သမီးရည္းစားအဆင့္ကေန ေက်ာ္ဖို႔ႏွစ္ေယာက္စလံုး အသင့္ျဖစ္ၿပီလား
ပုိ႔စ္တင္ခ်ိန္
- 9/12/2013 06:23:00 PM
UNFPA လက္ေထာက္ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေနဝင္းႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း
သမီးရည္းစား အတူေနၾကတာဟာ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုလို ျဖစ္ေနတာေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီယဥ္ေက်းမႈဟာ HIV ပ်ံ႕ႏွံ႔ မႈအေပၚ ဘယ္ေလာက္အထိ သက္ေရာက္ေစပါသလဲ။
သမီးရည္းစားအတူေနၾကတယ္ဆုိတာ ဟိုအရင္တုန္းကေတာ့ ဒါဟာ ရွက္စရာအလုပ္တစ္ခု ျဖစ္တယ္။ လူသိခံရမွာလည္း ေၾကာက္ၾကတယ္။ ဒီလို ျဖစ္ဖို႔လည္း ခဲယဥ္း တယ္။ အေျခအေန လည္း မေပးေသးဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ခု ေနာက္ပိုင္းကေတာ့ ဒါဟာ ရွက္စရာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ထင္လာတာေလးေတြ လည္း ပါတယ္။ အေျခအေနက လည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြ ပ့ံပိုးတယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေတြ ျဖစ္လာၾကတာ လည္း ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒါဟာ လူငယ္ေတြၾကားမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ပ်ံ႕ပ်ံ ႕ႏွံ႔ႏွံ႔ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာကို ေတြ႕ တယ္၊ ျမင္တယ္၊ ၾကားတယ္၊ သိတယ္ဆုိ information က တစ္ဆင့္ သိရတာ။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ တကယ္မွာ အေထာက္အထား တိတိက်က်ရိွလား ဆုိရင္လည္း မရိွဘူးေလ။ ဒါမ်ိဳးက စာရင္းဇယား ေကာက္ထားတာမ်ဳိး မဟုတ္ပဲ။ ဘာပဲ ေျပာေျပာ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ဟာေတြမွာ ေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိးရိွတယ္ ဆုိတာ သိတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလိုဟာမ်ဳိးက်ေတာ့ ဘာ ေတြ ျဖစ္လာလဲဆိုေတာ့ သမီးရည္းစား အိမ္ေထာင္မက်ေသးခင္ အတူတူေန ၾကတဲ့အခါမွာ ျဖစ္လာႏို င္တဲ့ ေနာ က္ ဆက္တြဲေတြမွာေတာ့ ႏွစ္ခုပဲ ရိွတယ္။
တစ္ခုက ဘာလဲဆုိေတာ့ အိမ္ေထာင္ မက်ခင္ တရားဝင္ မျဖစ္ ေသးခင္မွာကို မေမွ်ာ္လင့္ဘဲနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ ရသြားတာ။ ေနာက္တစ္ခုက ဘာလဲဆုိေတာ့ သမီး ရည္းစားအ ခ်င္းခ်င္း ဆုိေသာ္လည္းပဲ၊ မိန္းကေလးက ေယာ က်္ားေလးအေၾကာင္း တစ္ခါတေလမွာ ျပည့္ျပည့္စံုစံု မသိ ႏိုင္တာျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေယာက်္ားေလးက လည္းမိန္း ကေလး အေၾကာင္း ျပည့္ျပည့္ စံုစံု မသိႏုိင္တာဆုိရင္ သူ႕ရဲ႕ေနာက္ ေၾကာင္း ရာဇဝင္သူသည္ ဘယ္လိုလူ မ်ဳိးလဲ ကိုယ့္အျပင္ တျခားတဲြတဲ့ လူရိွသ လားဆုိတာေတြ အေပၚမွာ HIV ရိွ သလားဆုိတာေတြ ရိွလာႏုိင္တယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ သူနဲ႔ကိုယ္နဲ႔က သူကလဲြလို႔ ကိုယ့္မွာ ဘယ္သူမွ မရိွဘူး။ ကိုယ္ကလဲြလို႔ သူ႕ မွာ ဘယ္သူ႕မွ မရိွဘူးဆုိတဲ့ ဟာဆုိရင္ HIV ကျပႆနာ မဟုတ္ေလာက္ေသာ္ လည္း အကယ္၍ ဒီလိုမသိဘူးဆုိလဲ HIVကအတုိင္းအတာ တစ္ခုထိေတာ့ ကူးဖို႔ျဖစ္ လာၿပီေပ့ါ။ ဘာေၾကာင့္ဆုိေတာ့ သူက သမီးရည္းစားလို႔ ေျပာရင္ အကာ အကြယ္သံုးရင္ သံုးမယ္။ ေစာေစာက HIV လို႔ ေျပာရင္ HIV မကူးခ်င္ရင္ ေတာ့ အကာအကြယ္သံုးရင္ သံုး မယ္။ ဒါက အခုကေတာ့ အျပင္လူနဲ႔ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္သမီးရည္း စားၾကား အခ်င္း ခ်င္းဆုိေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ယံုၾကည္မႈဆို တာေတြ ရိွေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အကာ အကြယ္မသံုးဘူးဆုိရင္သူ႕ေနာက္ေၾကာင္း ကိုယ္မသိ၊ ကိုယ့္ေနာက္ေၾကာင္းသူမသိ၊ သူက ကုိယ့္အျပင္အျခား လူရိွတယ္ဆို ရင္ေတာ့ HIV ပိုးကူးႏုိင္တာေပါ့။ ဘာပဲေျပာေျပာ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိေတာ့ HIV ကူးဆက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈမွ ဒီလိုကိစၥ ေလးေတြက တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါေနတယ္ေပါ့။
မွန္းဆၾကည့္ရသေလာက္ အတူတူ ေနတဲ့အခါမ်ားေသာအားျဖင့္ condom မသံုးမိၾကဘူး။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ ဘာေျပာလိုသလဲ။
ေစာေစာက ေျပာတဲ့ အကာ အကြယ္မသံုးဘူးဆုိတဲ့ကိစၥမွာ ေစာေစာက ေျပာသလိုပဲ သူနဲ႔သမီးရည္းစားျဖစ္ေနၿပီဆုိတဲ့အခါမွာ ေစာေစာက ေျပာတဲ့ ျပႆနာႏွစ္ခုထဲက တစ္ခုေပါ့။ ဥပမာ ဆုိရင္ ငါတုိ႔ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးခင္ ကိုယ္ဝန္ရသြားႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီကိုယ္ဝန္မရေအာင္ တားခ်င္တဲ့ အ တြက္ေၾကာင့္ တားမယ္ဆုိတဲ့ ရည္မွန္း ခ်က္ဒါမ်ဳိးရိွခဲ့ရင္လည္း သူတို႔က သံုး ေကာင္းသံုးမယ္။ သုိ႔ေသာ္ဒီလို ရိွခ်င္မွ လည္း ရိွမယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီလိုျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ဒီလုိျဖစ္ဖို႔သည္ ႀကိဳ တင္ျပင္ဆင္မႈ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မယ္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုပဲ အေျခအေနေပးလို႔ ျဖစ္သြားၾက တာ။ တစ္ခါတေလမွာလည္း ဒီလူနဲ႔ ပံုမွန္ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ အေနအထား ေလးမွာပဲ အေနအထားက အေျခအေန ေပးသြားမယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ စိတ္အလို လိုက္တယ္။ စိတ္ရဲ႕ေခၚရာ ေနာက္ကို လိုက္သြားတယ္ဆုိေတာ့ ဘာ ပဲေျပာေျပာ ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ ရိွဖို႔က ခဲ ယဥ္းတယ္ဆုိေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သည္ ကြန္ဒံုးမသံုးျဖစ္ဖုိ႔ မ်ားတယ္။ ကြန္ဒံုးမသံုးျဖစ္ဖို႔ မ်ားၿပီဆုိကတည္းက ေစာေစာက ဆ ရာေျပာျဖစ္တဲ့ ျပႆနာ ႏွစ္ခုစလံုး ျဖစ္လာႏုိင္တာပဲ။ မေမွ်ာ္လင့္ ဘဲနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရသြားႏုိင္တာေရာ၊ HIV ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ အႏၲရာယ္တစ္ေယာက္ ေယာက္မွာ ရိွခဲ့ ရင္ ေယာက်္ားေလး တစ္ေယာက္ကို ေျပာရင္ ဒီေယာက်္ား ေလးသည္ မူးယစ္ေဆး သံုးတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္တယ္။ မူးယစ္ေဆး သံုးတယ္ဆုိရင္ မူးယစ္ေဆး သည္ အ ေၾကာထဲ အပ္နဲ႔ ထိုးတာမ်ဳိး လုပ္တယ္ဆုိရင္ သူက HIV ကူးစက္မႈကို ဗဟုသုတ ဘယ္ေလာက္ရိွလဲ။
ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ သူကာကြယ္ထားလဲ ေပၚမူတည္ၿပီး သူသည္ HIV ကင္းမကင္း မေသခ်ာေတာ့ဘူး။ ဒါ့အျပင္ တျခား ဒီမိန္းကေလးအျပင္ တျခားအျပင္ မွာ အေပ်ာ္အပါးလိုက္စား၊ မစားဆုိတာလည္း မေသခ်ာဘူး။ ဒီလိုမ်ဳိး ေယာက်္ားေလးမွာ HIV ပုိးကူးႏုိင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရိွ ႏုိင္တယ္။ HIV ရိွေနတယ္ ဆုိတာကို မိန္းကေလး က မသိရင္ မိန္း ကေလးက HIV ကူးသြားႏုိင္တယ္။ ထို နည္းလည္းေကာင္းပဲ အျပန္အလွန္ေပါ့။ မိန္းကေလးမွာ HIV ရိွ၊ မရိွ ေယာက်္ားေလးဘက္က မသိတာ လည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ မိန္းကေလးမွာလည္း ဒီေယာက်္ား ေလးအျပင္ တျခားေယာက်္ားေလးရည္းစားျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္မယ္ဆုိေတာ့ မိန္းကေလးမွာ HIV ရိွ၊မရိွမေသ ခ်ာရင္ နဂိုကေယာက်္ားေလးမွာ မရိွေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ႕ ရည္းစားကေနတစ္ဆင့္ ကူးသြားတာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ Condom မသံုးဘူးဆုိ တာနဲ႔ေတာ့ ေစာေစာ က ျပႆ နာႏွစ္ရပ္လံုးသည္ ျဖစ္လာႏုိင္စရာရိွတယ္။ မသံုးၾကဘူးဆုိတာလည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ အဆင္သင့္မျဖစ္ လို႔။ ႀကိဳတင္မျပင္ဆင္ထားလို႔ သို႔မဟုတ္ မျဖစ္ေလာက္ဘူးထင္လို႔လည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္ၾက တာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒီလို အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ဖို႔မ်ားတယ္။
သမီးရည္းစား အတူေနရာကေန HIV ကူးစက္ႏႈန္း ဘယ္ေလာက္ရိွလဲ ဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Research လုပ္ထားတာရိွလား။
ဆရာတုိ႔ Research လုပ္ထားတာ မရိွေတာ့ HIV ကူးစက္ႏႈန္းကို အတိအက် မေျပာႏုိင္ဘူး။
အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ Research ေသခ်ာမလုပ္သင့္ေသးဘူးလား။
Research လို႔ ေျပာရင္ ဆရာတုိ႔ လုပ္တဲ့ အလုပ္တုိင္းမွာက အေထာက္ အထားရိွဖို႔ လိုတယ္။ အေထာက္အထား ကေတာ့ ရေလ ဆရာတုိ႔အတြက္ အ ေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒါေပမဲ့ အေထာက္အ ထားလို႔ ေျပာလို႔ အခ်က္အလက္နဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ ဆရာတုိ႔ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ ကေနပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သီးသန္႔ေကာက္ယူ တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရတယ္ဆုိေပ မယ့္ တခ်ဳိ႕ ကိစၥေတြက်ေတာ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ အရလည္း ရဖို႔ခက္သလို သီးသန္႔သု ေတသန လုပ္ငန္းကလည္း ရဖို႔ကလည္း ပိုဆိုးသြားၿပီ။ သူတုိ႔ သမီးရည္း စား ႏွစ္ေယာက္ၾကားထဲမွာ ဒီလို ကိစၥမ်ဳိး ရိွသလားလို႔ ေမးရမယ္ဆုိ ဘယ္သူမွ မေျဖဘူးေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒီလိုဟာေတြ က်ရင္ ဆရာတုိ႔က အခက္အခဲရိွသြားၿပီ။ မင္းတုိ႔ သမီးရည္းစား ႏွစ္ေယာက္အတူတူေနၾကလားဆုိ ေျဖၾကတယ္ဆုိ ရင္ေတာင္ ဟုတ္ၿပီ။ ကြန္ဒံုးသံုးလား၊ မသံုးဘူးလားဆုိရင္ ေျဖဖို႔ ခက္သြားၿပီ။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လူေတြအ တြက္ အလြယ္တကူ ေျဖရခက္တဲ့ sensitive question လူေတြ ေျဖရခက္ တဲ့ မေျဖတဲ့ ေမးခြန္းေတြဆုိ တကယ့္ အခ်က္အလက္ အတိအက် မွန္မွန္ကန္ ကန္ရဖို႔ အခက္အခဲရိွႏိုင္တယ္။ ဒီလို ဟာမ်ဳိးဆိုရင္ ဆရာတုိ႔ ဘာလုပ္ရလဲ ဆုိေတာ့ လူေတြ႕ေမးတဲ့ ေမးခြန္းမဟုတ္ ေတာ့ဘူး။ အခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြက် ဘာလုပ္ လဲ။ Anonymous မျမင္ရဘဲနဲ႔ အြန္လုိင္း survey ေတြဆုိတာ ရိွလာတာေပါ့။ အဲဒီလိုဆုိေတာ့ ျပႆနာမရိွဘူး။ အြန္လိုင္းမွာ ဆုိေတာ့ ဘယ္သူမွန္းလဲ မသိဘူး။ Anonymous ဆိုေတာ့ မ်က္ ႏွာခ်င္းလည္း ေတြ႕ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္ဘာေျဖလဲ မေျဖလဲ ဘယ္သူမွ မသိၾကဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးဆုိရင္ေတာ့ စာ ရင္းကို ရႏိုင္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းလည္း ဒါမ်ဳိးက ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လာ ႏုိင္ပါတယ္။
အဲဒါဆုိရင္ ဆရာတုိ႔ဆီမွာ အြန္လိုင္း survey ေတြ ေပၚလာတယ္ ဆုိရင္ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အသက္အပိုင္း အျခားေတြမွာ ရိွေနတဲ့ အမူအက်င့္ေတြ၊ ရိွေနတဲ့အေလ့ အထေတြ ကို ေမးႏုိင္ မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါေတြက အခုလက္ရိွ အေနအထားမွာေတာ့ ဆရာတုိ႔မွာ မရိွ ေသးသလို လုပ္ဖို႔လည္း လက္ရိွသံုးေန တဲ့ ပံုစံနည္းစနစ္ေတြနဲ႔ဆုိရင္ ဆရာတုိ႔ အခက္အခဲရိွႏိုင္တယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ စာတုိက္ကေန ပို႔ၿပီးေမးတယ္တို႔၊ ဒါက် ေတာ့ တခ်ဳိ႕ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပ မဲ့ ဒီမွာေတာ့ စာတုိက္ကေန ဘယ္ ေလာက္ အတုိင္းအတာအထိ ေခ်ာေခ်ာ ေမြ႕ေမြ႕ လုပ္ႏုိင္တယ္ဆိုတာ Question ပဲဆုိေတာ့။ အြန္လိုင္းလုပ္ႏုိင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒီလုိဟာမ်ဳိး သူမ်ားႏုိင္ငံမွာ သံုးတယ္ ဆိုတာ အခု ေတြ႕ၿပီး ဒီေမးခြန္းေျဖလို႔ ေျပာရင္ အခက္အခဲရိွသြားၿပီ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ေတြ႕ေနေတာ့။ အဲဒါ ေၾကာင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္စရာ မလိုဘဲနဲ႔ သူမွန္း ကိုယ္မွန္းကိုမသိတဲ့နည္းနဲ႔ သြား ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ စာတုိက္ကပို႔ၿပီး ေျဖခုိင္းတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ အြန္လုိင္းကေန ေျဖ ခုိင္းတာမ်ဳိး။ ဆရာတုိ႔လည္း တစ္ခ်ိန္ ခ်ိန္မွာ ဒါမ်ဳိးသံုးမယ္လို႔ စဥ္းစားမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ္လိုခ်င္တဲ့ အခ်က္ အလက္ေတြ ရႏုိင္တာေပါ့။
အခု ကြၽန္မတုိ႔ သိထားသေလာက္ ဒီဘက္ႏွစ္မွာ HIV ကူးစက္ႏႈန္းက်ဆင္း သြားတယ္ဆိုတာဟုတ္ပါသလား။ ဟုတ္ရင္ အဲဒါကေရာ စိတ္ခ်ရတဲ့စာရင္းဇယားလား။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဟုတ္တယ္။ HIV အေနအထားနဲ႔ ေျပာရင္ေတာ့ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ မတုိင္မီက ဆရာ တုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ HIV ရိွတယ္လို႔ ေျပာလာတဲ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကေန စၿပီးေတာ့ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္အထိ ေတာက္ေလွ်ာက္ မ်ဥ္းေၾကာင္းႀကီးက အေပၚေထာင္တက္လာခဲ့တာ။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္က စၿပီး ေတာ့ ဒါက အေပၚကို ေထာင္မတက္ေတာ့ဘဲနဲ႔ အတည့္ျပန္ျဖစ္သြားၿပီးေတာ့ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်လာခဲ့ၿပီ လို႔ သိထားခဲ့တယ္ေပါ့။ ေနာက္ဆံုးထြက္ တဲ့ စာရင္းဇယား အရေတာ့ ဝ ဒသမ ၅၉ ရာခုိင္ႏႈန္းေပါ့။ HIV ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း ဒါကလည္း ဆရာတုိ႔က ဒါကေသြးစစ္တဲ့လူကို အေျခခံၿပီးလုပ္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ နည္းနည္းေလးေတာ့ အေျပာင္းအ လဲ အတိမ္းအေစာင္း ရိွႏုိင္တယ္။ သူတုိ႔ ကေတာ့ စိတ္ခ်ရေလာက္တဲ့ နည္းစနစ္ ေတြနဲ႔ တြက္ရခ်က္ရတာေပါ့။ သန္း ၆ဝ ရိွရင္ သန္း ၆ဝ စလံုးကို စစ္ထားတာ မဟုတ္ဘူးေ လ။ ဒီထဲက တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းကိုပဲ စစ္ထားၿပီးေတာ့ ေတြ႕တဲ့ ဟာကိုပဲ မူတည္ၿပီး ရာခုိင္ႏႈန္း ျပန္တြက္ ၾကတာဆုိေတာ့ စစ္ထားတဲ့လူကေန တစ္ဆင့္ပဲယူၿပီး တြက္ထား တာဆုိေတာ့ အမွန္တကယ္ ကိန္းဂဏန္းနဲ႔ေတာ့ ကြာဟေကာင္း ကြာဟႏုိင္တယ္။ ဘာလို႔ လဲဆုိေတာ့ အနီးစပ္ဆံုး မွန္းလို႔ရတဲ့ ကိန္းဂဏန္းပဲ ဆုိေတာ့ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေနာက္ ပိုင္းေတာ့ တျဖည္းျဖည္း က်လာတယ္။
လူငယ္ေတြၾကားမွာ HIV ကူးစက္ ႏႈန္းအေပၚ ဆရာဘယ္လိုျမင္ထားလဲ။
လူငယ္ေတြၾကားထဲမွာကေတာ့ အၾကမ္းဖ်င္း ေျပာရင္ေတာ့ လူငယ္မွာ လည္း အမ်ဳိးအစားကခဲြမယ္ဆုိရင္ General Youth သူလိုကိုယ္လိုပဲ လူ ငယ္ေတြရိွသလုိ။ ဒီထဲထဲ မွာမွ ကူးစက္ မႈ အႏၲရာယ္မ်ားႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ လူငယ္ အုပ္စုေတြ ရိွတယ္။ ဥပမာ မူးယစ္ေဆး ဝါးထုိးတဲ့ လူငယ္ေတြ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေနာက္လိင္ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားတဲ့ လူငယ္ေတြ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ရင္းၿပီး လုပ္စားတဲ့လူငယ္အမ်ဳိးသမီးေတြ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒီလိုမ်ဳိးဟာေတြကေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ အခုအခ်ိန္အထိ ကူး စက္မႈ က ျမင့္ေနတုန္းပဲ။ ေစာေစာက ေျပာတဲ့ ဝ ဒသမ ၅၉ ဆုိတာ ျမန္မာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ ရိွတဲ့ လူဦးေရအကုန္ လံုးကတြက္ထားတာ ဆုိေပမယ့္လို႔ အဲဒီ ထဲကမွ တစ္ဆင့္ လူငယ္ဆုိတဲ့ ဟာကို ၾကည့္မယ္။ အဲဒီလူငယ္ထဲကမွ ကူးစက္ မႈႏႈန္း ျမင့္ႏုိင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရိွတဲ့ လူငယ္ အုပ္စုေတြကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔က မ်ားေနေသး တာ ေတြ႕ရတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ ေျပာရင္ေတာ့ လူငယ္ေတြမွာ ဘာေၾကာင့္မ်ားလဲဆို ရင္ေတာ့ ေစာေစာက ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အတုိင္းအတာက ဗဟုသုတ မရိွေသး တာ ျဖစ္ႏုိင္ တယ္ ။ ေနာက္တစ္ခုက ဗဟုသုတရိွေသာ္လည္း ”ငါတုိ႔ မျဖစ္ ေလာက္ေသးပါဘူး” လို႔ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ ေလွ်ာ့တြက္ေနတာ။ ေနာက္တစ္ခုက ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ပစၥည္း ပစၥ ယေတြကို လက္လွမ္းမမီၾကတာေပါ့။ ဥပမာ ကြန္ ဒံုးသံုးခ်င္ေသာ္လည္း ကိုယ္က သံုးဖို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မထားေတာ့ တကယ့္ တကယ္မွာ ကြန္ဒံုးက လက္ထဲမွာ ရိွ မေန ဘူး။ အဲဒီလို အေၾကာင္းကိစၥေတြ ေၾကာင့္ လူငယ္ေတြၾကားထဲမွာ ပိုၿပီး မ်ားေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီထဲထဲမွာ ပိုၿပီး ဆိုးသြားတာက ဘာလဲဆုိေတာ့ လူငယ္ဆိုေတာ့ လက္ တည့္စမ္းခ်င္တာ ေပါ့။ သူမ်ားေျပာလို႔ မယံုတာမ်ဳိးေတြ ရိွတယ္။ ”ဒါကေတာ့ ကိစၥမရိွပါဘူး။ တစ္ခါေလးနဲ႔လည္း မျဖစ္ေလာက္ပါ ဘူးဆုိၿပီး ငါစမ္းၾကည့္ဦးမွ ဆုိၿပီးေတာ့ အဲဒါမ်ဳိးက အႏၲရာယ္ထဲကို တြန္းပို႔ တာပဲ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၄၊ ၅ ႏွစ္ေတြကတည္းက Group Sex ေတြ ရိွေနၿပီလို႔ သိရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိထားတာ မ်ားရိွသလား။
Group Sex ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြက ေတာ့ ၾကားလာရတဲ့ သတင္းေတြအရ သိေနရတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ ေလာက္တဲ့ အေနအထားရိွတယ္လို႔ ဆုိ ႏုိင္တာကေတာ့ မီဒီ ယာေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိး မႈရိွေနတယ္ဆုိေတာ့ ကေလးေတြက Website ေတြ၊ တျခားႏုိင္ငံေတြရဲ႕ Information ေတြ၊ တျခားႏုိင္ငံရဲ႕ အေလ့အထေတြ၊ တျခားႏုိင္ငံရဲ႕ ယဥ္ ေက်းမႈေတြ လြယ္လြယ္ကူကူ သိလာရ တယ္။ လက္လွမ္းမီလာတယ္ဆုိေတာ့ အတု ျမင္အတတ္သင္ ျဖစ္ဖို႔ နီးစပ္ တယ္ေပါ့။အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ တကယ္ တမ္း လက္ေတြ႕ ရိွႏုိင္ေလာက္တယ္လို႔ ဆရာတုိ႔ ေျပာလို႔ ရတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ တကယ္တမ္း အခ်က္အလက္ သိလားဆုိေတာ့ ေစာေစာက ေျပာသလို ဆရာတုိ႔ HIV နဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခ်ဳိ႕ အခ်က္အလက္ေတြေတာင္မွ ဆရာတုိ႔ မရႏုိင္ေတာ့ ဒါမ်ဳိးဆိုရင္ ပိုၿပီးဆုိးတယ္။ အခ်က္အလက္အတိ အက်ကေတာ့ ဆရာတုိ႔မွာ မရႏုိင္ဘူး။
လူငယ္ေတြၾကားက HIV ကာကြယ္ေရးအသိဟာ အင္မတန္အားနည္းေသးတယ္လို႔ မထင္ဘူးလား။
လူငယ္ေတြမွာ HIV ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ အသိပညာလို႔ ေျပာေတာ့ တကယ္တမ္းေျပာရင္ ဟိုအရင္ကထက္ စာရင္အသိပညာက ဒီေလာက္ႀကီး မနိမ့္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အသိပညာ ဗဟုသုတ Level ကိုစစ္ၾကည့္လိုက္လို႔ ရိွရင္ သာမန္ေလာက္ကို သိတယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားက ၈ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရိွတယ္။ ဒီထဲမွာထဲထဲဝင္ဝင္ ဂဃနဏ သိတယ္ဆုိတာ ၄ဝ၊ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ၾကားမွာရိွတယ္။ HIV လို႔ေျပာရင္သာမန္သိလို႔ မရဘူး။ ထဲထဲဝင္ဝင္ ဂဃနဏသိမွရမယ္။ ဥပမာဆုိရင္ HIV ကိုကာကြယ္ဖို႔အတြက္ Condom သံုးရင္ရတယ္ဆုိတာသိတယ္။ ကြန္ဒံုးဘယ္လို သံုးတယ္မသံုးဘူးဆုိတဲ့ အေပၚမူတည္ၿပီး HIV သည္ Condom သံုးလ်က္နဲ႔ ကူးသြားႏုိင္ တယ္။ ေစာေစာ က ေျပာတဲ့ ဂဃနဏ ဆုိတာ အဲဒါပဲ။ကြန္ဒံုး သံုးတယ္။ HIV ကာကြယ္ ႏုိင္တယ္။ ဒါက အေပၚယံသိတာ။ သို႔ေသာ္ ကြန္ဒံုးႏွစ္ထပ္သံုးတာသည္ HIV ကာကြယ္ႏုိင္မႈ ပိုထိေရာက္တာလား။ HIV ကာကြယ္ႏိုင္မႈ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစတာလားဆုိတာ အဲဒါမ်ဳိးေတြေပါ့။ မဟုတ္ဘူး ကြန္ဒံုးသည္ ႏွစ္ထပ္သံုးလို႔ မရဘူး။ ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း နဲ႔ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း လူငယ္ေတြက ဂဃနဏသိတာ က်န္တဲ့ တစ္ဝက္ေက်ာ္က ဂဃနဏ သိတဲ့အထဲ မပါေသးဘူး။ ဂဃနဏ မသိေသးသေရြ႕ ကာလပတ္လံုး HIV ကူးဖို႔ အခြင့္အလမ္း ေတြ ရိွေနေသးတယ္။ ေနာက္ၿပီး သိရက္နဲ႔ ေတာင္ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးဖို႔ေတာင္ ကြာျပန္ေရာ။ လူေတြမွာ သိတာက သိတာတစ္ပိုင္း သိတာကို လက္ေတြ႕ က်င့္တာကတစ္ပိုင္း ဆုိေတာ့ အၿမဲတမ္းအသိထက္ လက္ေတြ႕က်င့္တာသည္ ရာခုိင္ႏႈန္းနည္းေနမယ္ ဆုိရင္ သာမန္သိတာ ၈ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ဆိုရင္ သာမန္သိ တာထက္ လက္ေတြ႕ လိုက္လုပ္ေနတာသည္ ၈ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ထက္က်မယ္။ ဂဃနဏ သိတာသည္ ၄ဝ နဲ႔ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းၾကား ဆုိရင္လည္း ဂဃနဏ သိတဲ့အတုိင္း လိုက္လုပ္တဲ့ ကိစၥ သည္ ၄ဝ နဲ႔ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေအာက္ မွာရိွမယ္ဆုိရင္ ဒါကိုၾကည့္တာနဲ႔ ဆရာတုိ႔မွန္းလို႔ရတယ္။ ဘာလဲ၊ လူငယ္ေတြသည္ HIV ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အသိပညာ ရိွ႐ုံတင္မကဘူး။ အဲဒီမွာ အသိပညာအတိုင္းလိုက္ၿပီး လက္ေတြ႕က်င့္သံုးရမယ္။ ဥပမာ HIV သည္ ကူးႏုိင္တယ္။ HIV ကာကြယ္ခ်င္ရင္ Condom သာ သံုးရမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္သည္ အႏၲရာယ္ရိွတဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈ ရိွတုိင္းရိွတုိင္း ကြန္ဒံုးသံုးရမယ္။ ကိုယ့္ရည္းစား မို႔လို႔ မသံုးဘူးဆုိတာ မဟုတ္ဘူး။ ငါကေတာ့ အေပ်ာ္အပါးလိုက္ရင္ေတာ့ ငါသံုးပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ငါ့ရည္းစားနဲ႔ဆုိရင္ေတာ့ ငါမသံုးပါဘူး။ ဒါဆုိရင္ေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ ျပန္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဗဟုသုတေတြ လိုအပ္ေနေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဟုိတုန္း က လို အရမ္းႀကီးေတာ့ မဟုတ္ဘူး ဆိုေပမယ့္ လိုေနေသးတယ္။
ကာကြယ္ေရးအသိကုိ ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြလုပ္ေနလဲ။ ဘာေတြ ထပ္လုပ္သင့္ပါသလဲ။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး HIV ကာကြယ္ ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူငယ္ေတြ အသိပညာရဖို႔အတြက္ကေတာ့ ဆရာတုိ႔ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ လုပ္ေနၾကတယ္။ အဖဲြ႕အစည္းေပါင္းစံု လုပ္တယ္။ အစိုးရဌာန ေတြလည္းပါတယ္။ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြလည္း ပါတယ္။ ႏုိင္ငံ တကာအဖဲြ႕အစည္းေတြလည္း ပါတယ္။ အဖဲြ႕အစည္းေပါင္းစံုက ကုိယ္လုပ္လို႔ ရႏုိင္တဲ့ အေ နအထားေလးေတြကေန လုပ္ၾကတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း နယ္နဲ႔ၿမိဳ႕ နဲ႔ေတာ့ မတူဘူး။ ၿမိဳ႕ျပကလူေတြက ေတာ့ဘာပဲေျပာေျပာ နယ္က လူေတြ ထက္စာရင္ ဒီလို အသိပညာရဖို႔ အခြင့္ အလမ္းေတြ ပိုမ်ားတယ္။ နယ္ကလူေတြ မွာက ဒီလိုအခြင့္အလမ္းေတြ နည္း ေနေသးတယ္။ နယ္ေတြကို ေရာက္တဲ့အထိ ဆရာတုိ႔ လုပ္ဖို႔ လိုေနေသးတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ နည္းလမ္း ေတြမွာ အမ်ဳိးစံုရိွရေတာ့မွာေပါ့။ ေဟာေျပာတယ္။ ေဟာေျပာပဲြက တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ လုပ္ဖို႔အတြက္ မလြယ္ကူဘူး။ သင္တန္းေတြ လုပ္တယ္။ တစ္ႏုိင္ ငံ လံုးအတုိင္းအတာနဲ႔ လုပ္ဖို႔မလြယ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဆရာတုိ႔က ေဟာေျပာပဲြေတြ၊ သင္တန္းေ တြလုပ္တာ ကတစ္ပိုင္း ျပည္သူေတြဆီကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေရာက္ ႏုိင္တာသည္ မီဒီယာပဲ။
အဲဒီေတာ့ TV Channel ေတြ FM Radio ေတြ ဒီဟာ ေတြကေန တစ္ဆင့္ ဆရာတုိ႔ လုပ္ဖို႔လုိ တယ္။ အရင့္အရင္ကေတာ့ ဒီမီဒီယာ ေတြသည္ သံုးဖို႔မလြယ္ဘူး။ ခက္ တယ္။ အရင္တုန္းက အေနအထားနဲ႔က်ေတာ့ ဒီမီဒီယာေတြ အသံုးျပဳခြင့္ရဖို႔ကို ေငြေရး ေၾကးေရးေတြ သံုးရတယ္။ ပညာေပး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေနရာမရိွဘူး။ ရိွဦး ေ တာင္မွပဲ ေစ်းႀကီးတယ္။ Business ေတြနဲ႔အၿပိဳင္ စီးပြားေရးေၾကာ္ျငာေတြ အၿပိဳင္ေပးရတာဆုိေတာ့ ေစ်းႀကီးတယ္။ပညာေပး လုပ္ငန္းေတြကုိ အဲဒီေလာက္ အတုိင္း အတာ အထိ လုပ္ႏုိင္တဲ့လူမရိွဘူး။ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြအတြက္သည္ Free ရတဲ့ မီဒီယာေတြသည္ Free Access ျဖစ္မွ လူေတြကိုေရာက္မွာေပါ့။ အခုေတာ့ လည္း အခ်ဳိ႕ေ နရာေတြမွာ Free ရေနၿပီ ဆုိေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာေရွ႕ဆုိရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ အေျခအေနေလးေတြ ေကာင္း လာမယ္ထင္တယ္ေပါ့။ ဆရာ့အေနနဲ႔ ေျပာ ရရင္ Free Education လိုင္းေလး ေတြရိွလာတာသည္ ေကာင္းတယ္။ ဒါမွပဲ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေရာက္ႏုိင္မွာကိုး။ Radio နဲ႔ ေရာက္ႏုိင္ တဲ့ ေနရာေတြရိွတယ္။ တခ်ဳိ ႕ေန ရာေတြမွာ TV ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြရိွတယ္။ လူမေရာက္ႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ သြားၿပီး သင္တန္းမေပးႏုိင္ဘူး။ သြားၿပီး မေဟာေျပာ ႏုိင္ဘူး။ သို႔ေသာ္ Radio နားေ ထာင္ရင္ ေရဒီယိုကေန ေပးသြားမွာေပါ့။ ဒါမ်ဳိး ေလးေတြေပါ့။
အတုိင္းအတာတစ္ခု အထိ လုပ္ေနေသာ္လည္း လုပ္ဖို႔ လိုပါ ေသးတယ္။ လုပ္ပံုလုိပါေသးတယ္။ က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေနရာအႏွံ႔ေတာေရာ ၿမိဳ႕ပါ မက်န္ေရာက္ဖို႔ အတြက္ ဆုိရင္ေတာ့ အရိွန္ အဟုန္ေတာ့ ထိန္းထားရဦးမယ္။ တစ္ခုပဲ ရိွတယ္ တစ္ခါတေလမွာ ျဖစ္တတ္တာက ဘာလဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကေျပာတယ္ HIV က ၂ဝဝ၇ ေနာက္ပိုင္း က်ေနၿပီဆုိတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔က ေနာက္ပုိင္းလူေတြက ဘာျဖစ္ လာလဲဆုိေတာ့ အားေလ်ာ့ေလ်ာ့ သြား တယ္။ မလိုေတာ့ ပါဘူးဆုိ။ မဟုတ္ဘူး။ ဒီတုိင္းဆက္ လုပ္ေနမွ ဒါဆက္က်မွာေလ။ ရပ္လိုက္တာနဲ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေထာင္တက္ လာမွာပဲ။ တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြမွာဆုိရင္ ဒီလို မ်ဳိး အေတြ႕အႀကံဳေတြ ရိွဖူးတယ္။ အရိွန္ လည္း ခ်လုိ က္ေရာ ျပန္ထုိးေထာင္တက္ သြား ေရာ။ ဒါမ်ဳိး မျဖစ္ဖို႔လည္း လိုတယ္။ အရိွန္အဟုန္မပ်က္ေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ လူကလည္း ဆက္လုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ ၿပီးရင္ ေနာက္ ဆံုးအ လွဴရွင္ေတြကလည္း ေနာက္ပိုင္း HIV ဆုိ သိပ္မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြ အမွန္ေတာ့ အဲဒါ မဟုတ္ဘူး။ Prevention သည္ လုပ္ကိုလုပ္ေနရမွာ။ အဲဒီေတာ့ အရိွန္အဟုန္ သည္ ရပ္လို႔လည္း မရေသးဘူး။ ေလွ်ာ့လို႔ လည္း မရေသးဘူး။ လုပ္ေနတဲ့အတိုင္း ဆက္ လုပ္သြားရမယ္။ အဲဒါမွ အခုက် ေနတဲ့ ျမားသည္ ဆက္က် သြားမယ္။
သမီးရည္းစားဘဝ အတူေနျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။
သမီးရည္းစားဘဝ အတူတူေန တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာေျပာခ်င္တာ ကေတာ့ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ အရြယ္ေရာက္ လာရင္ေတာ့ သမီးရည္းစားျဖစ္ၾကတာ သဘာဝပဲ။ ဒါ မမွား ဘူး။ ဒါလူ႕ရဲ႕ ခႏၶာ ကိုယ္မွာရိွတဲ့ေဟာ္မုန္းရဲ႕ လႈံ႔ေဆာ္မႈ ေၾကာင့္ သဘာဝျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သမီး ရည္းစားအတူေနတယ္ဆုိတဲ့ အျဖစ္က ေတာ့ ထည့္ၿပီးစဥ္းစားရေ တာ့ မယ့္ အ ခ်က္ေတြ ရိွတယ္ထင္တယ္။ ဆရာ အၿမဲ တမ္း ေျပာတဲ့စကားကေတာ့ အဆင္သင့္ ျဖစ္ၿပီလားေပါ့။ သမီးရည္းစားကေတာ့ ဟုတ္ၿပီ၊ သမီးရည္းစား အေနနဲ႔ ကေတာ့ ျဖစ္တယ္။ သမီးရည္းစား အဆင့္ကေန ေက်ာ္ဖို႔က်ေတာ့ ႏွစ္ေယာက္စလံုးသည္ အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီလား။ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ ေမးဖို႔လိုမယ္ထင္တယ္။ ဒီေမးခြန္းကို မေမးဘဲနဲ႔ေတာ့ Blind ႀကီး အဆင့္ေက်ာ္ သြားရင္ အခက္အခဲေတြျဖစ္ၾကမွာ။အဲဒီ ေတာ့ အဆင္သင့္မျဖစ္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ရ သြားရင္ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ အခုရိွတယ္။ အျပင္မွာ တစ္ခါတေလၾကားရတာအဆင္ သင့္မျဖစ္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ရသြားတယ္။ ၿပီး ေတာ့မွ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူး။ ေနာက္ ဆံုး ဘာပဲေျပာေျပာ ေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ ျပႆနာ က ေလာေလာဆယ္ အိမ္ေထာင္ ျပဳလို႔မရ။ ေယာက်္ားေလးဘက္ကလည္း လက္မခံေသး။ မိန္းက ေလးဘက္ကလည္း လက္မခံေသး အသက္အားျဖင့္လည္း Ready မျဖစ္၊ ပညာေရးလည္း မၿပီးေသး ဘူးဆုိရင္ ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့လည္း မထူးပါဘူး။ ဖ်က္ခ်လိုက္ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိး အျပင္မွာ ရိွေနၾကတယ္။ ၾကားေနၾကတယ္ ဆုိေတာ့။ ဘယ္လိုေျပာေျပာ ဖ်က္ခ်တယ္ ဆုိကတည္းက အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ေတာ့ မိန္းကေလးမွာ ထိခုိက္နစ္နာမႈ ရိွတာပဲ။ အသက္ထိခိုက္ နစ္နာႏုိင္တာ ရိွတယ္။ အသက္ ထိခုိက္ မနစ္နာရင္ ေတာင္မွပဲ အခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ပိုးဝင္သြားတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဖ်က္ခ်ဖို႔ႀကိဳးစား တဲ့အခါမွာ စနစ္တက်မွ မရိွတာေလ။ စနစ္တက် ဖ်က္ခ်ေပးတယ္ဆုိတာ ဆရာ တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာမွ မရိွေသးဘူး။ တရား ဝင္ ဘယ္မွာမွ မရိွေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ခုိးေၾကာင္ခုိးဝွက္လုပ္ၾကတယ္။ ခုိးေၾကာင္ ခုိးဝွက္လုပ္ၿပီ ဆုိကတည္းက တတ္ကြၽမ္း တဲ့လူ လုပ္တာလည္း ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္ မယ္။ မတတ္ကြၽမ္းတဲ့လူလုပ္တာ ပုိမ်ား တယ္။ ဒီေတာ့ မတတ္ကြၽမ္းဘဲလုပ္တယ္ ဆုိကတည္းက လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းသည္ စနစ္မက်ရင္ ေရာဂါပိုး ဝင္တယ္။ တခ်ဳိ႕ မိန္းကေ လးေတြဆုိရင္ ဒီေရာဂါပဲ။ အဲဒီ ေတာ့ အထဲထဲကို ေရာဂါပိုးဝင္သြားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုး ဒီသားအိမ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားတယ္။ တစ္သက္လံုး ကိုယ္လို ခ်င္တဲ့ အခ်ိန္ေရာက္ရင္ေတာင္မွ ကေလး မရေတာ့ဘူး။ တစ္သက္လံုး ၿမံဳသြားတဲ့ ကိစၥေပါ့။ ဒါေတြကေတာ့ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္အတြက္ ထိခိုက္နစ္နာမႈဘဲ။ တစ္ခုေ တာ့ ေျပလည္သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္သက္လံုးအတြက္ ဘာျဖစ္သြားမလဲ။ ဒါဟာ အမာရြတ္က်န္ခဲ့တဲ့ သေဘာပဲ။ ကဲေနာက္ဆံုး ယူမယ္ဆုိျပန္ေတာ့ေရာ အဆင္ သင့္မျဖစ္ဘဲယူတယ္။ ေက်ာင္း မၿပီးဘူး။ တုိ႔လို႔တန္းလန္း ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ ေက်ာင္းၿပီးဦးေတာင္မွ အလုပ္ အကိုင္ မရိွေသးဘူး။ ကိုယ့္အိမ္ေထာင္ တစ္ခု တည္ေထာင္ ဖို႔အတြက္ Ready မျဖစ္ေသးဘူးဆုိေတာ့ အဲဒီမွာ တစ္ခါ ထပ္ၿပီး ဘာေတြဆင့္လာလဲဆုိေတာ့ အိမ္ ေထာင္ေရးျပႆနာေတြက ထပ္ဆင့္လာ တယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္ေ ယာက္ စလံုးက အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘဲ ယူလိုက္ၾကတဲ့ အခါ ႏွစ္ေယာက္စလံုးက အခက္အခဲ တစ္ခုရိွတုိင္း တစ္ေယာက္ နဲ႔တစ္ေယာက္ အျပန္ အလွန္ ျ ပႆနာရွာ တယ္။ အျပစ္ ဖို႔ၾကတယ္နဲ႔ပဲ အဆင္မေျပၾကဘူး။ ဘယ္ အထိသြားလဲဆုိေတာ့ ကေလးအထိ သြား တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေျပာခ်င္တာက တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ လည္း တူ ခ်င္မွ တူမွာ။ အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီ။
ျပႆနာ မရိွဘူး။ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးတဲ့ လူအတြက္ က်ေတာ့အဆင္သင့္ မျဖစ္ ေသးသေရြ႕ ကာလပတ္လံုး ေခါင္းထဲမွာ ထည့္ထားရမွာက ကိုယ့္မွာ အခက္အခဲ ေတြ အမ်ား ႀကီးရိွႏိုင္တယ္ဆုိတဲ့ဟာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အဆင္သင့္ ျဖစ္မျဖစ္ ေမးခြန္းေမးၿပီးမွ ကိုယ္ပိုင္ ဆံုး ျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ေပါ့။ မွားတယ္၊ မွန္တယ္ ေတာ့ ဆရာမေျပာလိုဘူး။ လူတုိင္းမွာ လုပ္သင့္မလုပ္သင့္ ကိုယ္တုိင္ ဆံုးျဖတ္ မယ္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ၿပီးရင္လည္း တာဝန္ ယူ တတ္တဲ့အက်င့္ ရိွရမယ္။ ဒါပဲ။ တခ်ဳိ႕ ေယာ က်္ားေ လးေတြ ရိွတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္တယ္ ဒါမ်ဳိးက။ ႏွစ္ေယာက္စလံုး ပထမေတာ့ စိတ္ခံစားခ်က္အရ လုပ္လိုက္တာပဲ။ ေနာက္က်ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဟုတ္လား တာဝန္မ ယူႏုိင္ဘူး ဆုိတာေတြလည္းရိွတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အဲဒီေတာ့ မိန္းကေလး ဘက္ကလည္း ဒါေတြ သတိထားဖို႔လိုတာ ေလ။ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ ကုိယ့္စိတ္ တစ္ခုတည္း နဲ႔ပဲ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ သူကတာဝန္မယူဘူးဆုိရင္ ကုိယ့္မွာနစ္နာ တာေတြအမ်ားႀကီး။ တကယ္တမ္းတာဝန္ ယူဦးေတာ့ တကယ္တမ္းက်ေတာ့လည္း အဆင္ေျပ ခ်င္ မွေျပမယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္အဆင္သင့္ ျဖစ္ၿပီလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖက ကိုယ့္ဆီမွာပဲ ရိွတယ္။ ဒီအေျဖသည္ ကိုယ့္မွာရိွတယ္ ဆုိရင္ ဆက္သြား လို႔ရ မယ္။ မရိွရင္ေတာ့ သတိထားရမယ္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒါဆုိရင္ ႀကိဳႀကိဳတင္တင္ ငါတုိ႔ဘာလုပ္သင့္လဲဆုိတဲ့ အေျဖ။ ဒီလိုမ်ဳိး ျဖစ္လာႏုိင္တယ္ဆုိတာ သိတယ္။ ဒီလို မ်ဳိး ျဖစ္လာႏုိင္တာကို သိ ရင္ ငါတုိ႔ဘယ္လို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထား မလဲ။ ျဖစ္ၿပီးမွလုပ္ရတာထက္စာရင္ မျဖစ္ ခင္ ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္ထား တာသည္ ႏွစ္ ေယာက္စ လံုးအ တြက္ အဆင္ေျပတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္ေယာက္စလံုးအတြက္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ဖို႔ကို ဗဟုသုတရွိဖို႔ လုိတယ္။ ဗဟုသုတရိွဖို႔ဆုိရင္ လူငယ္ တစ္ေယာက္ အတြက္ ရိွသင့္ ရိွထိုက္တဲ့ ဗဟုသုတရိွဖို႔ အတြက္ စာအုပ္ေတြ ဖတ္ထားလို႔ရတယ္။ သူမ်ားေျပာတာ နားေထာင္လို႔ရတယ္။
လူငယ္ေတြၾကားကအတူေနတဲ့အေျခအေနကိုလံုးဝဖ်က္ပစ္လို႔ မရႏုိင္တာေသခ်ာပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈ ျပႆနာလည္းမ်ားလာတယ္လို႔ ၾကား ေနရတယ္။ ဒီမွာေ ရာ တရားဝင္ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈဥပေဒ လုပ္သင့္ပါသလား။
ေယာက်္ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလး သည္ အိမ္ေထာင္မက်ေသးဘူး။ သို႔ ေသာ္လည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲနဲ႔ တရားဝင္ အိမ္ေထာင္ မက်ေသးခင္မွာ ကိုယ္ဝန္ရၾကတယ္ ဆုိ တာရိွေနတာပဲတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ရၿပီးၿပီ ဆုိရင္ ဒီကိုယ္ဝန္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ တာေတြကုိ စဥ္းစားရမယ္။ ဖ်က္ခ်တယ္ ဆုိတာ မေကာင္းဘူး။ ယူမယ္ ဆုိျပန္ ေတာ့လည္း အဆင္သင့္မျဖစ္။ အိမ္ ေထာင္တစ္ခု တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ ႏွစ္ေယာက္စလံုးအတြက္ အေျခအေန မေပးေသးဘူးဆုိရင္ ဖ်က္ခ် သင့္သလား ေပါ့။ ဖ်က္ခ်သင့္သလားဆုိေတာ့ ဖ်က္ ခ်သင့္တယ္လို႔ ေျဖတဲ့လူလည္း ရိွမွာပဲ။ မဖ်က္ခ်သင့္ဘူးလုိ႔ ေျဖတဲ့လူလည္း ရိွ မွာပဲ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ဆရာတု႔ိ ဆီမွာ ျမန္မာ့ ယ ဥ္ေ က်းမႈဆုိတာေတာ္ေတာ္ေလး ဟိုးအရင္ကတည္းက ရိွခဲ့ၾကတာဆုိေတာ့ ဒါေပမဲ့လည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေသာယဥ္ေက်းမႈေ တြ သည္ ေျပာင္း ဖို႔ လို လာတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ ႏုိင္မယ္။ မိန္းကေလးနဲ႔ ေယာက်္ားေလး အိမ္ေထာင္ မက်ေသးဘဲ အေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ရသြား ခဲ့ေ သာ္ ဒီကိုယ္ဝန္ကုိ တရားဝင္ဖ်က္ခ်ခြင့္။ က်န္း မာေရး ႐ႈေထာင့္အရေျပာရင္ ရိွသင့္တယ္ လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ မဟုတ္တာေတြ လုပ္လို႔ရိွရင္ လုပ္ခ်င္တာ ေတြ လုပ္လို႔ရိွရင္ ျပႆနာက ပိုဆိုးသြား မွာ။ စနစ္တက်လုပ္လိုက္ေတာ့ ဘာပဲ ေျပာေျပာ အႏၲရာယ္ ကင္းတယ္လို႔ပဲ ဆုိ ရမွာေပါ့။ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ တရားဝင္ မလုပ္ေပး ဘူး။ မလုပ္ေပးေတာ့ လုပ္ေပးတဲ့လူက စနစ္မက်ဘူး။ ကြၽမ္းက်င္မႈမရိွဘူးဆုိေတာ့။ သုိ႔ေသာ္ ဒါေပမဲ့ တစ္ခါ တစ္ဖက္က ဒီလို ရိွျပန္ရင္လည္း လူေတြက ဒါကုိ အလဲြ သုံးစား လုပ္မွာလား။ ဒီဟာႀကီးရိွ ျပန္ ရင္လည္း ဒါႀကီးရိွေနတာပဲ ငါတုိ႔ကိစၥမရိွ ဘူး။ ေနခ်င္သလို ေနလို႔ရတယ္။ ကာ ကြယ္စရာလည္း မလိုဘူး။ ၿပီးရင္ ဒီလို လုပ္သြားလို႔ရတယ္ဆုိေတာ့ ဘာပဲေျပာ ေျပာ ေကာင္းတာနဲ႔ ဆုိးတာနဲ႔ေပါ့။ ရိွတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေကာင္းသြားႏုိင္တယ္။ မရိွတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ မေကာင္းသြား တာလည္း ရိွေတာ့ ဒါကေတာ့ က်န္းမာ ေရး ႐ႈေထာင့္အရ ရိွသင့္တယ္လို႔ ေျပာလု႔ိလဲပဲ။ ရိွျခင္း မရိွျခင္း အတြက္ ကေတာ့ ေတာ္ေ တာ္ႀကီးကို ေဆြးေႏြးရမယ္။ ပညာ ရွင္ေတြ အကုန္လံုး ပါရမယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီဟာကို စဥ္းစားဖို႔ အခ်ိန္ေတာ့ တန္ၿပီ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ မစဥ္းစားရင္ အခုလက္ ရိွ အေနအထားအ တုိင္းပဲ ရိွေနမယ္ဆုိရင္ ဆရာတုိ႔မွာ ျပႆနာ အခက္အခဲေတြ က မ်ဳိးစံုရိွတယ္။ ဆုိေတာ့ တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြ မွာလည္း တစ္ႏုိင္ငံနဲ႔တစ္ႏုိင္ငံ မတူၾက ဘူး။ အေလ့ အထေတြ မတူၾကဘူးဆုိေတာ့ ဆရာတို႔ သူမ်ားႏုိင္ငံေတြမွာ ဘယ္လို လုပ္လဲဆုိတာ ပတ္ဝန္းက်င္ႏုိင္ငံေတြမွာ ေလ့လာၿပီးရင္ ကုိယ့္ႏုိင္ငံမွာ ဘယ္လို လုပ္သင့္သလဲဆုိတာ အေကာင္းဆံုး အ ေျဖက ဘာလဲေပါ့။ ေနာက္ဆံုးအေျဖက ရိွသင့္ တယ္လို႔ တြက္တာလည္း ရိွမယ္။ မရိွသင့္ေသးဘူးလို႔ တြက္တာလည္း ရိွ ခ်င္ရိွမယ္။ ရိွသင့္တယ္ဆုိရင္လည္း ရိွဖို႔အတြက္ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ဳိး ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ ႏုိင္လဲဆုိတာကိုပါ တစ္ခါတည္း တဲြၿပီး သတ္မွတ္ရမွာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒါစၿပီး စဥ္းစားရမယ့္ အခ်ိန္တန္ၿပီ။ အထူးသ ျဖင့္ေတာ့ ကိုယ္ေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေန အထားခ်င္း မတိမ္းမယိမ္းရိွတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ဳိး ေတြမွာေရာ ဘာေတြလုပ္ေနလဲ။ ရိွတဲ့ ႏိုင္ငံ ရိွမယ္။ မရိွတဲ့ႏုိင္ငံ ရွိမယ္။ မရိွတဲ့ ႏုိင္ငံ မွာေရာ ကိုယ္နဲ႔အ တူတူပဲျ ပႆနာေ တြ ျဖစ္ေနလား။ ျပႆနာေတြ မရိွဘူးဆုိရင္ သူတုိ႔မွာ မရိွရက္နဲ႔ မျဖစ္ဘူးဆုိရင္ သူတုိ႔ မွာ တျခားဘာေတြလုပ္ေနတဲ့ နည္းလမ္း ေတြ ရိွလဲ။ ရိွတဲ့ႏုိင္ငံမွာေရာ ရိွတဲ့အ တြက္ ေၾကာင့္ ပိုၿပီးေကာင္းလား တစ္လဲြသံုး တာေတြ ရိွလားဆုိတာေလ့လာရမွာေပါ့။ အဲဒီကေနေတာ့ အေျဖတစ္ခုေတာ့ ထြက္မွာေပါ့။
ျမ တ္ စု ၿငိ မ္ း ေ တြ႔ ဆံု ေ မ း ျမ န္ း သ ည္