တကၠသို္လ္ရဲ႕ အေငြ႔အသက္ကို ျပန္ခံစားႏိုင္ဖို႔ ဆိုရင္
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 11/24/2013 08:36:00 AM
၂၀၁၂ ဇူလိုင္လ အတြင္းကေတြ႕ရသည့္ တံခါးပိတ္ထားဆဲ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (ဓာတ္ပုံ – Steve Tickner / ဧရာဝတီ)
အထက္တန္း စာေမးပြဲ ေအာင္ျမင္လို႔ တကၠသိုလ္ တက္ရတဲ့ အခ်ိန္ဟာ က်မတို႔ အားလုံး ေမွ်ာ္လင့္ ေစာင့္စားခဲ့ၾကတဲ့ အခ်ိန္ပါပဲ။ တကၠသိုလ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သီခ်င္းေတြကို နားေထာင္၊ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားဘ၀ကို ေရးဖြဲ႔ထားတဲ့ ၀တၳဳေတြကို ဖတ္ၿပီး စိတ္ကူးထဲက တကၠသိုလ္ကို ပုံေဖာ္ၾကည့္ မိခဲ့ၾကမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ အခ်ိန္မွာေတာ့ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြဟာ ပင္ပန္းျခင္းႀကီးစြာနဲ႔ တကၠသိုလ္ရဲ႕ ေန႔ရက္ေတြ ျဖတ္သန္းေန ၾကရတာကို စိတ္မေကာင္းစရာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။
ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္နဲ႔ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အထင္ကရ တကၠသုိလ္ႀကီး ႏွစ္ခုပါပဲ။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကေန ကိုေအာင္ဆန္းလို ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ကေန စာေပပညာရွင္ေတြ၊ သမုိင္းပညာရွင္ေတြကို ေမြးထုတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သစ္ပုပ္ပင္၊ ဂ်ပ္ဆင္၊ အဓိပတိလမ္း၊ ဦးခ်စ္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္၊ အင္းလ်ားကန္၊ ေတာင္ပိႏၷဲပင္ တို႔ဟာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္အေၾကာင္း ေျပာရင္ မပါမျဖစ္ ဇာတ္ေကာင္ေတြပါပဲ။ မႏၲေလး တကၠသိုလ္အေၾကာင္း ေျပာရင္ တမာ၊ ထေနာင္း၊ ေရနီေျမာင္း၊ ရာဇတ္ေဟာလ္၊ ယူနီစံ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြက မပါမျဖစ္ ဇာတ္ေကာင္ေတြပါပဲ။
တကၠသိုလ္ေတြကို ေ၀းလံတဲ့ ၿမိဳ႕ျပင္အရပ္ေတြမွာ မတည္ေထာင္ခင္ အထိ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္နဲ႔ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ ေတြမွာ တက္ေရာက္ ပညာသင္ယူ ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြဟာ တကၠသိုလ္ အေငြ႔အသက္ University Atmosphere ကို အျပည့္အ၀ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ က်မက ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ အထိ မႏၲေလး တကၠသိုလ္မွာ ႐ူပေဗဒ ဘာသာရပ္ အထူးျပဳ ေန႔ေက်ာင္းသူ အေနနဲ႔ ပညာသင္ခဲ့တာပါ။
အဲ့ဒီ အခ်ိန္တုန္းက မႏၲေလး တကၠသိုလ္ဟာ မႏၲေလး၊ မတၱရာ၊ အမရပူရ၊ စစ္ကိုင္း၊ စဥ့္ကူး၊ စဥ့္ကိုင္၊ ပင္လယ္ဘူး၊ ခင္ဦး စတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြက ေက်ာင္းလာတက္ၾကတဲ့ သူေတြနဲ႔ အရမ္း စည္ကားပါတယ္။ ေ၀းလံတဲ့ ၿမိဳ႕က ေက်ာင္းသားေတြကို တကၠသိုလ္ထဲမွာပဲ အေဆာင္ေနခြင့္ ေပးထားပါတယ္။ က်မ မွတ္မိသေလာက္ ေျပာရရင္ ေက်ာင္းသားေတြက ေအာင္မဂၤလာ၊ ေရႊျပည္ေအး၊ ရတနာပုံ အေဆာင္ေတြမွာ ေနခြင့္ရၿပီး ေက်ာင္းသူေတြက ေရႊမန္း၊ သစၥာ၊ ျမတမာ စတဲ့ အေဆာင္ေတြမွာ ေနခြင့္ ရၾကပါတယ္။
အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အစုိးရအေဆာင္ မေနရသူေတြက တကၠသိုလ္နဲ႔ နီးတဲ့ ေဗာဓိကုန္းဘက္က အျပင္ေဆာင္ေတြမွာ ေနၾကပါတယ္။ အျပင္ေဆာင္ေတြဟာ ေျပာေလာက္ေအာင္ ေစ်းမႀကီးသလို လုံၿခဳံမႈလည္း ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ ေန႔ေက်ာင္းတက္တဲ့ သူေတြအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕ေတြက ဖယ္ရီေတြ စီစဥ္ေပးထားပါတယ္။ ဖယ္ရီခကလည္း အရမ္း သက္သာပါတယ္။ က်မဆို စစ္ကိုင္းကေန မႏၲေလးကို ေက်ာင္းတက္တာ အသြား အျပန္မွ ၆ က်ပ္ပဲ ကုန္ပါတယ္။ ၁၉၉၄-၁၉၉၅ ခုနွစ္ကပါ။ ေနာက္ပိုင္း ေက်ာင္းကားခ တက္ေပမယ့္ အသြား အျပန္မွ ၁၀ က်ပ္ပဲ ကုန္ပါတယ္။ အတန္းၿပီးလို႔ ျပန္မယ္ ဆိုရင္ “မိန္း” အေဆာက္အအုံႀကီးနားမွာ ၿမိဳ႕အသီးသီးက ဖယ္ရီေတြက လာႀကိဳေနၾကတာ တကယ္ပဲ ေပ်ာ္စရာ ေကာင္းပါတယ္။
တကၠသိုလ္ရဲ႕ အေငြ႕အသက္ကို အျပည့္အ၀ရတဲ့ အတြက္ စာအုပ္ငွားခ်င္ရင္ ရာဇတ္ေဟာလ္လို႔ ေခၚတဲ့ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ စာၾကည့္တိုက္ကုိ သြားငွားႏုိင္ပါတယ္။ ေရနီေျမာင္းေဘးက အရိပ္ေကာင္းတဲ့ သစ္ပင္ေတြေအာက္မွာ ဘူးသီးေၾကာ္ စားႏိုင္ပါတယ္။ စာေပ၀ါသနာ ပါတဲ့သူေတြအတြက္ ျမန္မာစာဌာနက “ျမကြန္းသာ” နံရံကပ္ စာေစာင္နဲ႔ ဘူမိေဗဒဌာနက “ေက်ာက္႐ိုင္း” နံရံကပ္ စာေစာင္ေတြမွာ ကေလာင္ေသြးခြင့္ ရွိပါတယ္။
တကၠသိုလ္ တခုမွာ ရွိသင့္ရွိထုိက္တဲ့ အားကစားကြင္း၊ စာတိုက္၊ ေဆး႐ုံေတြ အကုန္လုံး ရွိပါတယ္ တကၠသိုလ္ စာတိုက္ဘက္ကို သြားတဲ့ လမ္းေလးဟာ တမာပင္တန္းေတြနဲ႔ ေနေျပာက္မထိုးေအာင္ အရိပ္ ေကာင္းပါတယ္။ တကၠသိုလ္၀င္းထဲက “မန္းရတနာ”၊ “Ruby” စတဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြမွာ ထုိင္ႏိုင္သလို တကၠသိုလ္ ၀င္းအနီး ၇၃ လမ္းရဲ႕ ေဘးမွာရွိတဲ့ “Unison” လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ဟာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြ အသည္းခိုက္တဲ့ ေနရာတခုေပါ့။
University Atmosphere ရတဲ့ အတြက္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ တေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ကို ဘာနဲ႔မွ မတူေအာင္ တန္ဖိုးထား ခဲ့မိပါတယ္။ တျခားေမဂ်ာက သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးခင္မင္ခြင့္ ရခဲ့သလို အေတြ႕အႀကဳံ အသစ္ေတြလည္း ရခဲ့ပါတယ္။ က်မနဲ႔ ခင္မင္တဲ့ သူေတြထဲက တကၠသိုလ္မွာ ဆရာ၊ ဆရာမ ျပန္ျဖစ္ေနသူေတြ၊ စာေရးဆရာ ျဖစ္ေနသူေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
၁၉၉၆ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ က်မက ေနာက္ဆုံးႏွစ္ ေက်ာင္းသူတေယာက္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ေက်ာင္းသား အေရးအခင္းျဖစ္ၿပီး တကၠသိုလ္ေတြကို စစ္အစိုးရက ရက္အကန္႔အသတ္ မရွိ ပိတ္လုိက္ပါ ေတာ့တယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ အထက္ေက်ာင္းေတြမွာ စာေမးပြဲ ေျဖဆိုၿပီး ေက်ာင္းၿပီးခဲ့ရပါတယ္။ မႏၲေလး တကၠသိုလ္အစား “ရတနာပုံ” တကၠသိုလ္ ၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ အစား “ဒဂုံ တကၠသိုလ္” ၊ “အေရွ႕ပိုင္း တကၠသိုလ္” ၊ “အေနာက္ပိုင္း တကၠသိုလ္” ေတြ ေပၚေပါက္ လာခဲ့တာပါ။
“ရတနာပုံ” တကၠသိုလ္ သြားရာလမ္းဟာ ေႏြမွာဆိုရင္ ဖုန္တေထာင္းေထာင္း၊ မုိးမွာဆုိရင္ ႐ႊံ႕ဗြက္ ဗရပြနဲ႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ျမစ္ေရႀကီးတဲ့ တခ်ဳိ႕ႏွစ္ေတြမွာ တကၠသိုလ္ ၀င္းထဲထိ ေရ၀င္တာေတာင္ ရွိပါတယ္။ ရတနာပုံ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြဟာ တကၠသိုလ္ထဲမွာ အေဆာင္ေနခြင့္ မရၾကရွာပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ အနီး၀န္းက်င္က အေဆာင္လို႔ မည္ကာမတၱ ေနရာေလးမွာ ငွားေနပါတယ္။ လူေနအိမ္ရဲ႕ အဖီလို ေနရာမ်ဳိးမွာ အေဆာင္ဆိုၿပီး ေနရတာဟာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ဒါတင္ မကေသးပါဘူး၊ အနီး ၀န္းက်င္မွာ ထန္းရည္ရတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ထန္းရည္ ေသာက္တတ္တဲ့ အက်င့္ပါ ရသြားတာ၊ ေနပူပူ ကြင္းေခါင္ေခါင္ထဲက စာသင္ေဆာင္ေတြမွာ ပညာသင္ယူရတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းစာထဲမွာ အျပည့္အ၀ အာ႐ုံ မစိုက္ႏိုင္တာေတြ ရွိလာပါတယ္။ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားေတြလို ေနထုိင္ရတာ “လုံၿခဳံမႈ” လည္း မရွိပါဘူး။ ဆုိင္ကယ္နဲ႔ ေက်ာင္းတက္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာလည္း မေတာ္တဆ ျဖစ္မႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ၾကားထဲက ေက်ာင္းတက္ေနရ တာပါ။
မိဘေတြ အေနနဲ႔ ပညာသင္စရိတ္ ပိုကုန္လာသလို ကိုယ့္သား သမီးေတြ လမ္းမွားေရာက္မွာလား၊ ထန္းရည္မူးသူေတြ ျဖစ္ေတာ့မွာလား ဆိုၿပီး စုိးရိမ္ပူပန္ ေနရပါတယ္။ တဖက္က စဥ္းစားၾကည့္ရင္ ေက်ာင္းသား ေထာင္၊ ေသာင္း ခ်ီၿပီး ပညာသင္ေပးႏိုင္တဲ့ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ႀကီး ရွိေနပါလ်က္နဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမွာစိုးလို႔ ၿမိဳ႕ျပင္ထုတ္ၿပီး ရတနာပုံ တကၠသိုလ္ကို ထပ္မံ တည္ေဆာက္တာဟာ ႏိုင္ငံ့ဘ႑ာကို ျဖဳန္းတီးရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ အေနနဲ႔ ကေတာ့ သူတို႔ ရသင့္ရထုိက္တဲ့ University Atmosphere ကို ဆုံး႐ႈံးလုိက္ရတာပါပဲ။
တကၠသုိလ္ ဆိုၿပီး ဖုန္ထူထူ၊ ႐ႊံ႕ထူထူထဲမွာ ပညာသင္ၾကားေနရသလို တဖက္ကလည္း ေက်ာင္းတက္ရတဲ့ ခရီးစရိတ္ ပိုကုန္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ႀကီးဟာ အထင္ကရ တကၠသုိလ္ႀကီး ျဖစ္ပါလ်က္နဲ႔ တခါတုန္းကဆို ၿခဳံႏြယ္ ပိတ္ေပါင္းေတြ ထူထပ္ေနတာကို ရင္နင့္စရာ ျမင္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ေ၀းလံတဲ့ ဒဂုံတကၠသိုလ္၊ အေရွ႕ပိုင္း တကၠသိုလ္၊ အေနာက္ပိုင္း တကၠသိုလ္ေတြကို ေက်ာင္းသြားတက္ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ပင္ပန္းႏုံးခ်ည့္ ေလာက္ေအာင္ ကားစီးသြားလာ ၾကရပါတယ္။ ေက်ာင္းကားခ ကလည္း တလတလမွာ ေသာင္းဂဏန္း အထိ ကုန္က်ေနပါတယ္။ သူတို႔ အေနနဲ႔ အဓိပတိလမ္းမွာ မေလွ်ာက္ႏုိင္ၾကသလို ေတာင္ပိႏၷဲပင္ ေအာက္မွာလည္း လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ မထုိင္ႏိုင္ၾကပါဘူး။
တခ်ဳိ႕ ေက်ာင္းသားေတြဆို ေက်ာင္းသြားတက္ရတာ ေ၀းၿပီး ခရီးပင္ပန္းလြန္းလို႔ စာက်က္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေတာင္ ကုန္ခန္းရပါတယ္လို႔ က်မကို ေျပာျပဖူးပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ဟာ အခုက်မွ တကၠသိုလ္ တခုရဲ႕ အဂၤါရပ္ေတြနဲ႔ အညီ ျပန္အသက္၀င္လာတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ျပင္ဆင္မြမ္းမံ ေရးအတြက္ ႀကိဳးစားသူေတြ ရွိလာလို႔ပါ။
အစဥ္အလာေကာင္း ရွိခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ႀကီးဟာ တခ်ိန္တုန္းက အေရွ႕ေတာင္ အာရွရဲ႕ အေကာင္းဆုံး တကၠသိုလ္ထဲမွာတာင္ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ထူးခၽြန္ ေက်ာင္းသားေတြကို ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္နဲ႔ မႏၲေလး တကၠသုိလ္ေတြမွာ တက္ေရာက္ခြင့္ ေပးမယ္ဆိုတဲ့ သတင္းကို ၾကားရပါတယ္။ ဒီသတင္းဟာ ၀မ္းေျမာက္စရာ သတင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ ပိုျဖစ္သင့္တာက ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ႀကီး ကို စည္စည္ကားကားနဲ႔ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ႕ နားခိုရာ ျဖစ္ေစဖို႔ ၀ိဇၹာ / သိပၸံ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ အားလုံးကို တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ေပးသင့္ပါတယ္။
“တကၠသီလာ ျမကၽြန္းသာ” ဆိုတာ ပညာသင္ၾကား႐ုံ သာမက တနယ္တေက်းကေန ေက်ာင္းလာတက္သူေတြ အခ်င္းခ်င္း ရင္းႏွီးခင္မင္ခြင့္ ရတဲ့ အခြင့္အေရးကုိပါ ဖန္တီးေပးေနတာပါ။ Social Activities လို႔ေခၚတဲ့ လူမႈလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးကို ဖန္တီးေပးပါတယ္။ စာေရးတာ ၀ါသနာ ပါသူေတြအတြက္ ကေလာင္ေသြးခြင့္၊ အားကစား ၀ါသနာ ပါသူေတြအတြက္ အားကစားပြဲေတြမွာ ပါ၀င္ခြင့္၊ လြတ္လပ္ေပါ့ပါးတဲ့ ရယ္သံေတြနဲ႔ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ထုိင္ခြင့္ေတြကို တကၠသီလာ ျမကၽြန္းသာကပဲ ေပးစြမ္းႏိုင္တာပါ။
စိန္ရတုေက်ာ္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ႀကီးနဲ႔ ေရႊရတုေက်ာ္ေနတဲ့ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ႀကီး လႈပ္ရွား သက္၀င္ေနမွသာ University Atmosphere ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ ေလးနက္ေပၚလြင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူျမင္ေကာင္း႐ုံ ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈေတြ လုပ္ေနတာထက္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြကို တကၠသိုလ္ႀကီးရဲ႕ ရင္ခြင္မွာ ပညာသင္ခြင့္ေပးဖို႔၊ တကၠသိုလ္၀င္းထဲက အေဆာင္ေတြမွာ ျပန္လည္ ေနထုိင္ခြင့္ ေပးဖို႔ လုိအပ္ေနပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမုံ သတင္းစာမွာ ၀မ္းေျမာက္စရာ ေကာင္းတဲ့ သတင္းတပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္နဲ႔ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ အပါအ၀င္ ဒီဇင္ဘာ ပထမပတ္မွာ စတင္မယ့္ သင္တန္းအသီးသီး တက္ေရာက္မယ့္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ အနက္ ပထမႏွစ္ တက္ေရာက္မယ့္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ အသစ္ေတြကို ဦးစားေပးၿပီး အေဆာင္မွာေနထိုင္ တက္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းပါပဲ။
ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၊ မႏၲေလး တကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္ပညာေရး တကၠသိုလ္၊ စစ္ကိုင္းပညာေရး တကၠသိုလ္၊ ျမစ္ႀကီးနား တကၠသိုလ္ ေတြမွာ အတန္းအားလုံးရဲ႕ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကို အေဆာင္ထားေပးမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္တကၠသိုလ္၊ ဒီဂရီေကာလိပ္၊ ေကာလိပ္ တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ပထမႏွစ္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကိုသာ ဦးစားေပး အေဆာင္ထားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ႏုိင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ ပညာေရးက အေရးႀကီးတာမို႔ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသုံးစရိတ္ေတြ တိုးျမွင့္ေပးရမွာ ျဖစ္သလို တကၠသိုလ္ရဲ႕ အေငြ႕အသက္ေတြ လႊမ္းၿခဳံေနတဲ့ တကၠသိုလ္ ေန႔ရက္ေတြကို ဖန္တီးေပးဖို႔ ႀကိဳးစားမႈေတြကသာ အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ ပညာေရး စနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္ရွင္။ ။
ဧရာ၀တီ