင္း ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေရးေတြ ေဆာင္ရြက္သင့္ ပါတယ္။ ေနာက္တခုက အေျခအေနဆိုင္ရာေတြကို ျပဳျပင္ေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အေျခအေနဆိုင္ရာ မႈခင္းကာကြယ္ေရးကို ေျပာတာပါ။ မိမိတို႔ရဲ႕ အေျခအေနကို ေမွ်ာ္မွန္းၿပီးၿပီဆိုမွ အေကာင္းဆံုး ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္း မျဖစ္ေပၚေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အစိတ္အပိုင္းမွာပါ။ ေနာက္တခုက ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးေတြ လုပ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ထားတဲ့သူေတြကို အက်ဥ္းေထာင္ထဲကေန ျပန္လည္ လႊတ္တယ္ဆိုတာနဲ႔ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းက မိမိအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ျပန္လည္ ၀င္ဆံံ့ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္းေပး ဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ တခါေထာင္က်ဖူးလို႔ သူ႔ကို ပစ္ပယ္လိုက္ၿပီးေတာ့ သူက အဆင္သျဖင့္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့သူပဲဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိးနဲ႔ ပယ္ထားလိုက္လို႔ရွိရင္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့ ကိစၥက သူ႔ရဲ႕ စရုိက္လကၡဏာ အသြင္တခုကို ေျပာင္းလဲသြားၿပီးၿပီဆိုမွ ဒီလို အႀကိမ္ႀကိမ္ အဖန္ဖန္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚလာတက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဖို႔လို႔ မိမိတို႔ အသိုက္အ၀န္းကို ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးကိုလည္း စီမံခ်က္ေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ေတြ အေနနဲ႔ မႈခင္းႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးေတြကို က်ေနာ္ခုနေျပာခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အသိပညာေပးမႈေတြကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ရဲတပ္ဖဲြ႔အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။”
DVB Burmese
