ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ

ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္ - 11/18/2013 01:34:00 PM

ႏွလံုးဟာ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးသို႔ ေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းရန္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ ေသြးညွစ္စက္
(Blood Pump Machine) တစ္ခု ပဲျဖစ္ပါတယ္..တစ္ရက္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် အၾကိမ္ ၁၀၀,၀၀၀ ခန္႔ ခုန္ရျပီး ေသြး
ထုထည္ ဂါလံ ၂,၀၀၀ ခန္႔ ညွစ္ထုတ္ ေပးေနရပါတယ္.. လူ႔သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္လံုး မရပ္မနား စည္း
ခ်က္မွန္မွန္ ညွစ္ထုတ္ေပး ေနရျပီး အသက္ ၇၀ အ႐ြယ္ေရာက္ပါက ႏွလံုးခုန္ျခင္း အၾကိမ္ေပါင္း ၂.၅ ဘီလီ
ယံ ေက်ာ္ ခုန္ျပီး ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီလို အခ်ိန္ျပည့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ႏွလံုးႂကြက္သားအတြက္ ေအာက္စီ
ဂ်င္နဲ႔ အာဟာရကို ႏွလံုးေသြးေၾကာ (Coronary Arteries) မ်ားက ေထာက္ပံ့ေပးေနရပါတယ္.. အေၾကာင္း
အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာမ်ားဟာ က်ဥ္းေျမာင္းလာျပီး ႏွလံုးႂကြက္သားအတြက္ ေအာက္စီဂ်င္နဲ႔ အာ
ဟာရကို လံုေလာက္စြာ မေထာက္ပံ့ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း လကၡဏာမ်ား ေပၚေပါက္လာပါ
တယ္.. အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရ ၃သန္းမွ ၄သန္းခန္႔ထိ ဘာလကၡဏာမွမျပပဲ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း
ေရာဂါ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္..

ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစေသာ အဓိက အခ်က္(၃)ခ်က္မွာ

ေသြးတိုးေရာဂါ (Hypertension)
ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္း (Hypercholesterolaemia)
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း (Smoking)
တို႔ျဖစ္ပါတယ္...
ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစေသာ အျခား အေၾကာင္းမ်ားကေတာ့
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ (Diabetes)
စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း (Stress)
အဝလြန္ျခင္း (Overweight)
လႈပ္႐ွားမႈနည္းေသာ ထိုင္၍ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရျခင္း (Sedentary Lifestyle)
တို႔ျဖစ္ပါတယ္..

အထက္ပါ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ေသြးေၾကာရဲ႕ အတြင္းနံရံဟာ အနည္က် စုပံု ထူအမ္းလာျပီး (Athero-
sclerosis) က်ဥ္းေျမာင္းလာပါတယ္.. အနည္က် စုပံုတဲ့ အထဲတြင္ ကိုလက္စထေရာ (Cholesterol)၊ ကယ္
လ္စီယမ္ (Calcium)၊ ဆဲလ္ေသ အစအနမ်ား (Cellular debris)၊ ေသြးမႊားဥမ်ား (Platelets) မ်ား ပါဝင္ပါ
တယ္.. ၎ အနည္က်စုပံုခဲသည္ ေသြးေၾကာနံရံမွ ျပဳတ္ထြက္ျပီး ေသြးေၾကာ တစ္ေနရာတြင္ ပိတ္မိတတ္ပါ
တယ္ (Embolism).. ႏွလံုးေသြးေၾကာတြင္ ပိတ္မိပါက ႏွလံုးပုပ္ျခင္း (Myocardial Infarct)၊ ဦးေႏွာက္ေသြး
ေၾကာ ပိတ္မိပါက ေလျဖတ္ျခင္း (Stroke)၊ ေျခလက္႐ွိ ေသြးေၾကာမ်ား ပိတ္မိပါက နာက်င္ျခင္း၊ အသားပုပ္
ျခင္း (Gangrene) တို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္..

ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ (Angina Pectoris)
ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္ အလယ္တြင္ တင္းက်ပ္စြာ ခံစားရျခင္း၊ ေလးလံေနျခင္း၊ ရင္ပူျခင္း
ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းသည္ ရံဖန္ရံခါ ဘယ္ဘက္ပုခံုးႏွင့္ ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္းသို႔၎၊ လည္ပင္းႏွင့္ ေမးေစ့တစ္ဝိုက္ သို႔၎ ျပန္ႏွံ႔နာက်င္ တတ္ပါတယ္.. ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္းသည္ ႐ုတ္တရက္ ေျပးလႊားျခင္း၊ အားစိုက္အလုပ္ လုပ္ရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတတ္ျပီး အမ်ားအားျဖင့္ စကၠန္႔(၃၀)မွ (၅)မိနစ္ထိ ၾကာတတ္ပါတယ္.. အနားယူပါက သက္သာလာပါတယ္..
အသက္႐ွဴျမန္ျခင္း၊ အသက္႐ွဴၾကပ္သကဲ့သို႔ ခံစားရျခင္း၊ မူးေဝလာျခင္း၊
ပ်ဳိ႕အန္ျခင္း၊
အလြန္အမင္း ေခၽြးထြက္လာျခင္း၊
အနားယူေသာ္လည္း ရင္ဘတ္ေအာင့္ျခင္း မသက္သာပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း (Heart Attack) ျဖစ္ႏိုင္သျဖင့္ သတိထားရန္ လိုအပ္ပါတယ္..

ေရာဂါစမ္းသပ္စစ္ေဆးခ်က္မ်ား
Exercise Electrocardiogram (ECG) ႐ိုက္ျခင္း၊
Cardiac Catheterization
Tube အေသးစား တစ္မ်ဳိးအား ေျခေထာက္ (သို႔) လက္ေမာင္း ေသြးေၾကာမွတစ္ဆင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာသို႔ ေရာက္ေအာင္လုပ္ျပီး Special dye တစ္မ်ဳိးအား ထုတ္လႊတ္၍ ဓါတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ေသြးေၾကာက်ဥ္းတဲ့ေနရာ သိႏိုင္ပါတယ္..
ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္ (Chest X-ray) ႐ိုက္ျခင္းျဖင့္ ႏွလံုးအေျခအေနကို ၾကည့္ျခင္း၊
ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ စစ္ေဆးျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ စစ္ေဆးျခင္း၊
တို႔ ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါတယ္..
လိုက္နာရမည့္အခ်က္မ်ား
တိရိစာၦန္အဆီမ်ား၊ နီေသာအသား၊ ၾကက္ဥ၊ မလိုင္ပါ ႏြားႏို႔ႏွင့္ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား အစ႐ွိသည့္ ကိုလက္စထေရာ ႂကြယ္ဝေသာ အစားအစာမ်ားကို ေ႐ွာင္၍ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ အသီးအႏွံမ်ား၊ မလိုင္ထုတ္ထားေသာ ႏြားႏို႔၊ ငါး၊ ၾကက္ဘဲအသားမ်ား၊ ဂ်ဳံ ေျပာင္း လူး ဆပ္ ကဲ့သို႔အႏွံမ်ား စားသံုးပါ
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ ႏွလံုးေသြးေၾကာတြင္း ေအာက္စီဂ်င္ ပို႔ေဆာင္မႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစသျဖင့္ လံုးဝေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္
သင့္တင့္ေသာ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေဆာင္ရန္
ေသြးတိုးႏွင့္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ ႐ွိပါက ေရာဂါအတြက္ ညႊန္ၾကားထားသည္မ်ားကို လိုက္နာရန္
စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရန္

ေဆးဝါးကုသမႈ
ေဆးဝါမ်ားကို ဆရာဝန္ ညႊန္ၾကားသည့္အတိုင္း လိုက္နာေသာက္သံုးရပါမယ္..
Nitrates (Nitroglycerin..), Betablockers (propranolol, metoprolol...), Calcium channel blockers (Amlodipine, diltiazem...) စသည့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ယ္ေစရန္ႏွင့္ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ေအာက္စီဂ်င္ လိုအပ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးေသာေဆးမ်ား
ေသြးခဲျခင္းကိုတားဆီးေပးေသာေဆးမ်ား ie. Aspirin (Aspilet),.....
ေသြးတြင္းကိုလက္စထေရာ မ်ားေနပါက က်ေစေသာေဆးမ်ား ie. Statins (Atorvastatin, Simvastatin,....)
ခြဲစိတ္ကုသမႈ-ႏွလံုးေသြးေၾကာလမ္းလႊဲတည္ေဆာက္ျခင္း (Coronary Bypass) ႏွလံုးေသြးေၾကာခ်ဲ႕ျခင္း (Angioplasty) စသည့္ ခြဲစိတ္နည္းမ်ားျဖင့္လည္း ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါကို ကုသႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္..

publichealthinmyanmar